Dur brzuszny
Obecnie Dur brzuszny jest tematem na ustach wszystkich. Niezależnie od tego, czy ze względu na swoje znaczenie historyczne, wpływ na społeczeństwo czy wpływ na dzisiejszy świat, Dur brzuszny stał się przedmiotem zainteresowania badaczy, naukowców i ogółu społeczeństwa. W tym artykule szczegółowo zbadamy ten temat z różnych perspektyw, analizując jego pochodzenie, ewolucję i konsekwencje w różnych obszarach. Ponadto postaramy się zapewnić pełny i szczegółowy przegląd Dur brzuszny, uwzględniając zarówno jego pozytywne, jak i negatywne aspekty. Bez wątpienia Dur brzuszny to fascynujący temat, który budzi ciekawość wielu osób i jesteśmy pewni, że informacje, które tutaj zaprezentujemy, wzbudzą duże zainteresowanie naszych czytelników.
| Typhus abdominalis | |
| |
| Klasyfikacje | |
| ICD-10 | |
|---|---|
Dur brzuszny (łac. typhus abdominalis), zwany dawniej tyfusem lub tyfusem brzusznym – ogólnoustrojowa choroba bakteryjna wywołana Gram-ujemnymi pałeczkami Salmonella enterica, serotyp Typhi (Salmonella typhi). Wywołują ją bakterie z grupy salmonelli, które w temperaturze 60 °C giną już po kilkunastu minutach. Źródłem zakażenia może być brudna woda, nieumyte owoce, a także nieczystości zawierające w sobie pałeczki Salmonella Typhi. Charakteryzuje się gorączką (powoli narastającą, aż do osiągnięcia ok. 40 stopni), krańcowym wyczerpaniem, bólami brzucha, objawami zatrucia endotoksyną (splątanie) i różową wysypką, tak zwaną „różyczką durową”, czyli rumieniową wysypką plamisto-grudkową zlokalizowaną na skórze klatki piersiowej lub nadbrzusza. Tym objawom towarzyszy także powiększenie wątroby, śledziony i węzłów chłonnych szyi oraz zapalenie spojówek. Pomimo gorączki występuje względne spowolnienie pracy serca – jest to objaw Fageta.
Profilaktyka
Dokładne mycie owoców i warzyw przed spożyciem, a także picie tylko czystej wody z pewnego źródła i unikanie kontaktu z nieczystościami skażonymi bakteriami. Bardzo ważne jest mycie rąk przed jedzeniem i po wyjściu z ubikacji, ponieważ dur brzuszny (podobnie jak np. czerwonka) należy do tzw. chorób brudnych rąk (chory na dur brzuszny wydala zarazki z kałem).
Szczepienia
Możliwe też przyjęcie szczepionki uodparniającej; odporność zyskuje się po jednej dawce na okres około 3 lat. Na polskim rynku dostępne są cztery szczepionki, z czego trzy podaje się poprzez wstrzyknięcie, a jedną z nich przyjmuje się doustnie:
- Typhim Vi - jednodawkowa szczepionka inaktywowana
- Ty - zawiera inaktywowane bakterie Salmonella typhi, podaje się ją w trzech dawkach
- TyT - szczepionka uodparniająca na dur brzuszny oraz tężec
- Vivotif - szczepionka przyjmowana doustnie, zawierająca atenuowane (osłabione) szczepy bakterii chorobotwórczych
Rozpoznanie
- posiew krwi (warunek konieczny) oraz pomocniczo, jako podejrzenie, dodatni posiew w kierunku Salmonella typhi moczu, kału lub plwociny. Objawami pomocniczymi w rozpoznaniu jest też występowanie niedokrwistości, leukopenii, małopłytkowości lub wystąpienie zespołu wykrzepiania śródnaczyniowego.
Stadia duru brzusznego
- okres obrzmienia rdzeniastego (stadium intumescentiae medullaris)
- okres tworzenia się strupów (stadium crustosum)
- okres tworzenia się owrzodzeń (stadium ulcerationis)
- okres oczyszczania się owrzodzeń (stadium detersionis)
Leczenie
Wymaga leczenia antybiotykiem.
Stosowane antybiotyki to: ampicylina (8 g/dobę) przez okres gorączki, a także kilka dni po jej ustąpieniu. Alternatywne antybiotyki: ciprofloksacyna, cefoperazon. Stosowany z powodzeniem może być również sulfametoksazol z trimetoprimem (kotrimoksazol) i furazolidon. Konieczne jest wyrównanie poziomu płynów i elektrolitów.
Rokowanie
Rokowanie dobre, jeżeli wcześnie leczony, przed wystąpieniem powikłań, a ogólny stan i odporność chorego przed chorobą nie jest upośledzona.
Klasyfikacja ICD10
| kod ICD10 | nazwa choroby |
|---|---|
| ICD-10: A01 | Dur brzuszny |
| ICD-10: A01.0 | Dur brzuszny |
| ICD-10: A01.1 | Dur rzekomy A |
| ICD-10: A01.2 | Dur rzekomy B |
| ICD-10: A01.3 | Dur rzekomy C |
| ICD-10: A01.4 | Dur rzekomy, nieokreślony |
Przypisy
- ↑ Mark H. Beers i inni, The Merck manual : podręcznik diagnostyki i terapii, 3 wyd. pol, Wrocław: Elsevier Urban & Partner, 2008, s. 1902, ISBN 978-83-60290-99-6, OCLC 297538377 .
- ↑ Charakterystyka Produktu Leczniczego Typhim Vi
- ↑ Charakterystyka Produktu Leczniczego Ty
- ↑ Charakterystyka Produktu Leczniczego TyT
- ↑ Charakterystyka Produktu Leczniczego Vivotif
- ↑ Szczepienie na dur. Co powinieneś o nim wiedzieć? , leki.pl (pol.).
- ↑ a b c Mark H. Beers i inni, The Merck manual : podręcznik diagnostyki i terapii, 3 wyd. pol, Wrocław: Elsevier Urban & Partner, 2008, s. 1904, ISBN 978-83-60290-99-6, OCLC 297538377 .
