1943

Dës Säit befaasst sech mam Joer 1943.

Evenementer

Europa

• 14. Januar: Konferenz vu Casablanca. Déi Alliéiert fuerderen eng „Kapitulatioun ouni Konditioune vun Däitschland, Italien a Japan.“
• 31. Januar: De Generolfeldmarschall Friedrich Paulus kapituléiert an der Schluecht vu Stalingrad.
• 18. Februar: Den NS-Propagandaminister Joseph Goebbels bläert am Berliner Sportpalast nom totale Krich.
• 22. Februar: D'Sophie an den Hans Scholl an hire Frënn Christoph Probst ginn als Membere vun der Resistenzorganisatioun „Weiße Rose“ higeriicht.
• 13. Abrëll: De Großdeutsche Rundfunk mellt, datt zu Katyn bei Smolensk Massegriewer mat polneschen Offizéier fonnt goufen (kuckt: Massaker vu Katyn).
• 19. Abrëll: Ufank vum Opstand am Warschauer Ghetto.
• 10. Juni: D'Kommunistesch International léist sech selwer op.
• 05. Juli bis 13. Juli: Schluecht bei Kursk ("Unternehmen Zitadelle"); déi gréisst Panzerschluecht am Zweete Weltkrich gëtt vun den däitsche verluer.
• 10. Juli: Operation Husky: Déi Alliéiert landen op Sizilien.
• 25. Juli: Den italieeneschen Diktator Benito Mussolini gëtt ofgesat.
• 27. Juli: Operation Gomorrha d'Royal Air Force bombardéiert Hamburg; 35.000 Mënsche kommen ëm d'Liewen.
• 18. August: D'Royal Air Force bombardéiert d'Versuchsanstalt fir Rakéiten zu Peenemünde.
• 03. September: D'Alliéiert fänke mat der Invasioun vum italieenesche Festland un.
• 08. September: Italien an d'Alliéiert schléissen e Waffestëllstandsofkommes zu Cassibile; däitsch Truppe besetzen Albanien a Roum.
• 21. September: Massaker op Kefalonia: D'Wehrmacht erschéisst 5.200 italieenesch Krichsgefaangener.
• 06. November: An der Schluecht beim Dnepr eruewert d'Rout Arméi Kiew nees zeréck.
• 28. November – 1. Dezember: Konferenz vun Teheran, wéi Europa nom Krich soll nei organiséiert ginn.
• 13. Dezember: Massaker vu Kalavrita. D'Wehrmacht ermuert eng 650 Bewunner vum griicheschen Duerf.

Lëtzebuerg

• 25. Mäerz: De Joergang vun 1925 gëtt an de Reichsarbeitsdienst (RAD) an an d'Wehrmacht zwangsrekrutéiert.
• 06. Abrëll bis 17. Juni: 108 Judde ginn an de Ghetto Theresienstadt (Terezin) deportéiert.
• 0Hierscht: Déi Stater Synagog an der Ënneschtgaass gëtt vun den däitsche Besatzer ofrappe gelooss.
• 08. Dezember: De Joergang vun 1926 gëtt an de Reichsarbeitsdienst an an d'Wehrmacht zwangsrekrutéiert.

Afrika

• 23. Januar: Tripolis gëtt vu Britteschen Unitéiten ageholl; d'Truppe vun den Achsemächt zéie sech zeréck.
• 13. Mee: Déi däitsch Truppe kapituléieren an Tunesien.

Amerika

USA

Südamerika

Asien

• 12. Mee: Beim Massaker vu Changjiao (Provënz Hunan) duerch d'japanesch Arméi ginn eng 30.000 chineesesch Zivilisten ermuert.
• 20.-23. November: Schluecht ëm d'Atoll Tarawa am Pazifikkrich.

Ozeanien & Pazifik

Arabesch Welt an Noen Osten

• 22. November: De Libanon gëtt onofhängeg.

Konscht a Kultur

Molerei

Literatur

Musek

Film

• Der Fuehrer's Face, Zeechentrickfilm.

Wëssenschaft an Technik

Gebuer

• 000Edward L. G. Bowell, amerikaneschen Astronom.
• 000Pat O’Connor, iresche Filmregisseur.
• 000Denis Sassou-Nguesso, Offizéier a Staatspresident aus der Republik Kongo.
• 000Jules Speller, lëtzebuergesche Philosoph an Auteur.
• 01. Januar: Mohamed Mahmoud Ould Louly, President vu Mauretanien.
• 11. Januar: Stan Ivar, US-amerikanesche Schauspiller.
• 17. Januar: René Préval, haitianesche Politiker a Staatspresident.
• 19. Januar: Janis Joplin, US-amerikanesch Sängerin.
• 20. Januar: Armando Guebuza, President vu Mosambik.
• 24. Januar: Sharon Tate, US-amerikanesch Schauspillerin.
• 24. Januar: Peter Struck, däitsche Politiker a Verdeedegungsminister.
• 25. Januar: Dagmar Berghoff, däitsch Speakerin an Tëleesmoderatorin.
• 25. Januar: Roy Black, däitsche Schlagersänger a Schauspiller.
• 26. Januar: Bernard Tapie, franséische Geschäftsmann a Politiker.
• 02. Februar: Jean Regenwetter, lëtzebuergesche Gewerkschaftler, Politiker a Sportsfonctionnaire.
• 3. Februar: Dennis Edwards, amerikanesche Sänger.
• 09. Februar: Edy Dublin, lëtzebuergesche Foussballist.
• 09. Februar: Henri Kraus, lëtzebuergesche Moler an Zeechner.
• 09. Februar: Joe Pesci, US-amerikanesche Schauspiller.
• 09. Februar: Joseph E. Stiglitz, US-amerikaneschen Ekonomist.
• 11. Februar: Serge Lama, franséische Sänger.
• 11. Februar: Alan Rubin, US-amerikanesche Trompettist.
• 14. Februar: Lucien Thiel, lëtzebuergesche Politiker a Journalist.
• 15. Februar: Elke Heidenreich, däitsch Autorin, Kabarettistin, Moderatorin a Journalistin.
• 20. Februar: Yvan-Chrysostome Dolto, genannt Carlos, franséische Sänger.
• 22. Februar: Josy Kirchens, lëtzebuergesche Foussballspiller an -trainer.
• 22. Februar: Horst Köhler, däitsche Politiker, Bundespresident 2004–2010.
• 25. Februar: George Harrison, brittesche Museker (The Beatles)
• 04. Mäerz: Lucio Dalla, italieenesche Sänger a Museker.
• 09. Mäerz: Bobby Fischer, US-amerikanesche Schachspiller.
• 09. Mäerz: Richard Brent Tully, US-amerikaneschen Astronom a Kosmolog.
• 13. Mäerz: André Téchiné, franséische Filmregisseur.
• 15. Mäerz: David Cronenberg, kanadesche Regisseur.
• 16. Mäerz: Robert Weides, lëtzebuergeschen Ekonomist.
• 17. Mäerz: Jean-Paul Olinger, lëtzebuergesche Fechter.
• 18. Mäerz: Nobuko Imai, japanesch Braatschistin.
• 19. Mäerz: Mario Monti, italieeneschen Ekonomist a Politiker.
• 20. Mäerz: Nico Stocklausen, lëtzebuergesch Foussballspiller.
• 26. Mäerz: Robert Woodward, US-amerikanesche Journalist a Reporter.
• 29. Mäerz: Robin Davis, franséische Filmregisseur an Dréibuchauteur.
• 29. Mäerz: Eric Idle, brittesche Schauspiller, Filmproduzent, Regisseur, Komponist an Auteur.
• 29. Mäerz: John Major, brittesche Politiker.
• 29. Mäerz: Vangelis, griichesche Komponist.
• 31. Mäerz: Christopher Walken, US-amerikanesche Schauspiller.
• 02. Abrëll: Antonio Sabato, italieenesche Schauspiller.
• 06. Abrëll: Paul Faber, lëtzebuergeschen Diplomat.
• 11. Abrëll: Poul Nielson, dänesche Politiker.
• 13. Abrëll: Jochen Herling, Fotograf an Auteur.
• 15. Abrëll: Mariann Fischer Boel, dänesch Politikerin.
• 21. Abrëll: Philippe Séguin, franséische Politiker.
• 24. Abrëll: Joseph Weyland, lëtzebuergeschen Diplomat.
• 28. Abrëll: Jacques Dutronc, franséische Chansonnier a Schauspiller.
• 29. Abrëll: Ian Kershaw, engleschen Historiker.
• 05. Mee: Michael Palin, brittesche Schauspiller.
• 06. Mee: Andreas Baader, däitschen Terrorist, Matgrënner vun der RAF.
• 08. Mee: Paul Kremer, lëtzebuergesche Philosophieprofesser an Auteur.
• 12. Mee: Antoine Émile Henry Labeyrie, franséischen Astronom.
• 02. Juni: Frank Shu, US-amerikaneschen Astronom.
• 14. Mee: Ólafur Ragnar Grímsson, islännesche Politiker.
• 13. Juni: Malcolm McDowell, englesche Schauspiller.
• 14. Juni: Piet Keizer, hollännesche Futtballist.
• 15. Juni: Johnny Hallyday, franséische Rocksänger a Schauspiller.
• 15. Juni: Poul Nyrup Rasmussen, dänesche Politiker.
• 16. Juni: Dagmar Lassander, däitsch Schauspillerin.
• 22. Juni: Emile Antony, lëtzebuergesche Foussballspiller.
• 23. Juni: Vinton G. Cerf, US-amerikaneschen Informatiker.
• 23. Juni: James Levine, US-amerikaneschen Dirigent a Pianist.
• 24. Juni: Chris Baldo, lëtzebuergesche Schlagersänger.
