Abdullah Gül
W dzisiejszym artykule porozmawiamy o Abdullah Gül, temacie, który od lat przykuwa uwagę wielu osób. Od swoich początków do chwili obecnej Abdullah Gül był przedmiotem debaty, dyskusji i analiz w różnych obszarach. Jego znaczenie i wpływ na społeczeństwo stawia go jako temat zainteresowania ogółu, czy to ze względu na jego wpływ na kulturę popularną, naukę, politykę czy jakąkolwiek inną dziedzinę. W całym artykule będziemy badać różne aspekty związane z Abdullah Gül, aby zaoferować szeroką i kompletną wizję tego tematu.
| |
| Data i miejsce urodzenia |
29 października 1950 |
|---|---|
| Prezydent Turcji | |
| Okres |
od 28 sierpnia 2007 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Minister spraw zagranicznych Turcji | |
| Okres |
od 14 marca 2003 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Premier Turcji | |
| Okres |
od 18 listopada 2002 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| |
| Odznaczenia | |
       
| |
Abdullah Gül (wym. ; ur. 29 października 1950 w Kayseri) – turecki polityk, ekonomista i nauczyciel akademicki, deputowany, premier w latach 2002–2003, wicepremier i minister spraw zagranicznych w latach 2003–2007, prezydent Turcji w latach 2007–2014.
Życiorys
Wykształcenie i działalność zawodowa
Urodził się w konserwatywnej i tradycjonalistycznej rodzinie. Jego ojciec Ahmet Hamdi Gül pracował w fabryce samolotów. Abdullah Gül został absolwentem szkoły średniej w rodzinnej miejscowości. W 1974 ukończył ekonomię na Uniwersytecie Stambulskim. Był jednym z liderów nacjonalistycznej i islamistycznej studenckiej organizacji MTTB. Przez dwa lata kształcił się w Anglii na uczelniach w Londynie oraz w Exeter. Doktoryzował się w 1983 na macierzystym uniwersytecie.
Pracował jako nauczyciel akademicki, współpracował przy zakładaniu katedry inżynierii przemysłowej na wydziale Uniwersytetu Technicznego w Stambule, który został później przekształcony w Uniwersytet Sakarya. W 1983 został ekonomistą w Islamskim Banku Rozwoju.
Działalność polityczna do 2002
Zaangażował się w działalność polityczną w ramach islamistycznej Partii Dobrobytu Necmettina Erbakana. Z jej ramienia w 1991 po raz pierwszy uzyskał mandat posła do Wielkiego Zgromadzenia Narodowego Turcji. W trakcie kadencji pracował w komisji planowania i budżetu, został też przedstawicielem krajowego parlamentu w Zgromadzeniu Parlamentarnym Rady Europy. W 1993 objął funkcję wiceprzewodniczącego swojego ugrupowania. W 1995 z powodzeniem ubiegał się o poselską reelekcję. Wybory te zakończyły się zwycięstwem jego formacji, która na początku kadencji pozostała jednak w opozycji. Abdullah Gül podjął pracę w parlamentarnej komisji spraw zagranicznych. W czerwcu 1996 został członkiem nowo powstałego gabinetu Necmettina Erbakana, w którym do czerwca 1997 zajmował stanowiska ministra stanu i rzecznika prasowego rządu.
W grudniu 1997, w obliczu zagrożenia delegalizacją Partii Dobrobytu (do czego doszło w następnym miesiącu), był jednym z organizatorów Partii Cnoty. Z jej ramienia w 1999 po raz trzeci został wybrany na deputowanego. W 2000 ubiegał się o przywództwo w tym ugrupowaniu, w głosowaniu pokonał go wówczas Recai Kutan. Gdy w 2001 Partia Cnoty została zdelegalizowana, wraz z Recepem Tayyipem Erdoğanem współtworzył Partię Sprawiedliwości i Rozwoju (AKP), którą wsparło kilkudziesięciu deputowanych. Abdullah Gül objął funkcję wiceprzewodniczącego nowej formacji, na czele której stanął były burmistrz Stambułu. Miał zostać oskarżony w postępowaniu dotyczącym fałszowania dokumentów w sprawie dotyczącej defraudacji funduszy Partii Dobrobytu; przed zarzutami ochronił go immunitet, a postępowanie karne ostatecznie zamknięto w 2010.
Działalność polityczna w latach 2002–2007
W wyniku wyborów z listopada 2002 ponownie uzyskał mandat poselski. Wybory te odbywały się w okresie kryzysu politycznego i ekonomicznego. AKP odniosła zdecydowane zwycięstwo, uzyskując większość bezwzględną w parlamencie. Próg wyborczy przekroczyła wówczas jeszcze tylko Republikańska Partia Ludowa. 18 listopada 2002 objął urząd premiera (lider AKP nie mógł stanąć na czele rządu z uwagi na ciążący na nim zakaz pełnienia funkcji publicznych). Od początku deklarował rezygnację na rzecz Recepa Tayyipa Erdoğana. Po zmianie przepisów przewodniczący AKP w marcu 2009 wystartował z powodzeniem w wyborach uzupełniających. 11 marca Abdullah Gül podał się do dymisji, kończąc urzędowanie na funkcji premiera 14 marca 2003.
W powołanym wówczas gabinecie Recepa Tayyipa Erdoğana objął stanowiska wicepremiera oraz ministra spraw zagranicznych, które zajmował do sierpnia 2007. W trakcie kierowania przez niego turecką dyplomacją prowadził rozmowy z Unią Europejską dotyczące rozpoczęcia negocjacji akcesyjnych. Próbował również umocnić stosunki z Syrią i relacje z państwami Kaukazu. W 2007 złożył wizytę w Stanach Zjednoczonych, gdzie spotkał się z prezydentem George’em W. Bushem oraz Condoleezzą Rice.
Prezydent Turcji (2007–2014)
24 kwietnia Recep Tayyip Erdoğan ogłosił Abdullaha Güla kandydatem Partii Sprawiedliwości i Rozwoju w wyborach prezydenckich w tym samym roku. Wyboru prezydenta zgodnie z konstytucją dokonywało wówczas 550-osobowe Wielkie Zgromadzenie Narodowe Turcji – większością 2/3 głosów w dwóch pierwszych turach lub zwykłą większością w trzeciej turze. Głosowania z 27 kwietnia i 6 maja 2007 zostały zbojkotowane przez opozycję, na skutek czego zabrakło wymaganego kworum. W związku zapowiedzią bojkotu także trzeciego głosowania Abdullah Gül wycofał swoją kandydaturę, co skutkowało odroczeniem wyborów z powodu braku kandydatów.
Partia Sprawiedliwości i Rozwoju doprowadziła do rozpisania na 22 lipca 2007 przedterminowych wyborów parlamentarnych, które wygrała, zdobywając 341 mandatów w parlamencie (jeden z nich przypadł urzędującemu ministrowie spraw zagranicznych). 13 sierpnia 2007 Abdullah Gül został ponownie nominowany kandydatem AKP na prezydenta. W dwóch pierwszych turach głosowania z 20 i 24 sierpnia nie uzyskał wymaganych 2/3 głosów. W trzeciej turze z 28 sierpnia 2007, w której wystarczająca była zwykła większość, zdobył 339 na 448 głosów, co skutkowało wyborem na nowego prezydenta Turcji. Tego samego dnia został zaprzysiężony na tym stanowisku, kończąc w związku z tym pełnienie obu funkcji rządowych.
We wrześniu 2008 jako pierwszy w historii turecki prezydent udał się z oficjalną wizytą do Armenii. Doprowadziło to do protestów osób domagających się uznania dokonanego przez Turków ludobójstwa Ormian w trakcie I wojny światowej.
