Rytm dobowy

W dzisiejszym artykule porozmawiamy o Rytm dobowy, temacie, który cieszy się dużym zainteresowaniem w ostatnich latach. Rytm dobowy to temat, który dotyka dużej liczby osób na całym świecie, dlatego ważne jest, aby znać wszystkie aspekty z nim związane. W tym artykule zbadamy różne aspekty Rytm dobowy, od jego historii i ewolucji, po dzisiejsze implikacje. Ponadto omówimy różne perspektywy i opinie na temat Rytm dobowy, aby zaoferować kompleksowe spojrzenie na ten temat. Dołącz do nas w tej podróży polegającej na odkrywaniu i poznawaniu Rytm dobowy.

Rytm dobowy, cykl dobowy, rytmika dobowadobowy cykl zmian zachowania się zwierząt oraz zmian w fizjologii roślin, tłumaczony istnieniem zegara biologicznego, czyli czynników wewnętrznych regulujących periodyczny charakter procesów wzrostu i rozwoju, aktywności, snu, odżywiania się.

Rytm dobowy charakteryzuje zasadniczo wszystkie organizmy. U zwierząt występuje również przy zaniku dobowych zmian światła, temperatury i innych cyklicznych sygnałów zewnętrznych, zwanych dawcami czasu – taki endogenny cykl jest zazwyczaj nieco dłuższy (u ludzi) lub nieco krótszy niż 24 godziny.

W maju 2013 roku „za odkrycie mechanizmów molekularnych stojących u podstaw rytmów dobowych" Jeffreyowi C. Hallowi, Michaelowi Rosbashowi i Michaelowi W. Youngowi przyznano Nagrodę Shawa w dziedzinie nauk o życiu i medycyny. Tym samym uczonym w roku 2017 „za odkrycia mechanizmów molekularnych kontrolujących rytm okołodobowy u muszek owocowych” przyznano Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny.

Rytm biologiczny, aby został nazwany okołodobowym musi spełniać trzy ogólne kryteria:

  • Rytm ma endogenny okres swobodnego działania, który trwa około 24 godzin.
  • Rytm można zresetować poprzez wystawienie na działanie bodźców zewnętrznych (takich jak światło i ciepło)
  • Rytmy wykazują kompensację temperatury. Innymi słowy, utrzymują one okresowość okołodobową w zakresie temperatur fizjologicznych.

Rytmiczność okołodobowa występuje w powtarzalności snu i karmienia zwierząt, w tym ludzi. Istnieją również wyraźne wzorce temperatury ciała, aktywności fali mózgowej, produkcji hormonów, regeneracji komórek i innych czynności biologicznych.

Uwagi

  1. Niekiedy używany jest, będący kalką z innych języków, termin „rytm okołodobowy”.
  2. Niekiedy używany jest, będący kalką z innych języków, termin „cykl okołodobowy”.
  3. Niekiedy używany jest, będący kalką z innych języków, termin „rytmika okołodobowa”.

Przypisy

  1. Knut Schmidt-Nielsen: Fizjologia zwierząt. Adaptacja do środowiska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008. ISBN 978-83-01-15349-6.
  2. The 2013 Prize in Life Science & Medicine - Jeffrey C Hall, Michael Rosbash, Michael W Young , www.shawprize.org, 28 maja 2013 (ang.).
  3. The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2017 , NobelPrize.org (ang.).
  4. Carl Johnson, Chronobiology: Biological Timekeeping. Sunderland, Massachusetts, USA, „Sinauer Associates, Inc. pp (67–105)”, 2004.

Zobacz też