Dört Büyükler

Bu yazımızda günümüz toplumunda büyük ilgi ve tartışma yaratan bir konu olan Dört Büyükler'i inceleyip tartışacağız. Farklı bakış açıları ve yaklaşımlardan, bu konuya tam ve ayrıntılı bir bakış sağlamak amacıyla Dört Büyükler ile ilgili en alakalı ve tartışmalı yönleri ele alacağız. Bu makale boyunca bunun farklı alanlardaki etkisinin yanı sıra bunun yol açtığı anlam ve sonuçları da inceleyeceğiz. Aynı şekilde konuya ilişkin farklı görüş ve duruşları da inceleyerek eleştirel ve objektif bir analiz sunacağız. Bu analiz aracılığıyla, Dört Büyükler ve onun günümüzdeki önemine ilişkin kapsamlı bir görünüm sunmayı amaçlıyoruz.

Dört büyükler, Türkiye'nin en başarılı dört spor kulübü olan Beşiktaş, Fenerbahçe, Galatasaray ve Trabzonspor'u anlatmak için kullanılan bir kavramdır. Bu takımlar arasında gerçekleşen maçlara "derbi" denmektedir. Süper Lig'deki 65 sezondan 63'ünün şampiyonu bu dört takımdan birisidir. Dört büyüklerin hiçbiri Süper Lig'de alt kümeye düşmemiştir. Galatasaray, 23 şampiyonluk ile Türkiye'nin en çok şampiyon olan takımıdır. Fenerbahçe 19 şampiyonluk, Beşiktaş 16 şampiyonluk, Trabzonspor 7 şampiyonluk yaşamıştır. Fenerbahçe'nin ligde yer aldığı en düşük sıralama 10.'luk iken, Beşiktaş'ın 11 (2 kez), Galatasaray'ın 13 ve Trabzonspor'un 14. sıradır.

Bu dört takımdan başka sadece iki takım şampiyonluk yaşamıştır. Birer şampiyonluğu bulunan takımlardan Bursaspor, bu sevinci 2009-10; İstanbul Başakşehir ise 2019-20 sezonunda yaşamıştır.

Futbolcular

Dört kulüpte de oynayan futbolcular.

  • Türkiye Sergen Yalçın (1991-1997 & 2002-2006 Beşiktaş, 1999 Fenerbahçe, 1999-2000 & 2001-2002 Galatasaray, 2000-2001 Trabzonspor)
  • Türkiye Burak Yılmaz (2006-2008 & 2019-2020 Beşiktaş, 2008-2010 Fenerbahçe, 2010-2012 & 2017-2019 Trabzonspor, 2012-2016 Galatasaray)

Kazandıkları Kupalar

11 Nisan 2024 itibarıyla
Resmî futbol yönetim organları tarafından düzenlenen müsabakalara göre hazırlanmıştır.
Kupa İsmi Galatasaray Fenerbahçe Beşiktaş Trabzonspor
Süper Lig (1959-günümüz) 23 19 14 7
Türkiye Kupası (1962-günümüz) 18 7 10 9
Türkiye Süper Kupası (1966-günümüz) 17 9 9 10
Başbakanlık Kupası (1944-1998) 5 8 6 5
Spor Toto Kupası (1964-1971) 0 1 3 0
Atatürk Kupası (1998) 0 1 0 0
Atatürk Kupası (2000) 0 0 1 0
50. Yıl Kupası (1973) 1 0 0 -
Türkiye Futbol Şampiyonası (1924-1951) 0 3 2 -
Millî Küme (1937-1950) 1 6 3 -
İstanbul Futbol Ligi (1904-1915) 4 3 0 -
Cuma Ligi (1915-1923) 2 2 0 -
İstanbul Futbol Ligi (1923-1951) 6 8 11 -
İstanbul Profesyonel Ligi (1952-1959) 3 3 2 -
İstanbul Kupası (1941-1947) 2 1 2 -
UEFA Kupası (1971-günümüz) 1 0 0 0
UEFA Süper Kupası (1973-günümüz) 1 0 0 0
Toplam 84 71 63 31

Sadece günümüzde oynanan organizasyonlar

Kupa İsmi Galatasaray Fenerbahçe Beşiktaş Trabzonspor
Süper Lig 23 19 14 7
Türkiye Kupası 18 7 10 9
Türkiye Süper Kupası 17 9 9 10
UEFA Kupası 1 0 0 0
UEFA Süper Kupası 1 0 0 0
Toplam 60 35 33 26

Not= Tablolara Alt lig turnuvaları dahil değildir.

