Panpsychizm
Dziś Panpsychizm zajmuje centralne miejsce we współczesnym społeczeństwie. Jego wpływ rozciąga się na wszystkie dziedziny życia, od polityki po rozrywkę. Wraz z rozwojem technologii Panpsychizm stał się bardziej dostępny niż kiedykolwiek, wywierając znaczący wpływ na sposób, w jaki ludzie wchodzą w interakcje i komunikację. W tym artykule będziemy dalej badać rolę Panpsychizm we współczesnym życiu, analizując jego znaczenie i implikacje w różnych kontekstach. Od początków do obecnej sytuacji, temat ten jest istotny dla wszystkich zainteresowanych zrozumieniem otaczającego nas świata.
Panpsychizm – doktryna czasoprzestrzennej rzeczywistości, która głosi, że każda rzecz ma swój umysłowy czy wewnętrzno-psychiczny aspekt. Niewielu z panpsychistów podpisałoby się pod tezą, iż wszystko obdarzone jest umysłem, łącznie z kijami i kamieniami, znacznie częściej powiadają oni, że rzeczom właściwe są różne stopnie wewnętrznych, subiektywnych, czy quasi-świadomościowych aspektów, w pewnych przypadkach podobnych do naszej świadomości. W pełni rozwiniętymi umysłami dysponowałyby jedynie obiekty o złożoności zbliżonej do złożoności człowieka. Jednak nie jest łatwo precyzyjnie określić, w jakim stopniu wszystkim rzeczom czasoprzestrzennym mają przysługiwać takie subiektywne, umysłowe aspekty. W większości przypadków stanowisko to jest głoszone przez tych, którzy kwestionują możliwość, aby to co umysłowe, miałoby być powodowane czy budowane z czynników wyzbytych jakichkolwiek jakości umysłowych.
W myśli zachodniej ostatnich stuleci idee panpsychizmu wyrażali między innymi: Baruch Spinoza, Gottfried Leibniz, Arthur Schopenhauer, William James, Alfred North Whitehead i Carl Jung.
Bibliografia
- Ted Honderich, Encyklopedia filozofii, Tom II, wyd. Zysk i S-ka, Poznań 1999.
Linki zewnętrzne
Stuart Hameroff, What is Panpsychism?, kanał Closer to Truth na YouTube, .- Philip Goff, William Seager, Sean Allen-Hermanson, Panpsychism, Stanford Encyclopedia of Philosophy, CSLI, Stanford University, 18 lipca 2017, ISSN 1095-5054 (ang.).
Panpsychism (ang.), Routledge Encyclopedia of Philosophy, rep.routledge.com .
