Leabua Jonathan

Dzisiaj chcemy poruszyć temat, który stał się dziś bardzo aktualny: Leabua Jonathan. Niezależnie od tego, czy mówimy o znaczeniu Leabua Jonathan w dzisiejszym społeczeństwie, jego wpływie na życie ludzi, czy nawet o jego znaczeniu w historii, jest to temat, który nigdy nie przestaje budzić zainteresowania. Od swoich początków po wpływ na życie codzienne, Leabua Jonathan był przedmiotem debaty i refleksji. W tym artykule zbadamy różne aspekty Leabua Jonathan, aby zrozumieć jego prawdziwy zakres i znaczenie w naszym życiu.

Leabua Jonathan
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

30 października 1914
Hlotse

Data i miejsce śmierci

5 kwietnia 1987
Pretoria

Premier Lesotho
Okres

od 5 lipca 1965
do 20 stycznia 1986

Przynależność polityczna

BNP

Poprzednik

Nehemia Maseribane

Następca

Justin Metsing Lekhanya

Odznaczenia
Order Towarzyszy O. R. Tambo I klasy (Republika Południowej Afryki)

Joseph Leabua Jonathan (ur. 30 października 1914 w Hlotse, zm. 5 kwietnia 1987 w Pretorii) – drugi premier Lesotho.

Życiorys

Jako jeden z prawnuków poligamicznych związków pierwszego króla Basuto, Moshoeshoe I, Jonathan pełnił w młodości rolę przywódcy grupy (induna) robotników w jednej z kopalni w Brakpan. Później stanął na czele zamieszek w kopalni przeciw złym warunkom pracy, a w 1937 trafił do samorządowych struktur kolonii Basuto, był też członkiem delegacji samorządu kolonii do Londynu. W 1959 przeszedł na katolicyzm; w tym samym roku założył Narodową Partię Basuto (Basutoland National Party – BNP); po uzyskaniu niepodległości przez Basuto przemianowana została na Narodową Partię Basotho (Basotho National Party).

Urząd premiera objął 5 lipca 1965, jeszcze w czasie, kiedy kraj ten – jako brytyjska kolonia Basuto – przygotowywał się do odzyskania niepodległości, co nastąpiło w 1966; kraj zmienił nazwę na Lesotho i przyjął ustrój monarchii parlamentarnej. Od początku istnienia tego państwa jego król pełnił jedynie rolę reprezentacyjną, a rzeczywista władza znajdowała się w rękach premiera. Kiedy zatem w pierwszych wyborach po uzyskaniu niepodległości, rozpisanych na styczeń 1970, BNP uzyskała tylko 23 miejsca w parlamencie wobec 36 uzyskanych przez opozycyjną lewicową Partię Kongresową Basotho, kontrolujący cały aparat państwowy L. Jonathan unieważnił wybory, zawiesił konstytucję, wprowadził stan wyjątkowy, aresztował czołowych polityków opozycji, a króla Moshoeshoe II zmusił do kilkumiesięcznej emigracji. Rządził samodzielnie przez następne lata, a pomimo silnej zależności gospodarczej i wojskowej jego kraju od otaczającego go ze wszystkich stron jedynego i wielokroć większego sąsiada, Republiki Południowej Afryki, krytycznie odnosił się do południowoafrykańskiego apartheidu i wspierał nielegalny w Południowej Afryce African National Congress (ANC – Afrykański Kongres Narodowy).

Od 1979 roku przeciwko jego rządom trwała rebelia partyzanckiej Armii Wyzwolenia Lesotho.

15 stycznia 1986 generał Justin Metsing Lekhanya, wspierany zarówno przez RPA, jak i przez Kongres Panafrykański dokonał w Lesotho wojskowego zamachu stanu obalając Jonathana i umieszczając go w areszcie domowym. W kwietniu roku następnego Leabua Jonathan zmarł na zawał serca.

Przypisy

  1. Michał Sikorski: Stosunki Lesotho z RPA. Trudne dzieje małej monarchii otoczonej silnym sąsiadem. stosunki.pl. . .
  2. w rzeczywistości prawdopodobnie jego prawdziwym ojcem był hinduski kupiec; imię Leabua oznacza w miejscowym języku sotho wyrażenie "gadacie, ludziska", co miało być reakcją Molapo Jonathana na komentarze mieszkańców wsi, którzy widząc proste włosy dziecka powątpiewali w ojcostwo Molapo i sugerowali, iż dziecko powinno otrzymać imię po "prawdziwym" ojcu
  3. w kwietniu 1965 odbyły się tam wybory, w których nieznaczną większość uzyskała BNP)
  4. Moshoeshoe II wrócił na tron w listopadzie tego samego roku, nadal jednak pełniąc w królestwie rolę tylko reprezentacyjną
  5. a b c Lesotho. portalwiedzy.onet.pl. . . (pol.).
  6. a b Lesotho. Historia, Encyklopedia PWN .
  7. (PAC); organizacja ta była konkurencyjna wobec Afrykańskiego Kongresu Narodowego, ANC