W dzisiejszym świecie Wojciech Gasparski zyskał niezaprzeczalne znaczenie w różnych obszarach. Od wpływu na społeczeństwo po wpływ na kulturę popularną, Wojciech Gasparski zdołał przyciągnąć uwagę milionów ludzi na całym świecie. Niezależnie od tego, czy chodzi o muzykę, film, politykę, czy jakiekolwiek inne medium, Wojciech Gasparski stał się powracającym tematem rozmów i niewyczerpanym źródłem debaty i refleksji. W tym artykule zbadamy różne aspekty Wojciech Gasparski i przeanalizujemy jego wpływ dzisiaj, a także jego prognozy w przyszłości.
Data i miejsce urodzenia |
10 października 1936 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
18 maja 2022 |
profesor nauk humanistycznych | |
Specjalność: prakseologia, etyka biznesu, naukoznawstwo metodologia dyscyplin praktycznych (projektowania) | |
Alma Mater | |
Doktorat |
1969 – nauki techniczne |
Habilitacja |
1978 – nauki techniczne |
Profesura |
11 lipca 1985 |
Uczelnia |
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie |
Odznaczenia | |
Wojciech Władysław Gasparski (ur. 10 października 1936 w Warszawie, zm. 18 maja 2022 tamże – profesor, jeden z polskich prekursorów prakseologii, teorii systemów, naukoznawstwa, organizacji i zarządzania, etyki życia gospodarczego.
Professor Emeritus Akademii Leona Koźmińskiego. W latach 1999–2013 był dyrektorem Centrum Etyki Biznesu CEBI, jednostki wspólnej Akademii Leona Koźmińskiego w Warszawie oraz Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, od 2013 był dyrektorem honorowym Centrum Etyki Biznesu i Innowacji Społecznych Akademii Leonma Koźmińskiego.
Gasparski ukończył I Liceum Ogólnokształcące im. Juliusza Słowackiego w Chorzowie. Studia wyższe ukończył na Politechnice Śląskiej (1953–1958). Studia doktoranckie odbył w Zakładzie Prakseologii PAN (1965–1967). Pracę doktorską dotyczącą zastosowań prakseologii do procesów decyzyjnych w projektowaniu technicznym obronił w Instytucie Podstawowych Problemów Techniki PAN w 1969 roku. Rozprawę habilitacyjną poświęconą teorii projektowania w ujęciu prakseologicznym przedstawił na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej, uzyskując stopień doktora habilitowanego w 1978 roku. Tytuł profesora nauk humanistycznych uzyskał w 1985 roku na wniosek Rady Naukowej Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.
Przez szesnaście lat pełnił funkcje wiceprzewodniczącego i przewodniczącego Rady Naukowej Instytutu Filozofii i Socjologii PAN. W 1995 roku został profesorem Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koźmińskiego (obecnie Akademia Leona Koźmińskiego) w Warszawie, w której pełnił funkcję prorektora ds. badań naukowych. Był dyrektorem Centrum Etyki Biznesu (CEBI) prowadzonego wspólnie przez IFiS PAN oraz Akademię Leona Koźmińskiego w Warszawie. Założyciel i członek honorowy Collegium Invisibile.
Gasparski sformułował program prakseologii działań przygotowawczych, wzbogacił prakseologię o ujęcie prakseometryczne, a także zrekonstruował podejście systemowe w nauce współczesnej jako styl rozwiązywania problemów. Założył Pracownię Metodologii Projektowania, którą kierował przez 20 lat. Kierował Zakładem Prakseologii PAN i Zakładem Prakseologii i Naukoznawstwa IFiS PAN. Na podstawie programu metodologii nauk Kazimierza Ajdukiewicza opracował oryginalną koncepcję metodologii projektowania. Stworzył oryginalną interpretację filozofii Tadeusza Kotarbińskiego jako systemu filozofii praktyczności. Był jednym z założycieli, wieloletnim prezesem, a następnie prezesem honorowym Towarzystwa Naukowego Prakseologii.
