Orzegów
Dziś Orzegów to temat, który budzi duże zainteresowanie w społeczeństwie. Od naukowców po rozrywkę, Orzegów przyciąga uwagę ludzi w każdym wieku i o każdym pochodzeniu. Jego znaczenie i wpływ sprawiają, że jest to obecnie istotny temat, którym należy się zająć. W tym artykule zbadamy różne aspekty związane z Orzegów, analizując jego wpływ w różnych kontekstach i oferując pełne spojrzenie na ten temat. Poprzez krytyczne i refleksyjne podejście staramy się zapewnić wszechstronną wizję, która pozwala nam lepiej zrozumieć znaczenie Orzegów w dzisiejszym społeczeństwie.
| Dzielnica Rudy Śląskiej | |
 Kościół p.w. św Michała Archanioła | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miasto | |
| W granicach Rudy Śląskiej |
1959 |
| Populacja (2006) • liczba ludności |
|
| Strefa numeracyjna |
32 |
| Kod pocztowy |
41-704 |
| Tablice rejestracyjne |
SL, SRS |
Położenie na mapie Rudy Śląskiej
| |
Orzegów (niem. Orzegow, daw. Ossegau) – dzielnica Rudy Śląskiej. W 2006 roku zamieszkiwało ją 8439 osób.
Historia
Pierwszą wzmianką o Orzegowie z 1282 roku jest dyplom Kazimierza, księcia bytomskiego, w którym wymieniono właściciela wsi Orzegów, Macieja. Według Marka Kobierskiego, nazwa Orzegów pochodzi od tego, iż miejscowi rolnicy gdy orali ziemie, znajdowali ludzkie czaszki. Czaszki te najprawdopodobniej pozostały po najazdach tatarskich.
Początkowo wieś rozrastała się wzdłuż obecnej ul. Bytomskiej. Dopiero w XX wieku powstała część rozbudowana wokół kościoła, był to Nowy Orzegów (niem. Neu-Orzegow). Herb gminy jest niewiadomego pochodzenia. Składa się on z jedenastu pól na których można wyróżnić postacie czapli i lwów, oraz takie przedmioty jak trzy złote kule, kotwicę, oraz skrzyżowane miecze. Sam herb jest trzymany przez dwa lwy głowami zwróconymi do zewnątrz a zwieńczony jest koroną cesarska. Herb w przekazach mieszkańców jest błędnie tłumaczony jako herb rodowy rodziny von Schaffgotsch, lecz te dwa są zupełnie inne.
Orzegów był określany jako dobra rycerskie. Istniał tu dwór. Właścicielami byli między innymi: Gierałtowscy, baron von Voglar. W 1826 roku cały Orzegów wykupił Karol Godula.
Pierwszą kopalnią węgla kamiennego w tym rejonie była kopalnia König David, która jest wzmiankowana w roku 1768. Kopalnię tę zwiedzał w roku 1790 sam Johann Wolfgang von Goethe. Jedną z większych kopalń była kopalnia Orzegów wybudowana przez Karola Godulę w roku 1829. W roku 1844 została wchłonięta przez powstałą kopalnię Paulus (Paweł). Głównym szybem tejże kopalni był szyb Zofia (Sophienschacht), został zbudowany w latach 1848-50, działał 29 lat po czym został zamknięty na skutek katastrofy. W latach 1860-62 wybudowano dwa nowe szyby Godulla i Schaffgotsch. Zarządzeniem prezydenta Bolesława Bieruta z 29 listopada 1949 kopalnia Karol została odznaczona Orderem Sztandaru Pracy II klasy.
Przystanek kolejowy w Orzegowie powstał w roku 1899 na trasie z Chebzia do Tarnowskich Gór. Ochotniczą straż pożarną utworzono w tym samym roku, natomiast nową remizę otrzymała w 1906 roku. Pocztę uruchomiono w 1894 roku. Orzegów w wodę bieżącą zaopatrzono w roku 1895, kanalizację i prąd elektryczny doprowadzono w 1906 roku. Aptekę otwarto po roku 1905. Pierwsza szkoła powstała w 1858 roku. Kolejną wybudowano w roku 1879. Dwie kolejne szkoły to szkołą męska powstała w latach 1889–1901, oraz szkoła żeńska powstała w latach 1908–1910.
Kaplica w Orzegowie powstała w szkole w roku 1882. Dopiero w latach 1894-95 wybudowano kościół pw. św. Michała Archanioła według projektu Wilhelma Wieczorka. Sponsorami tego kościoła była rodzina Schaffgotschów. Kościół został rozbudowany w latach 1911-12 według projektu Maxa Giemsy. Cmentarz utworzono w 1896 roku.
W Plebiscycie w roku 1921 padło w Orzegowie 2857 głosów za Polską i 1345 za Niemcami. Miejscowość w 1922 r. przyłączono do Polski. Do 1951 roku miejscowość była siedzibą gminy Orzegów. Orzegów przyłączono do Rudy w 1951 roku, a wraz z Rudą została włączona jako jedna z dzielnic do Rudy Śląskiej w 1959 roku.
W 1975 roku niemiecki malarz i grafik Norbert Dolezich opublikował autobiograficzną powieść Ich kam aus Orzegow, opisującą jego dzieciństwo i przybliżającą Orzegow z początków XX wieku.
Przypisy
- ↑ * Orzegów, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 612.
- ↑ Rozkład dysfunkcji... 2007 ↓.
- ↑ Panic 1991 ↓.
- ↑ a b c d e f Kobierski ↓.
- ↑ Gemeindelexikon für die Provinz Schlesien : auf Grund der Materialien der Volkszählung vom 1. Dezember 1885 und anderer amtlicher Quellen, Königlichen Statistischen Bureau, 1887 (niem.). http://obc.opole.pl/dlibra/docmetadata?id=616
- ↑ a b c d e Kobierski 2005 ↓.
- ↑ M.P. z 1950 r. nr 7, poz. 63.
- ↑ Odsłonięto tablicę ku pamięci Józefa Dolezicha i jego syna Norberta Ernsta Dolezicha , rudaslaska.com.pl .
- ↑ Norbert Dolezich, Ich kam aus Orzegow, Dülmen (Westf.): Laumann, 1975, ISBN 978-3-87466-011-2 .
Bibliografia
- M. Kobierski, J. Porada: Historia Orzegowa. www.orzegow.home.pl. . . (pol.).
- Marek Kobierski: 700 lat Orzegowa. orzegow.net, 2005. . (pol.).
- Tab. 47 Rozkład dysfunkcji w mieście w latach 2003–2006. W: Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Ruda Śląska na lata 2007-2015. Ruda Śląska: Urząd Miasta Ruda Śląska, 2007-09, s. 52.
- Idzi Panic: Wczesnośredniowieczne osadnictwo w kasztelanii bytomskiej. W: Z dziejów dzielnic Bytomia. Jan Drabina (red.). Bytom: Towarzystwo Miłośników Bytomia, 1991, s. 16, seria: Magazyn Bytomski tom VIII.
