W tym artykule przyjrzymy się Tlenek azotu i jego wpływowi na różne aspekty codziennego życia. Zagłębimy się w różne perspektywy i analizy, aby lepiej zrozumieć jego wpływ na społeczeństwo, gospodarkę, politykę i kulturę. Tlenek azotu był przedmiotem badań i debat na przestrzeni dziejów, a jego znaczenie pozostaje dziś fundamentalne. W tym artykule staramy się zbadać, w jaki sposób Tlenek azotu ukształtował i nadal kształtuje nasz świat oraz jak możemy zrozumieć stojące przed nim wyzwania i możliwości oraz stawić czoła jego wyzwaniom i możliwościom w przyszłości.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ogólne informacje | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Wzór sumaryczny |
NO | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Masa molowa |
30,01 g/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Wygląd | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Identyfikacja | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Numer CAS | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
PubChem | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
DrugBank | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Podobne związki | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Podobne związki | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) |
Tlenek azotu (nazwa Stocka: tlenek azotu(II)), NO – nieorganiczny związek chemiczny z grupy tlenków azotu, w którym azot występuje na drugim stopniu utlenienia.
W temperaturze pokojowej jest to bezbarwny gaz o temperaturze topnienia −163,6 °C i temperaturze wrzenia −151,7 °C. Ma jeden niesparowany elektron (jest rodnikiem), stąd jest niestabilny i reaktywny. W powietrzu samorzutnie reaguje z tlenem, tworząc trujący dwutlenek azotu NO
2.
Jest związkiem o dużej aktywności biologicznej. Pełni wiele funkcji fizjologicznych u ssaków (również u człowieka). Niewielkie rozmiary cząsteczki i lipofilność powodują, że łatwo przenika przez błony biologiczne bez pośrednictwa układów transportujących.
W organizmie tlenek azotu powstaje z grupy guanidynowej z L-argininy w reakcji katalizowanej przez kilka izoform enzymu syntazy tlenku azotu (NOS).
W reakcji konieczna jest obecność tlenu cząsteczkowego i kofaktorów: NADPH, FAD, tetrahydrobiopteryny (BH
4).
Zanim odkryto rolę tlenku azotu w organizmie, nieznany związek powodujący rozkurcz mięśniówki gładkiej zwano śródbłonkowym czynnikiem rozluźniającym (EDRF – Endothelium-derived relaxing factor). EDRF odkrył i scharakteryzował Robert F. Furchgott, który otrzymał za to Nagrodę Nobla w 1998 roku, razem ze współpracownikami Louisem Ignarro i Feridem Muradem.
Niektóre z działań tlenku azotu w fizjologii i stanach chorobowych:
Podczas pandemii COVID-19, zasugerowano, że wdychanie powietrza przez nos powoduje lepsze natlenienie krwi i, dzięki wytwarzanemu w nosie tlenkowi azotu, pomaga zwalczać zakażenie koronawirusem, blokując jego replikację w płucach. Podjęto badania nad zastosowaniem inhalacji tlenkiem azotu do celów terapeutycznych u osób chorych na COVID-19.