Cheder

W tym artykule zagłębimy się w fascynujący świat Cheder. Od jego początków po dzisiejsze znaczenie, zbadamy najważniejsze aspekty związane z tym tematem. Zastanowimy się nad jego wpływem na społeczeństwo, jego wpływem w różnych obszarach, a także wyzwaniami i możliwościami, jakie ze sobą niesie. Idąc tym tropem, zanurzymy się w wyczerpującej analizie, która pozwoli nam zrozumieć znaczenie i zakres Cheder, oferując pełną i aktualną wizję tego tematu, który jest dziś tak istotny.

Uczniowie z mełamedem w chederze, ok. 1917
Uczniowie z mełamedem w Jędrzejowie, 1915

Cheder (hebr. חדר pokój) – szkoła żydowska o charakterze religijnym utrzymywana przez gminę religijną.

Opis

Dawniej była to szkoła elementarna, do której posyłano chłopców w wieku trzech lub pięciu lat. Nauka w chederze trwała do bar micwy i polegała na nauce czytania po hebrajsku z elementarza Reszit Daat oraz z Księgi Kapłańskiej i mechanicznego tłumaczenia tej ostatniej. Dzieci przebywały w szkole większość dnia. Zajęcia odbywały się najczęściej w mieszkaniu nauczyciela (mełameda). Dla większości chłopców nauka kończyła się na chederze, tylko niektórzy kontynuowali ją w jesziwie.

Powszechna była opinia na temat niskiego poziomu nauczania w chederach, szczególnie w porównaniu ze szkołą państwową. Chedery krytykowane były także za ich hermetyczność i brak przedmiotów świeckich. Przeszkodą dla Żydów był m.in. język wykładowy.

Przypisy

Bibliografia

  • Rafał Żebrowski, Cheder, Zofia Borzymińska, Rafał Żebrowski (red.), Polski Słownik judaistyczny. Dzieje – kultura – religia – ludzie, Prószyński i S-ka, t. 1, Warszawa 2003, s. 281–283.
  • Szkolnictwo w Izraelu, Julius H. Schoeps (red.), Nowy leksykon judaistyczny, Wydawnictwo Cyklady, Warszawa 2007, s. 809.