* Türkiye 1. Liginin başladığı tarih TFF tarafından 1959 yılı olarak kabul edilmesine karşın, TFF Tahkim Kurulunun 09.05.2002 tarih, 2002/52E ve 2002/68K sayılı kararı tahtında Beşiktaş Kulübünün 1956-1957 ve 1957-1958 sezonlarında Türkiye Ligi şampiyonu olduğuna ve bu şampiyonlukların TFF Yıldız Kriterine dahil edileceğine karar verilmesi sebebi ile toplam şampiyonluk sayısı, toplam lig sezonu sayısından 2 fazladır.

Derbiler

11 Nisan 2024 itibarıyla

Not= Veriler Anadolu Ajansından alınmıştır.

MS G B M A+ Y-
Fenerbahçe 399 148 123 128 540 499
Galatasaray 399 128 123 148 499 540
MS G B M A+ Y-
Fenerbahçe 358 134 97 127 497 456
Beşiktaş 358 127 97 134 456 497
MS G B M A+ Y-
Galatasaray 355 127 114 114 496 464
Beşiktaş 355 114 114 127 464 496
MS G B M A+ Y-
Fenerbahçe 135 52 39 44 173 154
Trabzonspor 135 44 39 52 154 173
MS G B M A+ Y-
Galatasaray 137 62 31 44 183 153
Trabzonspor 137 44 31 62 153 183
MS G B M A+ Y-
Beşiktaş 138 55 35 48 189 156
Trabzonspor 138 48 35 55 156 189

Toplam Derbi durumu

Takım MS G B M A+ Y- P Av.
Fenerbahçe 892 334 259 299 1210 1109 1261 +101
Galatasaray 891 317 268 306 1178 1157 1219 +21
Beşiktaş 851 296 246 309 1109 1149 1134 -40
Trabzonspor 410 136 105 169 463 545 513 -82

Sadece Süper Lig'de oynanan derbiler göz önüne alınarak hazırlanırsa.

MS G B M A+ Y-
Fenerbahçe 133 52 44 37 162 130
Galatasaray 133 37 44 52 130 162
MS G B M A+ Y-
Fenerbahçe 135 48 45 42 156 156
Beşiktaş 135 42 45 48 156 156
MS G B M A+ Y-
Galatasaray 132 50 43 39 162 140
Beşiktaş 132 39 43 50 140 162
MS G B M A+ Y-
Fenerbahçe 102 41 34 27 137 108
Trabzonspor 102 27 34 41 108 137
MS G B M A+ Y-
Galatasaray 102 45 25 32 136 116
Trabzonspor 102 32 25 45 116 136
MS G B M A+ Y-
Beşiktaş 102 38 27 37 144 118
Trabzonspor 102 37 27 38 118 144

Toplam Derbi Durumu

Takım MS G B M A+ Y- P Av.
Fenerbahçe 370 141 123 106 455 394 546 +61
Galatasaray 367 132 112 123 428 418 508 +10
Beşiktaş 369 119 115 135 440 436 472 +4
Trabzonspor 306 96 86 124 342 417 374 -75

Süper Lig'de 4 Büyüklerin tüm zamanların puan durumu (1959-günümüz)

Not: İstatistiksel bilgi amaçlı bu listede galibiyet için 3 puan verilmiştir. Gerçekte ise 1986-87 sezonundan önce galibiyete 2 puan uygulaması vardır.

