Kaganat Chazarski
Dziś chcemy zagłębić się w temat, który dotyczy nas wszystkich: Kaganat Chazarski. Niezależnie od tego, czy mówimy o znaczeniu Kaganat Chazarski w naszym codziennym życiu, czy też o wyzwaniach stojących przed Kaganat Chazarski we współczesnym świecie, jest to temat, który zasługuje na naszą uwagę. Od swoich początków po wpływ na dzisiejsze społeczeństwo, Kaganat Chazarski oferuje nam nieskończone możliwości refleksji i uczenia się. Dlatego niezwykle ważne jest, abyśmy dogłębnie zgłębili ten temat, analizując jego różne aspekty i starając się wyciągnąć wnioski, które pozwolą nam lepiej zrozumieć jego znaczenie w naszym codziennym życiu.
Kaganat Chazarski, Chazaria – państwo chazarskie powstałe w wyniku rozpadu kaganatu zachodniotureckiego w II połowie VII wieku nad Wołgą i Donem. Panując nad tymi rzekami Chazarowie i inni koczownicy wchodzący w skład federacji plemion kontrolowali ważne szlaki handlowe. W okresie największego rozkwitu państwa w VIII wieku kaganowi chazarskiemu trybut płaciło 25 plemion i księstw, w tym władca Kijowa.
Wyprawa księcia nowogrodzkiego Olega Mądrego na Kaganat Chazarski i Kijów (882) doprowadziła do zjednoczenia północnych i południowych księstw ruskich (wareskich). Oleg Mądry z przyczyn geopolitycznych przeniósł wkrótce stolicę swego państwa z Nowogrodu Wielkiego (Holmgardu) do Kijowa (Kaenugard) co dało początek Rusi Kijowskiej, normańskiej nowej Gardariki. Decydujący cios kaganatowi, po którym już nie wrócił do dawnej potęgi, zadał w 965/966 roku władca Rusi Kijowskiej Światosław I. W czasie ruskiej wyprawy zbrojnej zniszczył najważniejsze ośrodki chazarskie: Itil, Samandar i Serkel co położyło kres państwowości chazarskiej.
Władcą kaganatu, czyli federacji koczowniczych plemion był kagan – zwierzchnik arystokracji i ludu. Władcy uzależnionych plemion kaganowi płacili trybut i dostarczali potrzebne kontyngenty wojskowe. Gdy wymagała tego potrzeba, kagan wysyłał w newralgiczne miejsca swojego namiestnika tuduna. Kronikarze arabscy: Ibn Fadlān i Al-Masudi piszą o dualizmie najwyższej władzy chazarskiej. Wielki kagan, który pokazywał się poddanym jedynie cztery razy w roku, miał swojego zastępcę, kagan-bega, malika, który dowodził wojskiem i kierował sprawami państwa, czyli posiadał rzeczywistą władzę. W administrowaniu państwem kagan-begowi pomagali kundur-kagana, dżawszygyra oraz tarchanowie.
Wielki kagan, który pochodził zazwyczaj z rodziny dynastycznej, a od IX wieku musiał być wyznawcą judaizmu, władał państwem przez okres czterdziestu lat, po którym był zwalniany bądź zabijany. Jako posiadacz boskiej siły był gwarantem pomyślności poddanych.
W grodzie Itil – stolicy kaganatu – rezydowało siedmiu sędziów: po dwóch dla wyznawców islamu, chrześcijaństwa i judaizmu oraz jeden dla pogan.
Bibliografia
- Grzegorz Rostkowski. Międzynarodowe i wewnętrzne położenie Kaganatu Chazarskiego w pierwszej połowie X wieku. „Mazowieckie Studia Humanistyczne”. 1–2, s. 5–24, 2000. Łowicz: MWSHP. ISSN 1234-5075.