• 26. Juni: Alvin Sold, lëtzebuergesche Journalist.
• 29. Juni: Fred Robsahm, norwegesche Schauspiller.
• 01. Juli: Michel Gretsch, lëtzebuergeschen Offizéier vun der Lëtzebuerger Arméi.
• 07. Juli: Toto Cutugno, italieenesche Sänger.
• 09. Juli: Soledad Miranda, spuenesch Schauspillerin.
• 12. Juli: Christine McVie, brittesch Sängerin.
• 15. Juli: Jocelyn Bell Burnell, brittesch Radioastronomin.
• 23.Juli: Tony Joe White, US-amerikanesche Gittarist a Sänger.
• 26. Juli: Mick Jagger, brittesche Rockmuseker.
• 29. Juli: Peter Del Monte, italieenesche Filmregisseur.
• 04. August: Margaret Lee, englesch Schauspillerin.
• 11. August: Pervez Musharraf, President vu Pakistan.
• 12. August: Jean-Pierre Talbot, belsche Professer a Schauspiller.
• 13. August: Bill L. Norton, US-amerikanesche Filmregisseur.
• 17. August: Alain Corneau, franséische Filmregisseur.
• 17. August: Robert De Niro, US-amerikanesche Schauspiller.
• 18. August: Marco Schroell, lëtzebuergesche Kannerdokter a Politiker.
• 25. August: Jean Künsch, lëtzebuergesche Sculpteur.
• 27. August: Tuesday Weld, US-amerikanesch Schauspillerin.
• 28. August: David Soul, US-amerikanesche Schauspiller a Sänger.
• 30. August: Robert Crumb, US-amerikanesche Comiczeechner an -auteur.
• 06. September: Roger Waters, brittesche Museker a Grënnungsmember vu Pink Floyd.
• 07. September: Lena Valaitis, litauesch-däitsch Schlagersängerin.
• 12. September: François Marthouret, franséische Schauspiller.
• 13. September: Fernand Boden, lëtzebuergesche Politiker.
• 16. September: Oskar Lafontaine, däitsche Politiker.
• 16. September: Erwin Kuffer, lëtzebuergesche Foussballspiller.
• 21. September: Buddy Richard, chileenesche Sänger.
• 21. September: Albert Mambourg, lëtzebuergesch/schwäizeresche Schrëftsteller.
• 23. September: Gaby Dohm, däitsch-éisträichesch Schauspillerin.
• 23. September: Julio Iglesias, spuenesche Sänger.
• 24. September: Josy Linkels, lëtzebuergesche Moler.
• 29. September: Lech Wałęsa, polnesche Politiker.
• 01. Oktober: Jean-Jacques Annaud, franséische Regisseur.
• 08. Oktober: Norbert Leszczynski, lëtzebuergesche Foussballspiller.
• 13. Oktober: Guido Schiltz, lëtzebuergeschen Offizéier.
• 15. Oktober: Penny Marshall, US-amerikanesch Filmregisseurin, -produzentin a -schauspillerin.
• 17. Oktober: Christian Brückner, däitsche Synchronspriecher an Audiobuch-Virlieser.
• 22. Oktober: Catherine Deneuve, franséisch Schauspillerin.
• 22. Oktober: Jan de Bont, hollännesche Filmregisseur.
• 28. Oktober: Cornelia Froboess, däitsch Schauspillerin a Schlagersängerin.
• 01. November: Salvatore Adamo, belsche Museker a Sänger.
• 01. November: Jacques Attali, franséischen Ekonomist.
• 02. November: Bob Swaim, US-amerikanesche Filmregisseur.
• 05. November: Sam Shepard, US-amerikaneschen Theaterauteur a Schauspiller.
• 12. November: Giulio-Enrico Pisani, lëtzebuergeschen Auteur.
• 14. November: Jos Scheuer, lëtzebuergesche Politiker.
• 14. November: Henri Kugener, lëtzebuergeschen Dokter, Medezinhistoriker an Auteur.
• 15. November: Menn Bodson, lëtzebuergeschen Televisiounsregisseur a -produzent.
• 17. November: Lauren Hutton, US-amerikanesch Schauspillerin.
• 20. November: Jean Goedert, lëtzebuergesche Moler.
• 28. November: Alphonse Cruchten, lëtzebuergeschen Auteur.
• 30. November: Terrence Malick, US-amerikanesche Filmregisseur.
• 30. November: Kaoru Ikeya, japaneschen Amateurastronom.
• 04. Dezember: Björn-Hergen Schimpf, däitsche Speaker an Tëleesmoderator.
• 06. Dezember: Jean Leyder, lëtzebuergesche Moler.
• 07. Dezember: Peter Chatel, däitsche Schauspiller.
• 08. Dezember: James Douglas Morrison, US-amerikanesche Rock-Sänger (The Doors)
• 10. Dezember: James Richard Fisher, US-amerikaneschen Astronom.
• 11. Dezember: John Kerry, US-amerikanesche Ausseminister.
• 13. Dezember: Gertraud Jesserer, éisträichesch Schauspillerin.
• 17. Dezember: Dave Dee, englesche Sänger.
• 18. Dezember: Keith Richards, brittesche Gittarist (The Rolling Stones)
• 23. Dezember: Silvia, Fra vum Kinnek Karl XVI. Gustaf vu Schweden.
• 24. Dezember:Tarja Halonen, finnesch Politikerin; Staatspresidentin.
• 25. Dezember: Hanna Schygulla, däitsch Schauspillerin.
• 31. Dezember: Ben Kingsley, brittesche Schauspiller.
• 31. Dezember: Benny Quick, däitsche Popsänger.