7 Haziran 2023 itibarıyla

Ana Madde: Süper Lig tüm zamanların puan durumu

Poz. Takım Sezon O G B M A Y Puan Av. MBP Liderlik 1. 2. 3.
1 Fenerbahçe 65 2158 1231 562 365 3845 1906 4255 +1939 1,97 566 Hafta 19 24 8
2 Galatasaray 65 2158 1221 541 396 3806 1906 4204 +1900 1,94 587 Hafta 23 11 16
3 Beşiktaş 65 2156 1170 587 399 3558 1865 4097 +1693 1,90 437 Hafta 14 14 14
4 Trabzonspor 49 1648 822 451 375 2575 1624 2917 +951 1,77 240 Hafta 7 9 8

İç saha

Poz. Takım O G B M A Y Puan GF MBP
1 Fenerbahçe 1096 762 229 105 2342 867 2515 +1475 2,29
2 Galatasaray 1095 749 224 122 2282 849 2471 +1433 2,25
3 Beşiktaş 1095 703 262 130 2071 816 2371 +1255 2,16
4 Trabzonspor 824 522 178 124 1524 681 1744 +843 2,11

Dış Saha

Poz. Takım O G B M A Y Puan GF MBP
1 Fenerbahçe 1088 490 337 261 1571 1060 1807 +511 1,66
2 Galatasaray 1089 494 320 275 1579 1071 1802 +508 1,65
3 Beşiktaş 1087 480 329 278 1524 1080 1769 +444 1,6
4 Trabzonspor 824 300 273 251 1051 943 1173 +108 1,42

Avrupa durumu

Ana Madde: Türk takımlarının Avrupa kupaları tarihi

19 Nisan 2024 itibarıyla
Ş. Kulüpler / Şampiyonlar Ligi UEFA Kupası / Avrupa Ligi UEFA Avrupa Konferans Ligi UEFA Kupa Galipleri Kupası UEFA Süper Kupası
Kulüp Yarı finalist Çeyrek finalist Şampiyon Yarı finalist Çeyrek finalist Çeyrek finalist Çeyrek finalist Şampiyon
Galatasaray 1989 1963, 1970, 1994, 2001, 2013 2000 - - - 1992 2000
Fenerbahçe - 2008 - 2013 - 2024 1964 -
Beşiktaş - 1987 - - 2003, 2017 - - -
Trabzonspor - - - - - - - -

Not= Maç listelerine sadece UEFA'nın düzenlendiği organizasyonlar dahildir. 1961-1971 yılları arasında Türkiye ligini ikinci sırada bitiren takımların katıldığı Balkan kupası maçları dahil değildir. UEFA Kupası düzenlenmeden önce (1971-den önce) Ülkelerin anlaşmasıyla Balkan Kupası, Mitropa Kupası,Fuar Şehirleri Kupası gibi bölgesel Avrupa kupaları oynanmaktadır. Bahsi geçen dönemde Fenerbahçe 4, Beşiktaş 2, Galatasaray 1, Altay, Gençlerbirliği 1 Eskişehirspor 1 kez katılmıştır.1971 den sonra Balkan kupası ve Mitropa Kupası önemini yitirmiş, ikinci lig takımları tarafından 90'ların başına kadar devam etmiştir.

  Şampiyonluk yaşadığı sezonlardır.

Genel Tablo

Poz. Takım O G B M A Y Puan P.O Av.
1 Galatasaray 316 113 84 119 427 472 423 1,33 -45
2 Fenerbahçe 270 107 55 108 366 384 376 1,39 -18
3 Beşiktaş 242 91 48 103 320 365 321 1,32 -45
4 Trabzonspor 149 54 37 58 190 205 199 1,33 -15

Uefa Kulüp Sıralaması

UEFA'nın 5 ve 10 yıllık kulüp sıralamasının hesaplanmasını gösterir. Sıralama yanında gösterilen semboller geçen seneye oranla sıralama değişikliğini ifade eder.

