Zegar biologiczny

W tym artykule zagłębimy się w temat Zegar biologiczny i wszystkie konsekwencje, jakie ze sobą niesie. Zegar biologiczny jest dziś tematem niezwykle istotnym i wywołał wielką debatę w różnych obszarach. W tym artykule przeanalizujemy różne perspektywy i opinie ekspertów w tej dziedzinie, a także konkretne przykłady, które pomogą nam lepiej zrozumieć znaczenie Zegar biologiczny w dzisiejszym społeczeństwie. Przyjrzymy się także wpływowi, jaki Zegar biologiczny miał na przestrzeni historii i jego ewolucji w czasie. Mamy nadzieję, że pod koniec tego artykułu czytelnicy będą mieli szerszy i pełniejszy pogląd na temat Zegar biologiczny i jego znaczenia w dzisiejszym świecie.

Zegar biologiczny – wewnętrzny oscylator, zespół sterowanych genami procesów biochemicznych zachodzących w komórkach i tkankach organizmu umożliwiający ciągły pomiar czasu, niezależnie od zmian w środowisku zewnętrznym. Jest to mechanizm pozwalający na synchronizację procesów życiowych organizmów do cyklicznie powtarzających się zmian w zewnętrznych warunkach środowiska. Wytwarzanie rytmu zegara biologicznego związane jest z rytmiczną ekspresją genów zegarowych. Rolę koordynacyjną odgrywa melatonina.

Rolę dobowych oscylatorów u zwierząt pełnią struktury ośrodkowego układu nerwowego. Ich endogenny rytm aktywności trwa około 24 godzin. Do rytmu występującego w środowisku synchronizują go dawcy czasu, z których najważniejsze jest światło.

Schemat działania zegara biologicznego ssaków

U ssaków nadrzędny zegar biologiczny znajduje się w jądrach nadskrzyżowaniowych przedniej części podwzgórza. Odpowiada za regulację dobowych rytmów fizjologicznych, biochemicznych i behawioralnych. Uszkodzenie tego ośrodka skutkuje ustaniem lub zaburzeniami rytmiki dobowej, natomiast przeszczepienie jej od innego osobnika przywraca tę funkcję u biorcy. Jądra nadskrzyżowaniowe ściśle współpracują z szyszynkąsiatkówką.

Analogiczną funkcję oscylatora u ptaków i u płazów pełnią szyszynka i siatkówka.

Zobacz też

Przypisy

  1. Knut Schmidt-Nielsen: Fizjologia zwierząt : adaptacja do środowiska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008. ISBN 978-83-01-15349-6.

Bibliografia

  • Jolanta B. Zawilska, Jerzy Z. Nowak. Rytmika okołodobowa i zegar biologiczny. „Sen”. 2 (4), s. 127–136, 2002. ISSN 1641-6007.  (pdf)
  • Jolanta B. Zawilska, Jerzy Z. Nowak. Rytmy biologiczne – uniwersalny system odczytywania czasu. „Nauka”. 4, s. 129–133, 2006.  (pdf)
  • Knut Schmidt-Nielsen: Fizjologia zwierząt: adaptacja do środowiska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008. ISBN 978-83-01-15349-6.