Gestuerwen

• 13. Januar: Else Ury, däitsch Schrëftstellerin.
• 14. Februar: David Hilbert, däitsche Mathematiker.
• 22. Februar: Sophie Scholl, däitsch Resistenzlerin.
• 28. Februar: Alexandre Yersin, schwäizeresch-franséischen Dokter a Bakteriolog.
• 07. Mäerz: Mathias Koener, Direkter vun Arbed-Schëffleng.
• 12. Mäerz: Gustav Vigeland, norwegesche Sculpteur.
• 28. Mäerz: Sergei Wassiljewitsch Rachmaninow, russesche Pianist, Dirigent a Komponist.
• 03. Abrëll: Conrad Veidt, däitsch-englesche Schauspiller.
• 08. Abrëll: Kiyotsugu Hirayama, japaneschen Astronom.
• 24. Abrëll: Louis Klein, lëtzebuergeschen Ingenieur a Moler.
• 08. Mee: Guillaume Leidenbach, lëtzebuergesche Politiker a Riichter.
• 14. Mee: Alfred Kowalsky, Komponist a Musekspedagog zu Lëtzebuerg.
• 08. Juli: Jean Moulin, franséische Prefekt a Resistenzler.
• 21. Juli: Claus Schenk von Stauffenberg, däitschen Offizéier.
• 04. August: Félix Lux, lëtzebuergesche Resistenzler.
• 24. August: Simone Weil, franséisch Philosophin a Schrëftstellerin.
• 29. August: Gregor Spedener, lëtzebuergesche Postbeamten an Auteur.
• 09. September: Michel Haagen, lëtzebuergesche Sculpteur, Konschtschmadd a Moler.
• 08. Oktober: Gustave de Smet, belsche Moler.
• 19. Oktober: Camille Claudel, franséisch Sculptrice.
• 21. Oktober: Richard Warnier, lëtzebuergesche Vëlossportler.
• 29. Oktober: Louis Beicht, lëtzebuergesche Komponist.
• 08. November: Mathias Martin, lëtzebuergeschen Architekt an Auteur.
• 07. Dezember: Ruth Belville, brittesch Entrepreneuse: 'Greenwich Time Lady'
• 15. Dezember: Fats Waller, US-amerikaneschen Jazzmuseker.

Um Spaweck

Commons: 1943 – Biller, Videoen oder Audiodateien