Bu yazımızda dünya çapında milyonlarca insanın dikkatini çeken Hozat konusunu derinlemesine inceleyeceğiz. Hozat, tarihsel öneminden modern toplum üzerindeki etkisine kadar farklı alanlarda tartışmalara ve tartışmalara konu olmuştur. Bu sayfalarda onun kökenlerini, evrimini ve günlük yaşamın çeşitli yönleri üzerindeki etkisini analiz edeceğiz. Popüler kültürdeki tezahürlerinden siyasi ve toplumsal konulara katılımına kadar Hozat, ayrıntılı olarak incelenmeyi hak eden silinmez bir iz bıraktı. Ayrıca bu olguya ilişkin kapsamlı ve eksiksiz bir vizyon sunmak amacıyla Hozat hakkındaki farklı bakış açılarına ve görüşlere de değineceğiz.
Hozat | |
---|---|
Türkiye'de bulunduğu yer | |
İlçe sınırları haritası | |
Ülke | Türkiye |
İl | Tunceli |
Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
İdare | |
• Kaymakam | Mahmut Fazıl Yıldız |
• Belediye başkanı | Aydın Kaya (Sol Parti) |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 630 km² |
Rakım | 1530 m |
Nüfus (2018) | |
• Toplam | 6,891 |
• Kır | 2,044 |
• Şehir | 3.717 |
Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
İl alan kodu | 428 |
İl plaka kodu | 62 |
Hozat, Doğu Anadolu Bölgesi'nde Tunceli iline bağlı bir ilçedir.
Hozat'ın; 10. yüzyıl Bizans kaynaklarına göre Murat Nehri (Arsanias) ve Kamacha Nehri arasında yer alan, Arap kaynaklarında da Ermeni theması olarak adlandırılan Chozanon (Χόζανον) theması olduğu düşünülmektedir. 16. yüzyıl Osmanlı kayıtlarında yerleşim sadece Gayrimüslimlerin yaşadığı bir köy olarak görülmektedir.
1847 yılında kurulan Dersim Sancağını sırasıyla Harput Eyaleti, Dersim Vilayeti ve Ma‘mûretü'l-Azîz Vilayetine bağlı olurken, Hozat'ta (kısa süreli Kemah ve Ovacık'ın sancak merkezi olması haricinde) bu sancağın merkez kasabası olmuştur. 1922 yılında sancağın lağvedilmesinin ardından kaza olarak Elazığ'a bağlanmış, 25 Aralık 1935 yılında çıkarılan 2884 sayılı Tunceli Kanunu ile Hozat Tunceli’ye bağlı ilçe durumuna getirilmiştir. Balkanları Müslümanlaştırma faaliyetlerinde bulunan Bektaşî dervişi Sarı Saltuk'un türbesi bu ilçede bulunmaktadır.
Günümüzde dağlık bir yapıya sahiptir. Eski zamanlardan kalma istiridye ve denizyıldızı fosilleri bulunmaktadır. Yazları çok sıcak ve kurak geçer. Kışın ise çok soğuk olur, kar kalınlığı 1–2 m arasındadır. Bitki örtüsünü yabani meşe palamudu oluşturur, boyları genelde 1,5–2 m yi geçmeyen ağaçlardır.
Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
---|---|---|---|
Hozat ilçesi (Elâzığ) | |||
1927 | 10.487 | 1.256 | 9.231 |
1935 | 20.028 | 2.321 | 17.707 |
Hozat ilçesi (Tunceli) | |||
1940 | 9.925 | 2.535 | 7.390 |
1945 | 8.402 | 1.595 | 6.807 |
1950 | 10.000 | 1.567 | 8.433 |
1955 | 13.053 | 3.165 | 9.888 |
1960 | 15.000 | 3.528 | 11.472 |
1965 | 16.698 | 4.540 | 12.158 |
1970 | 17.411 | 5.116 | 12.295 |
1975 | 18.700 | 5.796 | 12.904 |
1980 | 18.330 | 5.304 | 13.026 |
1985 | 13.090 | 4.085 | 9.005 |
1990 | 11.643 | 4.606 | 7.037 |
2000 | 9.143 | 6.589 | 2.554 |
2007 | 7.823 | 5.837 | 1.986 |
2008 | 8.349 | 6.192 | 2.157 |
2009 | 6.828 | 4.714 | 2.114 |
2010 | 6.645 | 4.512 | 2.133 |
2011 | 8.209 | 6.152 | 2.057 |
2012 | 8.661 | 6.693 | 1.968 |
2013 | 6.812 | 4.559 | 2.253 |
2014 | 7.189 | 5.019 | 2.170 |
2015 | 6.988 | 4.846 | 2.142 |
2016 | 6.563 | 4.484 | 2.079 |
2017 | 7.041 | 4.967 | 2.074 |
2018 | 6.891 | 4.554 | 2.337 |
2019 | 6.255 | 4.193 | 2.062 |
2020 | 5.761 | 3.717 | 2.044 |
Yüzyıllar boyunca kapalı ekonomik yapı varlığını sürdürmüştür. Pazar ekonomisi gelişmemiştir. 1947 yılında Tunceli Kanunu’nun yürürlükten kaldırılması ile normal idare sisteminin hayata geçmesi ile ilçe statüsündeki Hozat’ta yerel halkın yiyecek ve giyecek ihtiyaçlarını karşılamak üzere küçük esnaf işletmeleri kurulmuştur. İlçe ve köylerde tarım ve hayvancılık hep geçimlik düzeyde kalmıştır. 1960’lı yıllarda ülkenin gelişmişlik düzeyi ile tarımda makineleşme ile traktör kullanılmaya başlanılmış ise de, ekilebilir arazilerin azlığı tarımda olması gereken canlılığı yaratamamıştır. Bu dönemden sonra fasulye ve patates üretimi yerel pazar içinde tüketilmiştir.
İlçede okuma yazma oranı ülke oranlamasının üstündedir. Okur yazar olmayanların büyük bölümünü 60 yaş ve üstü teşkil etmektedir.
İlçede üç kitap ve gazete satış yeri bulunmaktadır.
Folklor yönünden zengin olan ilçede, sosyal ve kültürel yaşam duygular ve müzik eşliğinde oyunlaştırılmıştır. Davul-klarnet, davul-zurna ve saz eşliğinde simgelenen oyunlar bayram, düğün ve özel günlerde sergilenir ve doğaçlama oynanır. İlçede her okulun folklor ve tiyatro ekibi vardır. Karaçor, Devzer, Nare, Barasor ve Delilo davul zurna eşliğinde oynanan oyunların başında gelir.
İlçenin Yeni Hozat Spor adında 1995 yılında kurulmuş bir spor kulübü vardır Tunceli amatör liginde mücadele etmektedir. Maçlarını Hozat suni çimli futbol sahasında oynamaktadır. İlçede 200 kişi kapasiteli kapalı spor salonu vardır tüm salon sportif faaliyetleri burada yapılmaktadır.
Tunceli ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Türkiye'deki bir ilçe ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |