Portal:Fantastyka

Fantastyka – gatunek literacki, a także filmowy, komiksowy, gier a niekiedy i malarstwa. Polega ona na kreowaniu świata przedstawionego, który w całości, lub w części różni się od rzeczywistości, na przykład przez dodanie elementów nadnaturalnych, lub stworzonej przez autora technologii.

Edytuj zawartość portalu

Wybrany artykuł

Kości do gry – niewielkie wielościany z umieszczonymi na poszczególnych bokach liczbami (oczkami). Wykorzystuje się je w grach planszowych, fabularnych, bitewnych i hazardowych w celu generowania losowych wyników. Najczęściej spotykane są kości sześcienne.

Kości do gry wynaleziono już w starożytności. Najstarsze znaleziono w pochodzących z 2000 r. p.n.e. grobowcach egipskich. Wielką popularnością cieszyły się w imperium rzymskim i w epoce średniowiecza. Były one zarówno narzędziami hazardu, jak i przyrządami wróżbiarskimi. W XX wieku dzięki wynalezieniu tworzyw sztucznych pojawiło się wiele nowych typów kości o liczbie ścianek sięgającej od 4 do 100.

Czytaj więcej...

Wybrana grafika

Artystyczna wizja sterraformowanego Marsa

Wybrany cytat

1. Dostatecznie zaawansowana technologia nie różni się od magii.
2. Jedyny sposób, by odkryć granice możliwości, to przekroczyć je i sięgnąć po niemożliwe.
3. Jeśli starszawy, uznany naukowiec mówi, że coś jest możliwe, niemal z pewnością ma rację, lecz jeśli mówi, że to jest niemożliwe, najprawdopodobniej się myli. Arthur C. Clarke, Trzy prawa Clarke'a

Wybrana biografia

Anna Dorota Brzezińska (ur. 8 czerwca 1971 w Opolu) – polska pisarka fantasy.

Absolwentka Instytutu Historii KUL oraz absolwentka i doktorantka mediewistyki Central European University w Budapeszcie. Była współwłaścicielką Agencji Wydawniczej Runa. Trzykrotna laureatka Nagrody im. Janusza A. Zajdla.

W Internecie używa pseudonimu Sigrid. Wyszła za mąż za Grzegorza Wiśniewskiego. Mieszka w Warszawie.

Debiutowała w roku 1998 opowiadaniem A kochał ją, że strach, opublikowanym w „Magii i Mieczu”, za które otrzymała Nagrodę im. Janusza A. Zajdla. Nagrodę tę otrzymała również za powieść Żmijowa harfa i za opowiadanie Wody głębokie jak niebo. Znana głównie jako autorka cyklu powieści o zbóju Twardokęsku oraz opowiadań o Babuni Jagódce (wydanych w zbiorze Opowieści z Wilżyńskiej Doliny). W kwietniu 2005 ukazał się zbiór opowiadań Wody głębokie jak niebo, zawierający siedem utworów, których akcja rozgrywa się w krainie wzorowanej na renesansowej Italii.

Czytaj więcej...

Czy wiesz

... że niemieckie czasopismo fantastyczne „Der Orchideengarten” (na zdjęciu okładka czasopisma) wydawane od stycznia 1919 do listopada 1921, jest uznawane za najstarsze czasopismo dedykowane literaturze fantastycznej?
... że Polcon jest najstarszym polskim konwentem miłośników fantastyki ?
... że „Nowa Fantastyka” jest pierwszym polskim czasopismem popularyzującym szeroko pojmowaną fantastykę, zwłaszcza literaturę fantastycznonaukową i fantasy, a wydawanym od 1982 roku?
... że tekst transowej piosenki Satelitenstadt niemieckiej grupy muzycznej Nena i opublikowanej na płycie Nena w roku 1983 można zaliczyć do gatunku fantastyki naukowej gdyż przedstawia apokaliptyczną wizję świata przyszłości ogołoconego z wrażliwości, uczuć i ciepła?
... że Klub Tfurców to polska grupa literacka, zrzeszająca autorów piszących przede wszystkim w rozmaitych gatunkach fantastyki?

Wybrany serial telewizyjny

Terra Nova – amerykański serial science fiction, którego premiera nastąpiła 26 września 2011 na antenie amerykańskiej telewizji FOX, zaś w Polsce premiera odbyła się 2 października tego samego roku również na kanale FOX.

Fabuła

Akcja serialu zaczyna się w roku 2149, kiedy życie na Ziemi jest zagrożone całkowitym wyginięciem (ze względu na zanieczyszczenie powietrza i przeludnienie). Podczas eksperymentu naukowcy przypadkowo odkrywają dziurę w czaso-przestrzeni, która prowadzi 85 milionów lat w przeszłość do równoległej rzeczywistości. Organizowana jest loteria, której zwycięzcy, zwani pielgrzymami, w grupach przenoszą się w przeszłość do kolonii zwanej Terra Nova. Wśród nich jest rodzina Shannonów.

Czytaj więcej...

Wybrany film

Literatura

Karolina Haka-Makowiecka, Marta Makowiecka, Małgorzata Węgrzecka, pod red. Andrzeja Z. Makowieckiego, Leksykon fantastyki. Postacie, miejsca, rekwizyty, zjawiska, Wyd. Muza SA, Warszawa 2009.
Andrzej Niewiadowski, Antoni Smuszkiewicz, Leksykon polskiej literatury fantastycznonaukowej, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1990, ISBN 83-210-0892-5
Энциклопедия фантастики.Кто есть кто. Под ред. Вл. Гакова - Минск: Галаксиас, 1995 - 694с.
Robert Reginald. Contemporary Science Fiction Authors
Twentieth-Century Science-Fiction Writers.Edited by Curtis C. Smith- London, 3rd edition, 1993
Brian M. Stableford - Science Fact and Science Fiction: An Encyclopedia -London: Routledge, 2006
http://sf-encyclopedia.uk/fe.php
The Encyclopedia of Science Fiction (ang.)
http://www.sf-encyclopedia.com/category/culture/publication#articlesB
David William Pringle. The Ultimate Encyclopedia of Science Fiction: The Definitive Illustrated Guide (London: Carlton, 1996)
Sam Lundwall. Bibliografi över science fiction & fantasy 1741-1996 (Stockholm, Sweden: Lundwall Fakta & fantasi, 1997)
Sam Lundwall.Illustrerad bibliografi over science fiction & fantasy 1741-1973. (Stockholm, Sweden: Lindqvist, 1974)
James Edwin Gunn. Inside Science Fiction: Essays on Fantastic Literature (San Bernardino, California: The Borgo Press, 1992)
George Reginald Turner. The Unrelenting Gaze: George Turner's Non-Fiction: A Selection (Collingwood, Victoria: SF Commentary 76, 2000)
Sheldon Ronald Jaffery. Horrors and Unpleasantries: A Bibliographical History and Collector's Price Guide to Arkham House (Bowling Green, Ohio: Bowling Green University Popular Press, 1982)
Antoni Smuszkiewicz, Zaczarowana gra. Zarys dziejów polskiej fantastyki naukowej, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1982.

Strony internetowe

Wy możecie dodawać tutaj strony internetowe poświęcone fantastyce

Nagrody w dziedzinie fantastyki

Wybrany wyróżniony artykuł

Rivendell (sin. Imladris) – siedziba elfów ze stworzonej przez J.R.R. Tolkiena mitologii Śródziemia, znana jako dom Elronda z fabuły Hobbita i Władcy Pierścieni. W mitologii Śródziemia odgrywa rolę bezpiecznego miejsca, w którym pielęgnuje się tradycje i dawną wiedzę.

Rivendell przedstawiono w filmach animowanych Ralpha Bakshiego (Władca Pierścieni), Arthura Rankina Jr. i Jules’a Bassa (Hobbit, Powrót Króla) oraz w filmowych trylogiach Petera Jacksona Władcy Pierścieni i Hobbicie. Liczne doń nawiązania występują w różnorodnych formach: jego nazwa jest nadawana utworom muzycznym i literackim, przedsięwzięciom i wydarzeniom, a także przedsiębiorstwom; jest tematem utworów zarówno fanowskich, jak i profesjonalnych, pojawia się także w grach komputerowych.

Nazwy

Nazwa Rivendell jest angielską kalką sindarińskiego Imladris, co tłumaczy się na polski jako Głęboka Dolina w Rozpadlinie Gór. Oryginalnie w westronie, tłumaczonym na angielski, nazwa tego miejsca brzmiała Karningul, co znaczy Wcięta dolina lub Wyrąbana dolina.

Rivendell zwane było także Ostatnim Przyjaznym Domem (w angielskim oryginale – The Last Homely House) i Ostatnim Przyjaznym Domem na wschód od Morza (The Last Homely House East of the Sea). W Hobbicie zostało także nazwane Pierwszym Przyjaznym Domem, kiedy Bilbo i Gandalf wracali po pokonaniu Smauga. W przekładzie Jerzego Łozińskiego Rivendell występuje jako Tajar.

Czytaj więcej...

Wybrany artysta fantastyczny

Alfred Leopold Isidor Kubin (ur. 10 kwietnia 1877 w Litomierzycach, zm. 20 sierpnia 1959 w Zwickledt) – austriacki rysownik, grafik, litograf, malarz, a także pisarz, nazywany „austriackim Goyą”.

Początkowo (w latach 1892–1896) zajmował się fotografią u Aloisa Beera (którego zajmowały zwłaszcza pejzaże). W 1896 próbował popełnić samobójstwo nad grobem swojej matki. W 1898 uczył się prywatnie malować pod kierunkiem Ludwiga Schmida-Reutte. Od 1899 studiował w Monachium. W 1902 pierwszy raz wystawił swoje prace w Berlinie. Przebywał w Paryżu, we Włoszech, w Szwajcarii, a także na Bałkanach. Od 1911 związany z monachijską grupą Der Blaue Reiter, do której należeli m.in. Paul Klee czy Wassily Kandinsky.

Stworzył własny indywidualny styl oscylujący między symbolizmem a ekspresjonizmem. Jest uważany za jednego z prekursorów surrealizmu. Charakteryzowała go delikatna, cienka nerwowa kreska, nastrój grozy, tajemniczości, potwory i mary. Czerpał z fascynacji dziełami Francisca Goi, Pietera Bruegla (starszego), Jamesa Ensora, Edvarda Muncha, oraz Odilon Redona.

Czytaj więcej...

Kartka z kalendarza

3 maja

Urodzili się:

Niccolò Machiavelli (1469-1527) • Sir George Thomson (1892-1975) • J. Bierens de Haan (1892-1971) • Dodie Smith (1896-1990) • John Collier (1901-1980) • Alan Hynd (1903-1974) • Virgilio Martini (1903-1986) • Norman Corwin (1910-2011) • May Sarton (1912-1995) • Joyce Barkhouse (1913-2012) • Thelwell (1923-2004) • Jack H. Stocker (1924-2009) • Harry O. Ruppe (1929-2016) • Bernard Knight (1931) • Domenico Gnoli (1933-1970) • Steven Weinberg (1933) • Rick DeMarinis (1934) • Nelida Pinon (1937) • D. J. Conway (1939) • Dennis O'Neil (1939) • Harry Gervais (1939) • Thomas Hoover (1941) • Annie-Claude Martin (1943) • Elizabeth Horrocks (1946) • Stephen Mertz (1947) • Michael Cadnum (1949) • Sheri Sinykin (1950) • Maxine Trottier (1950) • W. H. Pugmire (1951) • Tatyana Tolstaya (1951) • Guy Snyder (1951) • Mayer Alan Brenner (1956) • Bill Sienkiewicz (1958) • G. P. Taylor (1958) • Ben Elton (1959) • Danbert Nobacon (1959) • Keinojō Mizutama (1959-2014) • Jaron Lanier (1960) • Ian Whybrow (1961) • Stephan Martiniere (1962) • Aleksander Prozorow (1962) • Michael Marshall Smith (1965) • Jarosław Grzędowicz (1965) • M. M. Smith (1965) • Jaroslaw Grzędowicz (1965) • Michael D. C. Drout (1968) • Daryl F. Mallett (1969) • Cezary Zbierzchowski (1975) • Jessica Spotswood (1980) • Danielle Raver (1984)