Działalność po prezydenturze
Urząd prezydenta sprawował do 28 sierpnia 2014. W 2015 został członkiem panelu doradczego przy przewodniczącym Islamskiego Banku Rozwoju. W 2018 był wymieniany jako potencjalny kandydat opozycji i tym samym kontrkandydat Recepa Tayyipa Erdoğana w wyborach prezydenckich. Nie uzyskał jednak dostatecznego wsparcia i odmówił ubiegania się o ten urząd. W 2020 poparł ugrupowanie DEVA, które założył Ali Babacan.
Życie prywatne
Żonaty z Hayrünnisą Gül, ma dwóch synów i córkę.
Odznaczenia i wyróżnienia
- Krzyż Wielki Orderu Łaźni (Wielka Brytania, 2008)
- Wielki Łańcuch Orderu Infanta Henryka (Portugalia, 2009)
- Krzyż Wielki Orderu Zasługi Republiki Włoskiej (2009)
- Krzyż Wielki z Łańcuchem i Złotopromienną Gwiazdą Orderu Zasługi (Węgry, 2011)
- Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Lwa Niderlandzkiego (Holandia, 2012)
- Order Heydəra Əliyeva (Azerbejdżan, 2013)
- Order Królewski Serafinów (Szwecja, 2013)
- Order „Danaker” (Kirgistan, 2014)
- Order Gwiazdy Prezydenta (Turkmenistan, 2013)
- Tytuł doktora honoris causa Universitatea Creștină „Dimitrie Cantemir” w Bukareszcie (2008)
Przypisy
- ↑ a b c d e Abdullah Gül, tccb.gov.tr (tur.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Abdullah Gül , cidob.org (hiszp.).
- ↑ a b c d e f g h i j Abdullah Gül , biyografya.com (tur.).
- ↑ a b c d e Abdullah Gül , tbmm.gov.tr (tur.).
- ↑ Turkey’s ruling party announces FM Gul as presidential candidate, people.com.cn, 24 kwietnia 2007 (ang.).
- ↑ New Turkey president poll fails , bbc.co.uk, 6 maja 2007 (ang.).
- ↑ Turkey re-elects governing party , bbc.co.uk, 22 lipca 2007 (ang.).
- ↑ Turkey’s ruling party renominates Gul as presidential candidate, xinhuanet.com, 14 sierpnia 2007 (ang.).
- ↑ Turkish foreign minister wins presidency, in victory for Islamic-rooted government, iht.com, 28 sierpnia 2007 (ang.).
- ↑ Gul in landmark visit to Armenia , bbc.co.uk, 6 września 2008 (ang.).
- ↑ Rulers: Countries T: Turkey , rulers.org (ang.).
- ↑ IDB President Inaugurates Advisory Panel of Top Global Experts , isdb.org, 19 marca 2015 (ang.).
- ↑ Abdullah Gül beklenen kararını açıkladı: Aday değilim , gercekgundem.com, 28 kwietnia 2018 (tur.).
- ↑ Abdullah Gül, Encyclopædia Britannica (ang.).
- ↑ Cidadãos Estrangeiros Agraciados com Ordens Portuguesas , presidencia.pt (port.).
- ↑ Cavaliere di Gran Croce Ordine al Merito della Repubblica Italiana , quirinale.it, 30 października 2009 (wł.).
- ↑ Abdullah Gülün „Heydər Əliyev” ordeni ilə təltif edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı, president.az, 12 listopada 2013 (azer.).
- ↑ İsveç Ziyareti, tccb.gov.tr, 2013 (tur.).
- ↑ Указ Президента КР УП № 157 О награждении орденом «Данакер» А.Гюля , minjust.gov.kg, 4 września 2014 (ros.).
- ↑ Президент Турецкой Республики удостоен высшей государственной награды Туркменистана, turkmenistan.gov.tm, 30 maja 2013 .
- ↑ Doctor Honoris Causa , ucdc.ro (rum.).
|
.svg)