5 Yıllık Sıralama

Sıralama Takım 19/20 20/21 21/22 22/23 23/24 Total Puan
artış 53 Fenerbahçe - - 5.00 17.00 14.00 36.00
azalış 60 Galatasaray 6.00 2.50 15.00 - 8.00 31.50
azalış 123 Beşiktaş 3.00 2.00 4.00 - 3.00 12.00
artış 126 Trabzonspor 3.00 - 2.50 6.00 - 11.500

10 Yıllık Sıralama

Sıralama Takım 14/15 15/16 16/17 17/18 18/19 19/20 20/21 21/22 22/23 23/24 Tit. Total Puan
artış 46 Beşiktaş 11.00 7.00 20.00 19.00 5.00 3.00 2.00 4.00 - 3.00 - 74.00
artış 50 Fenerbahçe - 12.00 10.00 1.50 8.00 - - 5.00 17.00 14.00 - 67.50
azalış 64 Galatasaray 5.00 9.00 - 0.50 8.00 6.00 2.50 15.00 - 8.00 2.00 56.00
azalış 151 Trabzonspor 7.00 1.00 - - - 3.00 - 2.50 6.00 - - 19.50

Galatasaray'ın Avrupa Başarıları

Ana Madde: Galatasaray'ın Avrupa kupaları tarihi

Organizasyonun adı Katılım Karşılaşma Galibiyet Beraberlik Mağlubiyet Atılan Gol Yenilen Gol
UEFA Şampiyonlar Ligi 17 122 29 31 62 122 210
UEFA Şampiyonlar Ligi Elemeleri 12 32 22 7 3 73 34
UEFA Şampiyon Kulüpler Kupası 9 35 12 8 15 42 53
UEFA Avrupa Ligi 12 67 25 21 21 88 87
UEFA Avrupa Ligi Elemeleri 8 27 12 10 5 58 32
UEFA Kupa Galipleri Kupası 8 32 12 7 13 42 55
UEFA Süper Kupası 1 1 1 0 0 2 1
Toplam 67 316 113 84 119 423 472

Şampiyon Kulüpler Kupası ve UEFA Şampiyonlar Ligi

UEFA Avrupa Ligi

UEFA Süper Kupası

  • Şampiyon (1)🏆: 2000

UEFA Kupa Galipleri Kupası

Fenerbahçe'nin Avrupa başarıları

Ana Madde: Fenerbahçe'nin Avrupa kupaları tarihi

Organizasyonun Adı Katılım Karşılaşma Galibiyet Beraberlik Mağlubiyet Atılan Gol Yenilen Gol
UEFA Şampiyonlar Ligi 6 40 11 6 23 42 70
UEFA Şampiyonlar Ligi Elemeleri 8 34 12 11 11 48 39
UEFA Şampiyon Kulüpler Kupası 12 33 9 4 20 30 70
UEFA Avrupa Ligi 16 108 41 28 39 131 152
UEFA Avrupa Ligi Elemeleri 11 28 19 5 4 60 19
UEFA Avrupa Konferans Ligi 2 12 6 0 6 23 21
UEFA Avrupa Konferans Ligi Elemeleri 1 6 6 0 0 21 2
UEFA Kupa Galipleri Kupası 2 9 3 1 5 11 11
Toplam 58 270 107 55 108 366 384

Şampiyon Kulüpler Kupası ve UEFA Şampiyonlar Ligi

UEFA Avrupa Ligi

UEFA Avrupa Konferans Ligi

UEFA Kupa Galipleri Kupası

Beşiktaş'ın Avrupa başarıları

Ana Madde: Beşiktaş'ın Avrupa kupaları tarihi

Organizasyonun Adı Katılım Karşılaşma Galibiyet Beraberlik Mağlubiyet Atılan Gol Yenilen Gol
UEFA Şampiyonlar Ligi 8 50 13 9 27 46 102
UEFA Şampiyonlar Ligi Elemeleri 8 21 11 6 4 30 18
UEFA Şampiyon Kulüpler Kupası 9 18 3 4 11 13 33
UEFA Avrupa Ligi 10 89 32 19 39 124 134
UEFA Avrupa Ligi Elemeleri 10 32 21 5 6 65 21
UEFA Avrupa Konferans Ligi 1 6 1 1 4 7 14
UEFA Avrupa Konferans Ligi Elemeleri 1 6 6 0 0 14 5
UEFA Kupa Galipleri Kupası 7 20 4 4 12 21 38
Toplam 54 242 91 48 103 320 365

*: Rakiplerin maça çıkmadığı 1957-58 sezonundaki Olympiakos ve 1986-87 sezonundaki APOEL eşleşmeleri dahil değildir.

