W dzisiejszym świecie System Séré de Rivières’a to temat, który przykuł uwagę milionów ludzi na całym świecie. Czy to ze względu na swoje znaczenie historyczne, wpływ na współczesne społeczeństwo, czy wpływ na kulturę popularną, System Séré de Rivières’a stał się punktem odniesienia w różnych sferach życia codziennego. Od momentu powstania do chwili obecnej System Séré de Rivières’a był przedmiotem badań, debat i podziwu, co dało początek szerokiej gamie perspektyw i opinii na ten temat. W tym artykule zbadamy niektóre z najważniejszych aspektów System Séré de Rivières’a i jego znaczenie w bieżącym kontekście.
System Séré de Rivières’a – francuski system fortyfikacji (linia obronna) wzdłuż granicy francusko-niemieckiej, zbudowany pod koniec XIX wieku, po przegranej wojnie francusko-pruskiej (1870–1871). W wyniku tego konfliktu mocarstwowa Francja utraciła na rzecz Niemiec przygraniczne Alzację i część Lotaryngii, które zostały włączone do Rzeszy jako Alzacja-Lotaryngia.
Nazwa systemu pochodzi od nazwiska francuskiego inżyniera wojskowego, generała Raymonda Adolphe'a Séré de Rivières’a , który miał wpływ na jego utworzenie. Potężna linia fortyfikacji granicznych – od granicy belgijsko-francuskiej na północy, do granicy francusko-szwajcarskiej na południu – strzegła dolin, przepraw rzecznych i węzłów kolejowych wzdłuż linii Verdun–Toul–Épinal–Belfort. W tej sytuacji jedyna logiczna trasa niemieckiego natarcia na Francję prowadziła przez sąsiednią, neutralną Belgię. W 1914 populacja Francji wynosiła prawie 40 mln osób, a Niemiec prawie 68 mln osób. W wojskach Rzeszy służba wojskowa trwała dwa lata, a w artylerii i kawalerii trzy lata. Aby zmniejszyć dysproporcję w potencjale ludnościowym Francuzi wydłużyli służbę wojskową z dwóch do trzech lat.
Linia spełniła swoją rolę, osłaniając Francję podczas kolejnej wojny niemiecko-francuskiej. 3 sierpnia 1914 Niemcy wypowiedziały wojnę Francji, następnego dnia Belgii, a niemieckie wojska wkroczyły do Belgii – naruszając jej neutralność – by dotrzeć do Francji, realizując plan Schlieffena i omijając system Séré de Rivières’a. Niemcy zamierzali szybkim manewrem przez północ Francji podbić ją i wyeliminować z wojny, a nie mogli wikłać się w długotrwałą i wyczerpującą walkę, polegającą na przełamywaniu systemu Séré de Rivières’a, zwłaszcza w obliczu posiadania od 1894 na wschodniej granicy sojusznika Francji – Imperium Rosyjskiego. Wielka Brytania, również sojusznik Francji (Ententa) i gwarant neutralności Belgii udzieliła im wsparcia, a konflikt przerodził się w I wojnę światową. Szefem francuskiego sztabu generalnego ówcześnie był generał Joseph Joffre. Zgodnie z niemieckim planem ataku przekroczenie przez Niemców granicy belgijsko-francuskiej miało nastąpić dwudziestego drugiego dnia od mobilizacji.