W następnym artykule porozmawiamy o Istria, temacie, który wywołał zainteresowanie i debatę w różnych obszarach. Istria to temat, który przyciągnął uwagę wielu osób ze względu na jego znaczenie i wpływ na społeczeństwo. W tym artykule będziemy badać różne aspekty związane ze Istria, od jego pochodzenia i ewolucji po możliwe implikacje w przyszłości. Ważne jest, aby zrozumieć znaczenie Istria i przeanalizować go z różnych perspektyw, aby zrozumieć jego zakres i znaczenie. W tym artykule postaramy się przedstawić kompleksowy pogląd na Istria i zachęcić do refleksji i debaty na ten temat.
Państwo | |
---|---|
Rodzaj obiektu |
półwysep |
Położenie na mapie Chorwacji | |
45°15′40″N 13°54′16″E/45,261111 13,904444 | |
Istria (słoweń. i chorw. Istra, wł. Istria) – półwysep w południowej Europie, w północnej części Morza Adriatyckiego. Zdecydowana jego większość należy do Chorwacji, tylko niewielka północna część do Słowenii, a najbardziej na północ wysunięte miasteczko Muggia do Włoch. Leży między zatokami Triesteńską, Kvarner i Rijecką. Za północno-wschodnią granicę półwyspu uznaje się zazwyczaj pasmo górskie Ćićarija i dolinę rzeki Rosandra (słoweń. Glinščica). Powierzchnia: ok. 3,5 tys. km². Ludność ok. 330 tys. (z tego ok. 235 tys. w Chorwacji, ok. 80 tys. w Słowenii, ok. 15 tys. we Włoszech).
Istrię tradycyjnie dzieli się na trzy części: Białą Istrię, Szarą Istrię i Czerwoną Istrię. Nazwy pochodzą od koloru ziemi. W pierwszej części dominują białe skały wapienne, w drugiej szare skały fliszu (niekiedy o żółtym lub zielonym odcieniu), w trzeciej czerwona gleba zawierająca wiele związków żelaza.
Duża część półwyspu jest górzysta (Učka, 1396 m n.p.m.) z wybitnie zaznaczonymi zjawiskami krasowymi. Brzegi w części wschodniej strome. Panuje tutaj klimat śródziemnomorski. Porasta go roślinność krzaczasta (makia, sziblak) i lasy dębowe. Główne rzeki: Dragonja, Mirna i Raša. Na Istrii rozwinięta jest turystyka i znajdują się tam liczne kąpieliska, z których największe to Opatija.
Główne miasta: Portorož, Piran, Koper (Słowenia), Pula, Rovinj, Pazin, Poreč, Umag. Siedzibą władz administracyjnych chorwackiej Istrii jest Pazin.
Dla Istrii od stuleci charakterystyczne jest współwystępowanie wielu grup etnicznych i języków. Do autochtonicznych języków półwyspu należą:
W przeszłości na terenie Istrii używany był również język friulski.
Większość ludności półwyspu stanowią migranci z innych części byłej Jugosławii, którzy przybyli tutaj po II wojnie światowej. Używają oni głównie języka serbsko-chorwackiego, języka słoweńskiego lub języka albańskiego.
Według wyników spisów powszechnych językami ojczystymi mieszkańców półwyspu są:
Na obszarze Istrii funkcjonują trzy języki urzędowe: