Kabaret Tey

Kabaret TEY

Data założenia	1970
Data rozwiązania	1988
Pochodzenie	Poznań
Ostatni skład
Zenon Laskowik, Krzysztof Jaślar, Aleksander Gołębiowski, Janusz Rewiński, Bohdan Smoleń, Rudi Schuberth, Zbigniew Górny
Cytaty w Wikicytatach

Kabaret TEY – polski kabaret działający w latach 70. i 80. XX wieku. Jego założycielami byli Zenon Laskowik, Krzysztof Jaślar oraz Aleksander Gołębiowski. Niektórymi z popularniejszych członków byli Bohdan Smoleń, Rudi Schuberth oraz Janusz Rewiński. Kabaret zakończył swoją działalność w 1988.

Historia

Założony w połowie lat 60. na Wyższej Szkole Wychowania Fizycznego w Poznaniu pod nazwą Klops, w 1970 roku przekształcony został w kabaret zawodowy Tey. Pierwszy występ odbył się 17 września 1971 roku w sali przy ulicy Masztalarskiej w Poznaniu. Potem ekipa występowała przejściowo w budynku komendy hufca ZHP Jeżyce na Boninie (1976), by w końcu otrzymać (dzięki wstawiennictwu prezydenta Andrzeja Wituskiego) 150-osobową salę w kamienicy na rogu Starego Rynku i ul. Woźnej (Woźna 44), w której poprzednio funkcjonował klub seniora. 17 września, corocznie, fani kabaretu zapalają tu świeczki upamiętniające inaugurację jego działalności (zbieżność daty powstania kabaretu z agresją ZSRR na Polskę w 1939 nie została zauważona przez cenzurę PRL).

Kabaret Tey wziął swoją nazwę z gwary poznańskiej. W gwarze poznańskiej zaimek "Ty" wymawiany jest jako "tej", aby nadać kabaretowi bardziej zachodnie brzmienie, Zenon Laskowik postawiły zamienić literę "j" na literę "y".

Sławę kabaretowi przyniosła opolska „Złota Szpilka” przyznana w 1973 r. oraz nagroda Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu w kategorii najlepszego kabaretu. W ramach festiwalu opolskiego odbył się wówczas pojedynek kabaretów, w wyniku którego Tey pokonał Salon Niezależnych, Pod Egidą oraz Elitę.

W 1974 roku z grupy odszedł jeden z założycieli, Krzysztof Jaślar, którego twórczość została objęta w PRL całkowitą cenzurą. Tomasz Strzyżewski w swojej książce o peerelowskiej cenzurze publikuje notkę informacyjną nr 16/74 Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk z wytycznymi dla cenzorów: „Ze względu na szkodliwość polityczną utworów Krzysztofa Jaślara (jednego z autorów poznańskiego kabaretu „Tey”) nie należy dopuszczać do żadnych publikacji tego autora”.

W 1978 roku do kabaretu dołączył Bohdan Smoleń, który zastąpił Janusza Rewińskiego. W tym samym roku Krzysztof Jaślar i Zenon Laskowik spotkali się ponownie, aby współtworzyć takie programy, jak: Narodziny gwiazdy – 1977, Śpiew, balet, piosenka – 1978, S tyłu sklepu – 1980 i Na granicy – 1980 i 1981.

W 1984 roku, po zakończeniu w Polsce stanu wojennego, kabaret zmienił nazwę na Teyatr, a jego popularność zaczęła wygasać. Ostatni występ w Polsce grupa zaliczyła w 1987 roku, a w 1988 odbył się ostatni występ dla Polonii w USA i Kanadzie. W 1989 roku kabaret w pełnym sześcioosobowym składzie wystąpił w Teatrze Wielkim w Poznaniu. Członkowie Teya zaprezentowali nowe wersje starych skeczy (np. „Pani Pelagia”, „Maluch”).

Najsłynniejsze utwory

Skecze „Mamuśka” „Pani Pelagia” i „Pani Pelagia '89” „Egipskie ciemności” „Wizyta w raju” „Bieda” „Lekcja geografii” „Maluch” i „Maluch bis” „Traktor” „Święty Mikołaj” „Jak wyjść z kryzysu – SRU”

Piosenki „Monika” (Laskowik) „Wielcy artyści” (Laskowik, Jaślar i Gołębiowski) „Góralka” (Laskowik) „Nasze dzieci” (Laskowik) „Smutasy, mazgaje” (Smoleń) „Dla kogo pani tak się dziś wystroiła?” (Laskowik) „Najlepiej nam było przed wojną” (wszyscy) „Aria z kaszlem” (Smoleń) „Pieśń partyzantów kombatantów” (Laskowik i Jaślar) „Co to będzie, kiedy zgaśnie nasze słonko?” (Laskowik, Smoleń i Schuberth) „Jadą szkoły” (Laskowik) „Oj-czy-zna, oj-czy-wie” (wszyscy) „Szklarnia” (Schuberth)

Skład

Artyści

• Zenon Laskowik
• Krzysztof Jaślar
• Aleksander Gołębiowski
• Janusz Rewiński
• Bohdan Smoleń
• Rudi Schuberth
• Zbigniew Górny
• Tadeusz Osipowicz

Współpraca

Dyskografia

• Przeboje Kabaretu „Tey”, Czyli Najlepiej Nam Było Przed Wojną (1989)
• 1971–1980 (2003) – złota płyta
• Ciąg dalszy (2004)

Przypisy

Bibliografia

• Tomasz Strzyżewski: Wielka księga cenzury PRL w dokumentach. Warszawa: Prohibita, 2015, s. 90. ISBN 978-83-61344-70-4.

Linki zewnętrzne

• Strona informacyjna Kabaretu Tey. kabarettey.republika.pl. .
• Kabaret Tey – ekabarety
• Kabaret TEY® - Oficjalna strona