Aldehyd mrówkowy
W dzisiejszym świecie Aldehyd mrówkowy jest tematem o dużym znaczeniu i zainteresowaniu szerokiego grona ludzi. Większa wiedza o Aldehyd mrówkowy pozwala nam lepiej zrozumieć otaczający nas świat i różne istniejące perspektywy. Niezależnie od tego, czy chodzi o historię, naukę, kulturę czy bieżące wydarzenia, Aldehyd mrówkowy stał się centralnym punktem dyskusji i refleksji. W tym artykule zbadamy różne aspekty Aldehyd mrówkowy, od jego początków po wpływ na współczesne społeczeństwo, w celu przedstawienia kompleksowej i wzbogacającej wizji tego ważnego tematu.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ogólne informacje | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Wzór sumaryczny |
CH2O | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Inne wzory |
HCHO, H2CO | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Masa molowa |
30,03 g/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Wygląd | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Identyfikacja | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Numer CAS | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| PubChem | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| DrugBank | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Podobne związki | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Pochodne | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Aldehyd mrówkowy, formaldehyd, E240 (nazwa systematyczna: metanal), HCHO – organiczny związek chemiczny, pierwszy w szeregu homologicznym aldehydów. Został odkryty przez rosyjskiego chemika Aleksandra Butlerowa w 1859 roku. W handlu najczęściej spotyka się jego 35–40% roztwór w wodzie, zwany formaliną. Produktem kondensacji formaldehydu jest polioksymetylen (zwany także paraformaldehydem).
Formaldehyd powstaje podczas niepełnego spalania substancji zawierających węgiel (na przykład podczas wędzenia pokarmów bogatych w białka). Przemysłowo otrzymuje się go przez utlenianie i odwodornianie, na katalizatorze tlenkowym (molibdeniany żelaza lub bizmutu) albo srebrowym, metanolu.
Dobrze rozpuszcza się w wodzie, do stężenia około 40% (wagowo). Działa silnie bakteriobójczo oraz denaturująco na białka.
Zastosowanie
Aldehyd mrówkowy jest konserwantem oraz środkiem odkażającym stosowanym przy produkcji tuszów do rzęs, utwardzaczy i lakierów do paznokci, mydeł, odżywek do włosów i szamponów, kremów przeciw starzeniu się skóry, płynów do kąpieli, dezodorantów, fornirów, lakierów przemysłowych, wosków samochodowych, wypełniaczy szczepionek, środków zapobiegających pienieniu oraz karmy dla zwierząt. Ponadto używa się go do wyrobu żywic syntetycznych, włókien chemicznych, barwników, a także do utrwalania preparatów anatomicznych.
Formaldehyd znajduje się na kanadyjskiej liście niezalecanych składników kosmetyków. W niektórych krajach jego stosowanie jest całkowicie zakazane, jest bowiem toksyczny dla wątroby, skóry oraz układów oddechowego, odpornościowego, rozrodczego i nerwowego. Wywołuje również podrażnienia oczu, nosa i gardła, krwawienie z nosa, kaszel, wysypkę oraz astmę. Podejrzewa się go także o teratogenność i kancerogenność. Jego dopuszczalne dzienne spożycie wynosi 0,15 mg/kg masy ciała.
Przypisy
- ↑ a b c d e Haynes 2014 ↓, s. 3-278.
- ↑ a b c d Wielka encyklopedia zdrowia. Wojciech Twardosz (red.). T. I: Ab–Az. Poznań: Wydawnictwo HORYZONT, 2002, s. 35–36. ISBN 83-89242-01-X.
- ↑ a b c d e f Mała encyklopedia medycyny. Wyd. 4. T. I: A–G. Warszawa: PWN, 1988, s. 321. ISBN 83-01-08835-4.
- ↑ Haynes 2014 ↓, s. 5-196.
- ↑ Haynes 2014 ↓, s. 5-94.
- ↑ a b c d Formaldehyde, GESTIS-Stoffdatenbank, Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung, ZVG: 10520 (niem. • ang.).
- ↑ a b Formaldehyde, DrugBank, University of Alberta, DB03843 (ang.).
- ↑ Haynes 2014 ↓, s. 9-57.
- ↑ formaldehyde …%, Classification and Labelling Inventory, Europejska Agencja Chemikaliów (ang.).
- ↑ a b c Haynes 2014 ↓, s. 16-18.
- ↑ Formaldehyd, roztwór (nr 252549) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. . (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
- ↑ Formaldehyde solution (nr 252549) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Stanów Zjednoczonych. . (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
- ↑ a b c d e E240: Formaldehyd. Food-Info.net. . (pol.).
- ↑ Friedrich Wöhler, Justus Liebig, Herman Kopp: Annalen der Chemie und Pharmacie. T. 111. Liepzig und Heiderberg, 1859, s. 242.
- ↑ a b c d e f CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M. Haynes (red.), wyd. 95, Boca Raton: CRC Press, 2014, ISBN 978-1-4822-0867-2 (ang.).
- ↑ a b c d Bill Statham: E213: Tabele dodatków i składników chemicznych. Warszawa: Wydawnictwo RM, 2006, s. 222. ISBN 978-83-7243-529-3.
Linki zewnętrzne
- Formaldehyd, międzynarodowa karta bezpieczeństwa chemicznego, Międzynarodowa Organizacja Pracy (pol. • ang.).