Godiva
W szerokim spektrum tematów, którymi porusza się obecne społeczeństwo, Godiva wyróżnia się jako temat o absolutnym znaczeniu. Niezależnie od tego, czy ze względu na wpływ na codzienne życie ludzi, wpływ na miejsce pracy czy znaczenie historyczne, Godiva przykuł uwagę szerokiego grona odbiorców w różnym wieku i o różnych profesjach. W tym artykule zbadamy różne aspekty Godiva, od jego początków po dzisiejszą ewolucję, w celu zapewnienia globalnej perspektywy na ten szeroko dyskutowany temat.
 Lady Godiva na obrazie Marshalla Claxtona z 1850 | |
| Data urodzenia |
ok. 1010 |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
saksońska szlachcianka |
Godiva, Lady Godiva (XI w., staroang. Godgifu "Bożydara" od God "Bóg" i giefu "dar") – żona saksońskiego earla Mercji, lorda Coventry Leofrica III.
Życiorys
Urodziła się prawdopodobnie ok. 1010. W źródłach występowała też jako Godeva, Godina i Goditha.
Słynęła z hojności dla Kościoła. Będąc chora, zapisała klasztorowi w Ely cały majątek odziedziczony po pierwszym mężu. Udało się jej wyzdrowieć.
Około 1035 wyszła za mąż za Leofrica, earla Mercji i lorda Coventry. Wraz z mężem założyła klasztor benedyktyński w Coventry w 1043. Wspierała kościoły w Leominster, Worcester, Evesham, Burton-on-Trent, Hereford, Stowe i Chester. Była właścicielką ziemi w Coventry, Warwickshire, Ansty i Madeley.
Zmarła między 1066 a 1086. Żyła po podboju Anglii przez Normanów (była jedyną kobietą, która po najeździe zatrzymała ziemię), umarła przed spisaniem Domesday Book. Na łożu śmierci przekazała klasztorowi w Coventry swój różaniec.
Prawdopodobnie Godiva była matką syna Leofrica, Aelfgara z Mercji, męża Aelgifu.
Legenda
Według legendy spisanej przez angielskiego mnicha Rogera z Wendover na początku XII w., gdy poprosiła męża, by złagodził drastyczne zobowiązania finansowe, którymi była obłożona ludność Coventry, ten postawił jej warunek: jeśli Godiva przejedzie konno przez miasto całkowicie naga – obniży podatki. Godiva postanowiła spełnić warunek, wymogła jednak na mieszkańcach, by wszyscy pozostali w tym czasie w domach, a okiennice były zamknięte, aby jej nie widzieli. Wszyscy usłuchali prośby, tylko jeden człowiek, krawiec, nazwany później Tomem Podglądaczem (ang. Peeping Tom), podejrzał okrytą jedynie długimi włosami Godivę przez otwór w okiennicy. Został za to ukarany ślepotą. Leofric docenił poświęcenie żony, dotrzymał danego słowa i zniósł wygórowane zobowiązania podatkowe.
Obecna postać legendy wyewoluowała prawdopodobnie ok. XVII wieku, wcześniejsze wersje nie wspominają m.in. o postaci Toma Podglądacza. XIII-wieczna wersja, uznawana za najstarszą, mówi o przejeździe Godivy przez pełen ludzi rynek Coventry, w asyście dwóch innych (ubranych) kobiet na koniach.
Upamiętnienie
Podczas corocznego święta w Coventry wspominano legendę o Godivie. Święto zostało zakazane w czasach reformacji. Powróciło 31 maja 1678, kiedy odtworzono przejazd Godivy przez miasto. Współcześnie w Coventry co roku odbywa się rekonstrukcja przejazdu Godivy przez miasto. Jest to część trzydniowego Godiva Festival.
Na zegarze ratusza miejskiego w Coventry znajduje się przedstawienie nagiej Lady Godivy na koniu, a w centrum miasta, na placu Broadgate, od 1949 stoi jej pomnik.
