Edward Witten
Obecnie Edward Witten to temat, który przyciągnął uwagę ludzi w każdym wieku i z różnych części świata. Od swoich początków po wpływ na współczesne społeczeństwo, Edward Witten był przedmiotem badań, debat i refleksji. Jego trafność i znaczenie sprawiają, że jest to temat powszechnego zainteresowania, ponieważ jego wpływ rozciąga się na różne obszary, w tym kulturę, politykę, naukę i technologię. W tym artykule zbadamy różne aspekty związane z Edward Witten, od jego historii po dzisiejszy wpływ, w celu przedstawienia kompleksowej i wzbogacającej wizji tego fascynującego tematu.
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Zawód, zajęcie | |
| Odznaczenia | |
| |
Edward Witten (ur. 26 sierpnia 1951 w Baltimore) – amerykański fizyk teoretyczny i matematyk, profesor Institute for Advanced Study (IAS) w Princeton. Laureat prestiżowych nagród fizycznych, ustępujących statusem tylko Nagrodzie Nobla jak Medal Lorentza (2010) czy Nagroda Fizyki Fundamentalnej (2012), a także najwyższych wyróżnień matematycznych – w tym Medalu Fieldsa (1990); w 2021 roku Witten pozostaje jedynym fizykiem, który otrzymał tę nagrodę.
W 1986 i 2002 wygłosił wykłady plenarne na Międzynarodowym Kongresie Matematyków.
Witten zasłynął w teorii cząstek elementarnych i kwantowej grawitacji dzięki pracom nad teorią superstrun. W latach 90. zunifikował jej główne warianty – opisujące czasoprzestrzeń 10-wymiarową – oraz supergrawitację zawierającą jeszcze jeden, jedenasty wymiar. Zaproponował tak M-teorię. Witten wprowadził również topologiczną kwantową teorię pola[potrzebny przypis] i miał wpływ na rozwój samej matematyki, przez badanie pokrewnych obszarów topologii i geometrii.
Członkostwa
- 2006: Papieska Akademia Nauk.
Wyróżnienia
- 1985: Medal Diraca (ICTP),
- 1990: Medal Fieldsa,
- 1998: Dannie Heineman Prize for Mathematical Physics,
- 2000: Nagroda Frederica Essera Nemmersa w dziedzinie matematyki,
- 2002: National Medal of Science,
- 2006: Nagroda Henri Poincarégo,
- 2008: Nagroda Crafoorda w dziedzinie matematyki,
- 2010: Medal Lorentza,
- 2010: Medal Isaaca Newtona,
- 2012: Nagroda Fizyki Fundamentalnej,
- 2014: Nagroda Kioto w dziedzinie matematyki,
- 2016: Albert Einstein World Award of Science,
- 2023: Hamburg Prize for Theoretical Physics.
Zobacz też
- planetoida (11349) Witten
Przypisy
- ↑ Witten Edward, Encyklopedia PWN .
- ↑ Christophe Galfard, Wszechświat w twojej dłoni, tłum. Sławomir Paruszewski, wyd. Otwarte, Kraków 2017, s. 234.
- ↑ ICM Plenary and Invited Speakers | International Mathematical Union (IMU) , www.mathunion.org .
- ↑
The Second Revolution: Beyond Strings (Post 1995), whystringtheory.com .
- ↑ Edward Witten (ang.), casinapioiv.va .
- ↑ Kyoto Prize. .
- ↑ Hamburg Prize for Theoretical Physics (ang.), joachim-herz-stiftung.de .
Linki zewnętrzne
- Strona domowa, Institute for Advanced Study, ias.edu .
- John J. O'Connor; Edmund F. Robertson: Edward Witten w MacTutor History of Mathematics archive (ang.)
Wywiady z Wittenem na YouTube (ang.) :
- Newton Medal winner (2010): Edward Witten, kanał Institute of Physics, 20 marca 2013;
- Kanał Closer to Truth:
- Why the ‘Unreasonable Effectiveness’ of Mathematics, 19 kwietnia 2020;
- How is Mathematics Truth and Beauty?, 27 kwietnia 2020;
- How Do Scientific Breakthroughs Happen?, 13 marca 2021;
- What are Breakthroughs in Science?, 22 marca 2023.
| 2000 | |
|---|---|
| 2001 | |
| 2002 | |
| 2003 | |
| 2004 | |
| 2005 | |
| 2006 | |
| 2007 | |
| 2008 | |
| 2009 |
| XX wiek |
|
|---|---|
| XXI wiek |
|
