János Bolyai

János Bolyai to temat, który przykuł uwagę milionów ludzi na całym świecie. Jego znaczenie i znaczenie stało się z biegiem czasu oczywiste, stając się punktem odniesienia dla dyskusji, badań i debat. Ten artykuł ma na celu rzucić światło na różne aspekty związane z János Bolyai, aby zapewnić czytelnikom szerszą i pełniejszą wizję tego tematu. Przeanalizujemy jego wpływ na społeczeństwo, jego ewolucję na przestrzeni lat i wpływ w różnych obszarach. Dodatkowo będziemy badać różne perspektywy i opinie, aby zaoferować holistyczne spojrzenie na János Bolyai i wspierać głębsze zrozumienie jego znaczenia w dzisiejszym świecie.

János Bolyai
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

15 grudnia 1802
Kolozsvár

Data i miejsce śmierci

27 stycznia 1860
Marosvásárhely

Zawód, zajęcie

matematyk

Multimedia w Wikimedia Commons
Tablica upamiętniająca służbę wojskową Jánosa Bolyaia w Ołomuńcu
Tablica upamiętniająca we Lwowie

János Bolyai (ur. 15 grudnia 1802 w Kolozsvárze, zm. 27 stycznia 1860 w Marosvásárhely) – węgierski matematyk, odkrywca i badacz geometrii nieeuklidesowej (niezależnie od Łobaczewskiego).

Życiorys

Rodzicami Jánosa Bolyaiego byli Zsuzsanna Benkö i Farkas Bolyai. Farkas był matematykiem, wykładał matematykę, fizykę i chemię w kalwińskim kolegium w Marosvásárhely (obecnie Târgu Mureș).

Do 9. roku życia János uczył się w domu, potem uczył się w szkole. W wieku lat 13. uczęszczał na zajęcia w kolegium w Marosvásárhely; znał wtedy podstawy rachunku różniczkowego i całkowego. W czerwcu 1817 János uzyskał dyplom College’u, ale jeszcze przez rok uczył się tam. Od 1818 do 1822 studiował w Terezjańskiej Akademii Wojskowej w Wiedniu, kończąc w tym czasie siedmioletni program studiów. Szkoła ta była elitarną akademią inżynieryjno-wojskową.

We wrześniu 1823 rozpoczął służbę wojskową w wojskach inżynieryjnych Cesarstwa Austriackiego. W służbie wojskowej pozostał przez 11 lat.

Od 1834 żył razem z Rozalią Kibédi Orbán, z którą mieli dwójkę dzieci. Pobrali się oni dopiero w maju 1849. Trzy lata później rozstali się.

Dzieło

Już w czasie studiów w Wiedniu János Bolyai zainteresował się postulatem równoległości i około 1820 zaczął rozwijać podstawy geometrii hiperbolicznej. Wyniki tych badań zostały opublikowane w 1832 pod tytułem Appendix scientiam spatii absolute veram exhibens jako aneks do pracy Tentamen jego ojca, Farkasa.

Rozwinął formalny system liczb zespolonych jako par liczb rzeczywistych.

Oprócz matematyki zajmował się filozofią, której zarysy znane są z fragmentów jego prac o duszy, materii i o duchu, jak też z jego listu do cesarza Franciszka Józefa, w którym były też zawarte propozycje dotyczące systemu podatkowego.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Uniwersytet w Klużu-Napoce nosi jego imię: Babeș-Bolyai Uniwersytet, pierwsza część nazwy pochodzi od Wiktora Babeșa.
  2. ↑ Annemarie Maeger: János Bolyai: der Mozart der Mathematik. Hamburg: Maeger, 1999. ISBN 3-929805-10-3.
  3. ↑ Bólyai János, Encyklopedia PWN .

Linki zewnętrzne

Enciclo
Wikious
Sapientia
Scientia
Boobota
Anandapedia
Sagapedia
Wikithot