Odniesienia w kulturze
- Wiersz Godiva napisał Alfred Tennyson.
- Godiva stała się bohaterką obrazu pt. Lady Godiva z 1898 autorstwa malarza Johna Colliera.
- W 1906 Leopold Staff wydał dramat w trzech aktach Lady Godiva (premiera 2 maja 1908 w Krakowie, rolę tytułową zagrała Irena Solska). Spektakl wywołał protest krakowskiej kurii rzymsko-katolickiej.
- W 1926 w Belgii powstała marka czekolad Godiva.
- W 1955 powstał amerykański film fabularny pt. Lady Godiva, także inne filmy jej poświęcone lub nawiązujące do jej historii.
- W 1979 powstał utwór zespołu Queen pt. Don’t Stop Me Now, w którym pojawia się nawiązanie do Lady Godivy.
- W 1984 ukazał się album Kalimba De Luna grupy Boney M. z utworem Lady Godiva.
- W 2004 w serialu „Czarodziejki” w 136. odcinku został wykorzystany wizerunek Lady Godivy.
- W 2013 niemiecka grupa muzyczna Heaven Shall Burn wydała album Veto, którego okładkę stanowi obraz Colliera. Album zawiera utwór Godiva poświęcony bohaterce. W opinii gitarzysty grupy i autora tekstu utworu, Maika Weicherta, temat dzieła odzwierciedla tematykę albumu, a Godiva stanowi ikonę dotyczącą walki o sprawiedliwość społeczną.
Przypisy
- ↑ Behind the Name: Godiva
- ↑ a b c d e Czy Lady Godiva naprawdę jeździła nago przez Coventry? , Czy Lady Godiva naprawdę jeździła nago przez Coventry?, 25 lutego 2019 (pol.).
- ↑ The Gentleman's Magazine, E. Cave, 1826 (ang.).
- ↑ a b Evan Andrews, Who was Lady Godiva? , HISTORY (ang.).
- ↑ a b c d e Karen Berry, Coventry's history , www.coventry.gov.uk (ang.).
- ↑ a b Godiva, Encyklopedia PWN .
- ↑ © Future Publishing Limited Quay House i inni, Lady Godiva: Anglo-Saxon noblewoman or Medieval legend? | All About History , www.historyanswers.co.uk (ang.).
- ↑ Lady Godiva, Encyclopædia Britannica (ang.).
- ↑ Lady Godiva – poznajcie historię nagiej kobiety na białym koniu , www.dobresobie.pl .
- ↑ a b c Lady Godiva , Historic UK (ang.).
- ↑ Matt Pearce, Information , www.godivafestival.com (ang.).
- ↑ a b c d Georgia Simcox, The Truth Behind The Legend of Lady Godiva , Culture Trip, 21 marca 2018 .
- ↑ GradeSaver, Tennyson’s Poems “Godiva” Summary and Analysis | GradeSaver , www.gradesaver.com (ang.).
- ↑ Lady Godiva Leopolda Staffa ::: Kalendarium ::: Encyklopedia teatru polskiego , encyklopediateatru.pl (pol.).
- ↑ MultiScreen, Godiva Chocolatier – History , Godiva (ang.).
- ↑ Lady Godiva / Lady Godiva of Coventry. .
- ↑ Lady Godiva. Vicky Jewson Jewson Film Productions and Lady Godiva. 2008-01-25. .
- ↑ Lady Godiva: Back in the Saddle. Baz Taylor Quantum Films Ltd., Koralis Pictures, Lady Godiva Productions. 2007-11-13. .
- ↑ Lady Godiva Rides Again. Frank Launder London Film Productions. .
- ↑ Leslie St. Claire , Czarodziejki Wiki (pol.).
- ↑ Heaven Shall Burn – New Album Cover, New Song Available For Download. metalstorm.net. . (ang.).