W świecie Doktor zawsze istniała fascynacja i ciągłe zainteresowanie odkrywaniem więcej na ten temat. Niezależnie od tego, czy chodzi o badanie jego historycznych początków, jego wpływu na obecne społeczeństwo, czy też możliwych przyszłych implikacji, Doktor nadal jest tematem dyskusji i debat w różnych obszarach. W tym artykule dokładnie zbadamy różne aspekty Doktor i jego ewolucję w czasie, a także jego wpływ na różne aspekty współczesnego życia. Od jego znaczenia w kulturze popularnej po znaczenie w nauce i technologii, Doktor pozostawił niezatarty ślad w ludzkości i nadal jest przedmiotem badań i zainteresowań.
Doktor (łac. doctor = nauczyciel, mistrz; w skrócie: dr) – stopień naukowy nadawany przez jednostki naukowe (uniwersytety lub ich wydziały, instytuty itp.) osobom, które obroniły swoje rozprawy doktorskie. W Polsce stopień doktora może być stopniem naukowym lub stopniem w zakresie sztuki.
W różnych krajach stosowane jest różne nazewnictwo tego stopnia, a także może mieć on różne znaczenia, co może prowadzić do nieporozumień. Różnice występują zwłaszcza pomiędzy Europą kontynentalną a Wielką Brytanią i USA.
Odpowiednikiem polskiego stopnia doktora jest w krajach anglosaskich (USA i Wielka Brytania) stopień Doctor of Philosophy skracany jako PhD, Ph.D. lub D.Phil.
W Polsce stopień naukowy doktora nadaje się w drodze przewodu doktorskiego lub postępowania doktorskiego osobie, która ma tytuł zawodowy magistra, lekarza lub inny równorzędny, zdała egzaminy doktorskie i obroniła rozprawę doktorską (dysertację). Stopień naukowy doktora nadawany jest przez uczelnie i jednostki naukowe mające odpowiednie uprawnienia, które są uzależnione m.in. od liczby zatrudnionych w nich osób z tytułem naukowym profesora lub stopniem naukowym doktora habilitowanego (samodzielni pracownicy nauki), a od 2018 r. także osób ze stopniem doktora.
Dysertacja doktorska powinna stanowić oryginalne rozwiązanie problemu naukowego lub artystycznego oraz wykazywać ogólną wiedzę teoretyczną kandydata w danej dyscyplinie naukowej lub artystycznej, a także umiejętność samodzielnego prowadzenia pracy naukowej lub artystycznej. Rozprawa ta jest opracowywana i pisana pod kierunkiem promotora (łac. promoveo – „posuwać, przesuwać naprzód”), którym może być samodzielny pracownik nauki, wyznaczony przez uprawnione do tego gremium. Obrona dysertacji jest publiczna, tzn. termin jej jest ogłaszany i każdy ma prawo w niej uczestniczenia oraz zadawania pytań doktorantowi dotyczących tematu pracy doktorskiej. Formalnie nadanie stopnia doktora jest kończone przysięgą doktorską (w której treści zawarte jest przyrzeczenie poszukiwania prawdy i niesprzeniewierzania się zasadom etyki naukowej).
Zasady przyznawania stopnia naukowego doktora (oraz doktora habilitowanego) w Polsce do 2018 r. określała ustawa z 2003 o stopniach i tytułach (naukowych i w zakresie sztuki), uzupełniona rozporządzeniami Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Od 2018 r. obowiązuje ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Poprzednie polskie uregulowania nie wymagały bezwzględnie posiadania przez kandydata tytułu zawodowego magistra lub równorzędnego (choć zasada ta zazwyczaj była przestrzegana) i zdarzały się nadzwyczajne przypadki nadawania stopnia naukowego doktora osobom bez studiów wyższych (np. matematykowi lwowskiemu, późniejszemu profesorowi, Stefanowi Banachowi). W niektórych innych krajach również zazwyczaj do przyznania stopnia naukowego doktora potrzebny jest dyplom ukończenia uczelni wyższej.
W byłym Związku Radzieckim, a obecnie w niektórych krajach Wspólnoty Niepodległych Państw (Rosji, Białorusi) odpowiednikiem polskiego stopnia naukowego doktora jest kandydat nauk (ros. кандидат наук). Natomiast stopień doktora nauk (ros. дoктoр наук) odpowiada polskiemu doktorowi habilitowanemu.