Şampiyon Kulüpler Kupası ve UEFA Şampiyonlar Ligi

UEFA Avrupa Ligi

UEFA Kupa Galipleri Kupası

Trabzonspor'un Avrupa başarıları

Ana Madde: Trabzonspor'un Avrupa kupaları tarihi

Turnuva Katılım Maç Galibiyet Beraberlik Mağlubiyet Atılan Gol Yenilen Gol
UEFA Şampiyonlar Ligi 1 6 1 4 1 3 5
UEFA Şampiyonlar Ligi Elemeleri 4 10 3 3 4 10 12
UEFA Şampiyon Kulüpler Kupası 6 14 6 1 7 12 19
UEFA Avrupa Ligi 15 62 22 13 27 87 98
UEFA Avrupa Ligi Elemeleri 12 31 14 9 8 40 30
UEFA Avrupa Konferans Ligi 2 6 1 2 3 6 11
UEFA Kupa Galipleri Kupası 3 12 4 4 4 13 18
UEFA Intertoto Kupası 2 8 3 1 4 19 12
Toplam 45 149 54 37 58 190 205

Şampiyon Kulüpler Kupası ve UEFA Şampiyonlar Ligi

UEFA Avrupa Ligi

UEFA Kupa Galipleri Kupası

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "4 büyükler'in borcu 10 milyar lirayı aştı!". NTVSpor.net. 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2021. 
  2. ^ "4 büyükler kim, hangi takımlar? 4 büyüklerde forma giyen futbolcular kimlerdir? 4 büyüklerin isimleri nedir?". Haberler.com. 3 Mayıs 2021. 3 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2021. 
  3. ^ "Dört büyükler daha eşitmiş!". T24. 21 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2021. 
  4. ^ "Derbi nedir?". MİLLİYET HABER - TÜRKİYE'NİN HABER SİTESİ. 28 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2021. 
  5. ^ "4 büyükler kim, hangi takımlar? 4 büyüklerde forma giyen futbolcular kimlerdir? 4 büyüklerin isimleri nedir?". Haberler.com. 3 Mayıs 2021. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2022. 
  6. ^ "Süper Lig Tarihçe Şampiyonluklar Arşiv Gol Krallığı TFF". www.tff.org. 19 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2022. 
  7. ^ "Fenerbahçe-Trabzonspor rekabetinde 131. randevu". Cumhuriyet. 5 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2022. 
  8. ^ "Galatasaray-Trabzonspor rekabetinde 133. randevu". NTVSpor.net. 23 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2022. 
  9. ^ "Trabzonspor ile Beşiktaş, 134. randevuda". Anadolu Ajansı. 2 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2022. 
  10. ^ "UEFA 5-year Club Ranking 2024". kassiesa.net. 18 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2024. 
  11. ^ "UEFA 10-year Club Ranking 2024". kassiesa.net. 15 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2024. 
  12. ^ "Galatasaray, Avrupa'da 302. randevuda". www.aa.com.tr. 16 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2022. 
  13. ^ fanatik. "Fenerbahçe - Dinamo Kiev | Kanarya, Avrupa kupalarında 242. sınavında". Fanatik. 4 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2022. 
  14. ^ "Beşiktaş Avrupa'da 230. mücadelesine çıkacak | STAR". Star. 6 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2022. 
  15. ^ "Trabzonspor, Avrupa'da 139. randevuda". Haberlobi - Bugün dünyayı okuyun. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2022. 
Enciclo
Wikious
Sapientia
Scientia
Boobota
Anandapedia
Sagapedia
Wikithot