Koniunkcja (astronomia)

W dzisiejszym świecie Koniunkcja (astronomia) stał się tematem o dużym znaczeniu i zainteresowaniu wielu różnych osób. Niezależnie od tego, czy ze względu na wpływ na społeczeństwo, znaczenie historyczne czy wpływ na różne aspekty życia codziennego, Koniunkcja (astronomia) jest tematem, którego nie możemy zignorować. Na przestrzeni dziejów Koniunkcja (astronomia) odgrywał fundamentalną rolę w rozwoju ludzkości, a jego znaczenie jest nadal widoczne. W tym artykule będziemy dalej badać wpływ Koniunkcja (astronomia) i jego znaczenie we współczesnym świecie, analizując różne perspektywy i aspekty związane z tym bardzo istotnym tematem.

Koniunkcja Jowisza i Wenus 1 lipca 2015 r.
Schemat koniunkcji Księżyca i Marsa * A – Ziemia wraz z obserwatorem * B – Księżyc * C – Mars * strzałką zaznaczono kierunek obserwacji

Koniunkcja (z łac. coniunctio od con- „współ-” i iugare „łączyć”), złączenie – ustawienie ciał niebieskich i obserwatora w jednej linii.

Planety górne względem Ziemi mogą znajdować się w opozycji bądź koniunkcji. Samo określenie koniunkcji planety górnej oznacza, że znajduje się za Słońcem w jednej linii z Ziemią.

Natomiast koniunkcja planety dolnej dzieli się na dwa rodzaje:

  • koniunkcja dolna (planeta znajduje się w jednej linii między Słońcem a Ziemią)
  • koniunkcja górna (planeta znajduje się za Słońcem w jednej linii z Ziemią)

Podczas koniunkcji dolnej istnieje możliwość wystąpienia zjawiska tranzytu (przejścia) ciała niebieskiego na tle tarczy Słońca.

Średni czas między koniunkcjami planet Układu Słonecznego względem Ziemi (por. synodyczny okres obiegu)

Nazwa Liczba dni
Merkury 115,8770698
Wenus 583,9236488
Mars 779,9600308
Jowisz 398,8776994
Saturn 378,0952517
Uran 369,6529058
Neptun 367,4848037

Wielkie koniunkcje

Wielką koniunkcją nazywa się zjawisko, gdy dwie bardzo jasne planety (np.: Jowisz i Saturn) znajdą się na niebie najbliżej siebie.

7 p.n.e.

Johannes Kepler badając wielką koniunkcję z 1603 roku rozważał, że wielka koniunkcja z 7 r. p.n.e. może być tożsama z Gwiazdą Betlejemską.

1563

Wielka koniunkcja Jowisza i Saturna była obserwowana w dniu 25 sierpnia 1563 roku przez astronomów z Akademii Krakowskiej (Jan Muscenius z Kurzelowa, Stanisław Jakobejusz z Kurzelowa, Piotr z Proboszczowic, Mikołaj z Szadka). Obserwacja ta posłużyła do porównania tablic alfonsyńskich (bazujących na modelu geocentrycznym) oraz tablic pruskich (bazujących na modelu heliocentrycznym Kopernika). Tablice pruskie poprawnie wskazały czas wielkiej koniunkcji Jowisza i Saturna na 25 sierpnia 1563 roku. Separacja kątowa pomiędzy obserwowanymi planetami wynosiła 6,8 minut łuku. Tablice alfonsyńskie wskazywały inną datę koniunkcji, dla której to daty separacja kątowa wynosiła 2 stopnie i 21 minut łuku. Profesorzy z Akademii Krakowskiej zasugerowali używanie obliczeń bazujących na modelu Kopernika jako bardziej dokładnych oraz wykładanie modelu heliocentrycznego podczas wykładów z astronomii. W latach 1578-80 model heliocentryczny Kopernika był trzykrotnie przedmiotem wykładów z astronomii Walentego Fontanusa.

2020

Podczas koniunkcji 21 grudnia 2020 roku Jowisz i Saturn zbliżyły się na najmniejszą kątową odległość na niebie od 1623 roku. Separacja kątowa planet wyniosła maksymalnie 6,1 minut łuku i nastąpiła o godzinie 18:22 UTC. Jowisz i Saturn były widoczne na południowo-zachodnim horyzoncie tuż po zachodzie Słońca.

Przypisy

  1. koniunkcja, Encyklopedia PWN .
  2. W. Burke-Gaffney, Kepler and the Star of Bethlehem, „Journal of the Royal Astronomical Society of Canada”, 31, grudzień 1937, s. 417, ISSN 0035-872X (ang.).
  3. Hermann Kesten, Copernicus and his World, New York: Roy Publishers, 1945, s. 320.
  4. Jan Musceniusz , ipsb.nina.gov.pl (pol.).
  5. Jupiter-Saturn Conjunction Series , sparky.rice.edu .

Linki zewnętrzne