Zmarli:

Thomas Hood (1799-1845) • Sara Coleridge (1802-1852) • Albert Chavannes (1836-1903) • Milan C. Edson (1839-1921) • Jessie Willcox Smith (1863-1935) • Charles Elliot Niswonger (1868-1918) • Charles Fort (1874-1932) • Albert Béguin (1901-1957) • Charles Angoff (1902-1979) • Premendra Mitra (1904-1988) • Madeleine Truel (1904-1945) • Durbin Lee Horner (1906-1979) • Ted Key (1912-2008) • Paul Darcy Boles (1916-1984) • George P. Elliott (1918-1980) • Kirk Drussai (1919-1991) • Malcolm Bosse (1926-2002) • Pat O'Shea (1931-2007) • Jerzy Kosinski (1933-1991) • Tom Sutton (1937-2002) • Frank Gasperik (1942-2007) • Robyn Herrington (1961-2004)

Wybrany utwór literacki

Otchłań w niebie (tytuł oryg. A Deepness in the Sky) – powieść science fiction z elementami space opery amerykańskiego pisarza Vernora Vingego. Prequel nagrodzonej nagrodą Hugo powieści Ogień nad otchłanią.

Powieść zdobyła nagrody: Hugo, Campbella i Prometeusza w 2000 oraz Nagrodę im. Kurda Lasswitza w 2004. Była także nominowana do nagród: Nebula, Clarke’a i Locusa.

Fabuła

Akcja rozgrywa się w odległej przyszłości, gdy współzawodniczą ze sobą dwie cywilizacje ludzkie: Queng Ho – kupcy handlujący między gwiazdami oraz okryci tajemnicą Emergenci. Obydwie cywilizacje spotykają się przy planecie krążącej wokół gwiazdy OnOff, gdzie rozwinęło się rozumne życie. Gwiazda ta świeci tylko przez 30 lat z 250, przez pozostały czas na powierzchni planety zapada absolutna zima. Na planecie, zwanej Arachnie, toczą wojny istoty przypominające olbrzymie pająki. Gdy słońce gaśnie zapadają w stan hibernacji, gdy słońce ożywa, budzą się i walczą dalej.

Czytaj więcej...

Wybrany komiks

Thorgal – francuskojęzyczna seria komiksowa stworzona przez belgijskiego scenarzystę Jeana Van Hamme'a i polskiego rysownika Grzegorza Rosińskiego. Opowiada o przygodach wikinga Thorgala Aegirssona, który stara się chronić swoją rodzinę przed niebezpiecznymi ludźmi i bogami. Fabuła serii utrzymana jest w konwencjach fantasy, science fiction oraz dramatu historycznego i wykorzystuje wiele motywów z mitologii nordyckiej. Thorgal ukazał się po raz pierwszy w 1977 w odcinkach na łamach belgijskiego czasopisma "Le Journal de Tintin", a od 1980 publikowany jest w indywidualnych tomach przez belgijskie wydawnictwo Le Lombard. Po zakończeniu prac nad Thorgalem przez Van Hamme'a (w 2006) i Rosińskiego (w 2018) tworzenie serii przejęli scenarzyści: Yves Sente, Xavier Dorison i Yann oraz rysownik Fred Vignaux.

Fabuła

Akcja toczy się we wczesnym średniowieczu i rozpoczyna w Skandynawii. Thorgal Aegirsson, młody mężczyzna o nieznanym pochodzeniu, którego w dzieciństwie przygarnęli i wychowali wikingowie, zostaje skazany na śmierć przez ich władcę Gandalfa Szalonego za romans z jego córką Aaricią. Ocalony przez tajemniczą Slivię, Thorgal zwycięża Gandalfa i poślubia Aaricię.

Czytaj więcej...