Istotnym obszarem działalności Wojciecha Gasparskiego było naukoznawstwo. Był wieloletnim członkiem, przewodniczącym oraz honorowym członkiem Komitetu Naukoznawstwa PAN. Wojciech Gasparski był założycielem i dyrektorem oraz tutorem Collegium Invisibile – placówki kształcącej metodą tutorialną wybitnie utalentowanych studentów w zakresie nauk humanistycznych, społecznych, ekonomicznych i pedagogicznych. W 2004 roku otrzymał godność członka honorowego Collegium.
Wiele uwagi poświęcił zagadnieniom etyki w biznesie, gospodarce i zarządzaniu. Wprowadził tę problematykę jako subdyscyplinę filozoficzną na VI Polskim Zjeździe Filozoficznym oraz zorganizował po raz pierwszy w historii Polskich Zjazdów Filozoficznych odrębną sekcję poświęconą filozofii i etyce biznesu.
W 1994 roku zainicjował ogólnopolskie Seminarium Etyki w Biznesie, Gospodarce i Zarządzaniu (EBIGOZA), na którym prezentowane są projekty badawcze, wyniki badań oraz doświadczenia edukacyjne w zakresie etyki biznesu. Zainicjował powstanie Polskiego Stowarzyszenia Etyki Biznesu EBEN Polska i przewodniczył jego Radzie Programowej. W 1999 roku stworzył i został dyrektorem Centrum Etyki Biznesu CEBI, wspólnego przedsięwzięcia Akademii Leona Koźmińskiego i Instytutu Filozofii i Socjologii PAN. Centrum stanowi ośrodek badań i studiów na rzecz rozwoju etyki biznesu w Polsce oraz miejsce spotkań liderów biznesu i świata akademickiego.
Był członkiem rzeczywistym: Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, Academy of Management (USA), International Society of Business, Economy and Ethics; Society of Business Ethics (USA), współzałożycielem i przewodniczącym Rady Programowej Polskiego Stowarzyszenia Etyki Biznesu (EBEN Polska) od 2017 r. członek honorowy, wiceprezesem Caux Round Table Polska, honorowym prezesem Towarzystwa Naukowego Prakseologii, członkiem honorowym Komitetu Naukoznawstwa PAN oraz członkiem honorowym Österreichische Studiengesellschaft für Kybernetik. Wygłaszał referaty na wielu konferencjach krajowych i zagranicznych.
Opublikował jako autor, współautor i edytor ponad trzysta prac, w tym blisko pięćdziesiąt książek; był redaktorem serii Praxiology: The International Annual of Practical Philosophy and Methodology (USA) oraz przewodniczącym rady redakcyjnej (przedtem redaktorem naczelnym) czasopisma Prakseologia i współredaktorem Projektowania i Systemów oraz Design Methods and Theories (USA), członkiem międzynarodowej rady redakcyjnej International Journal of General Systems oraz Theoretical Issues in Ergonomic Science.
Wojciech Gasparski prowadził wykłady w Akademii Leona Koźmińskiego w Warszawie, wcześniej wykładał na Uniwersytecie Warszawskim (Centrum Studiów Amerykańskich), Politechnice Warszawskiej, Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, Warszawskiej Szkole Zarządzania. Jako Fulbright Fellow prowadził badania z zakresu metodologii projektowania i teorii systemów w State University of New York, także w City University w Londynie, Akademii Nauk w Moskwie. Współpracował z Saybrook Research Institute and Graduate School w San Francisco oraz Wydziałem Filozofii Uniwersytetu w Helsinkach i Instytutem Filozofii Czeskiej Akademii Nauk w Pradze.
Wypromował kilkudziesięciu magistrów i dziesięciu doktorów; prowadził seminarium doktorskie w Akademii L. Koźmińskiego. Uczestniczył w licznych międzynarodowych konferencjach i kongresach (filozofii nauki, cybernetyki i teorii systemów, metodologii projektowania, teorii decyzji oraz etyki i społecznej odpowiedzialności biznesu). Wziął udział w XIV Międzynarodowej Konferencji Etyki Biznesu zorganizowanej przez DePaul University w Chicago (2007).