Samuel Eilenberg to temat, który od lat przyciąga uwagę wielu osób. Jego znaczenie i aktualność znajduje odzwierciedlenie w liczbie opinii i badań, które przeprowadzono w tej sprawie. Od swoich początków do chwili obecnej Samuel Eilenberg był przedmiotem debat i analiz, otwierając drzwi do niekończących się refleksji i odkryć. W tym artykule zbadamy różne aspekty i perspektywy Samuel Eilenberg, badając jego wpływ w różnych kontekstach i jego ewolucję w czasie. Od swoich początków do chwili obecnej Samuel Eilenberg był przedmiotem debat i analiz, otwierając drzwi do niekończących się refleksji i odkryć. W tym artykule zbadamy różne aspekty i perspektywy Samuel Eilenberg, badając jego wpływ w różnych kontekstach i jego ewolucję w czasie.
Samuel Eilenberg (1970) | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
profesor nauk matematycznych | |
Alma Mater | |
Doktorat |
1936 |
Polska Akademia Nauk | |
Status |
członek zagraniczny |
Uczelnia |
Samuel Eilenberg (ur. 30 września 1913 w Warszawie, zm. 30 stycznia 1998 w Nowym Jorku) – polsko-amerykański matematyk pochodzenia żydowskiego, jeden z czołowych przedstawicieli warszawskiej szkoły matematycznej, członek zagraniczny Polskiej Akademii Nauk.
W roku akademickim 1930/1931 rozpoczął studia matematyczne na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Warszawskiego. W 1936 obronił pracę doktorską O zastosowaniach topologicznych odwzorowań na okrąg koła. 12 kwietnia 1939 wypłynął z Gdyni statkiem do Wielkiej Brytanii a następnie do USA, zabierając całe swoje matematyczne archiwum. Eilenberg zrezygnował z obywatelstwa polskiego w 1948 roku i przyjął obywatelstwo USA. Topolog, współtwórca teorii kategorii, algebry homologicznej (z Henrym Cartanem) i nowoczesnej (aksjomatycznej) topologii algebraicznej (z Normanem Steenrodem). Miał zasadniczy wpływ na rozwój i język matematyki XX wieku. Wniósł wkład do teorii automatów. Był pierwszym i przez dłuższy czas jedynym niefrancuskim uczestnikiem słynnej grupy matematyków, publikującej pod pseudonimem Nicolas Bourbaki.
Samuel Eilenberg był również znawcą i kolekcjonerem dzieł sztuki, zwłaszcza dalekowschodnich. O ile w świecie matematyków był znany jako Sammy, to w świecie sztuki był znany jako Profesor.
Razem z Saundersem Mac Lanem pracował nad przestrzeniami topologicznymi, znanymi obecnie jako przestrzeniami Eilenberga-MacLane’a. Efekty innych jego prac to ścisła definicja homologii singularnej, ciągi spektralne Eilenberga-Moore'a (z Johnem Moore'em), twierdzenie o przeszkodach (metoda), aksjomatyka Eilenberga-Steenroda teorii homologicznych i kohomologicznych (z Normanem Steenrodem), wyniki z topologicznej teorii wymiaru oraz z teorii węzłów.
Laureat Nagrody Wolfa z matematyki (1986). W 1991 r. został członkiem zagranicznym PAN.
W 1996 roku doznał udaru mózgu. Po kolejnym udarze 2 lata później zmarł w Nowym Jorku.