W tym artykule zagłębimy się w temat ŁKS Łódź i jego wpływ na różne obszary społeczeństwa. Od momentu pojawienia się ŁKS Łódź przyciąga uwagę zarówno ekspertów, jak i fanów, wywołując debaty i kontrowersje wokół jego konsekwencji. Przez lata ŁKS Łódź ewoluował i dostosował się do zmian współczesnego świata, wpływając na wszystko, od polityki i ekonomii po kulturę popularną i rozrywkę. Dzięki tej analizie zbadamy różne aspekty związane z ŁKS Łódź, aby zrozumieć jego znaczenie i znaczenie dzisiaj.
Łódzki Klub Sportowy – polski wielosekcyjny klub sportowy z siedzibą w Łodzi, założony w 1908 roku, zarejestrowany w roku następnym. Najstarszy istniejący klub Łodzi i jednocześnie jeden z najstarszych polskich klubów sportowych. ŁKS to 23-krotny mistrz Polski w sportach drużynowych. Indywidualnie, ełkaesiacy 6-krotnie zdobywali medale na igrzyskach olimpijskich oraz kilkukrotnie w różnych dyscyplinach na mistrzostwach Europy i świata.
Historia w zarysie
Powstanie klubu
Łódzki Klub Sportowy to wielosekcyjny klub, powstały w 1908 roku. Jego założycielami byli: Henryk Lubawski, Arnold Heiman i Jerzy Hirszberg. Wniosek do Gubernatora Piotrkowskiego o oficjalną rejestrację klubu złożyli 26 lipca 1909 roku Feliks Markus Wasserzug oraz Arnold Fabianow Heiman. Oficjalnej rejestracji dokonano 6 sierpnia, dokonując wpisu do rejestru towarzystw i związków sportowych guberni piotrkowskiej.
ŁKS odegrał ważną rolę w kształtowaniu rozwoju fizycznego łodzian, a także – co równie istotne – podejmował działania na rzecz wychowania patriotycznego, zachowania kultury i tożsamości narodowej oraz dążeń niepodległościowych na początku XX wieku. W dwa lata po powołaniu do życia, klub był jednym z założycieli Łódzkiej Piłkarskiej Ligi Sportowej (Lodzer Fussball Verband); pierwsze futbolowe mistrzostwa Łodzi wygrał dwukrotnie w 1912 i 1913. W 1927 ełkaesiacy byli z kolei współtwórcami Polskiej Ligi Piłki Nożnej – co warte podkreślenia, rozegrali pierwszy ligowy mecz w historii polskiego piłkarstwa.
Dwudziestolecie międzywojenne przyniosło szereg sukcesów w grach zespołowych. W latach 1929–1933 ŁKS zdominował niemal wszystkie rozgrywki gier zespołowych w łódzkim okręgu. Do tego hazenistki klubu 3 razy triumfowały w mistrzostwach Polski, siatkarze 2-krotnie, a piłkarze ręczni raz. Ponadto, klub reprezentowała największa liczba zawodników z Łodzi, którzy wystartowali w tym okresie na igrzyskach olimpijskich (6 na 17).
W międzyczasie w ręce klubowych władz oddano tereny pod budowę kompleksu sportowego dla ŁKS. Na terenach tzw. Parku Sportowego powstał stadion z bieżnią lekkoatletyczną. Oprócz tego wybudowano korty tenisowe, basen pływacki, strzelnicę, a także naturalne lodowisko do gry w hokeja.
15 sierpnia 1924 obchodzono jubileusz piętnastolecia istnienia klubu.
Okres PRL
Zaraz po zakończeniu II wojny światowej w 1945 klub wznowił swoją działalność. Reaktywowano większość z przedwojennych sekcji. Jednocześnie powołano do życia nowe – w tym: podnoszenie ciężarów, gimnastyka sportowa i artystyczna, szachy oraz zapasy. W 1949 w wyniku reorganizacji sportu w kraju, władze ŁKS były zmuszone do zmiany nazwy (dodano nowy człon „Włókniarz”) oraz barw klubowych (z biało-czerwonych na zielone). Do tradycyjnej symboliki powrócono w 1956.
W 1953 po jedyne w historii mistrzostwo Polski sięgnęli koszykarze. Pięć lat później tytuł najlepszej drużyny w kraju wywalczyli także piłkarze. W 1967 złote medale zawisły także na szyjach koszykarek, które na długie lata stały się krajową potęgą (w sumie 7 tytułów mistrzowskich w tym okresie). Na najwyższym podium krajowych rozgrywek stanęły także siatkarki (1983). Po medale mistrzostw kraju sięgali także zawodnicy innych dyscyplin sportowych. Doczekano się także udanych startów na arenie międzynarodowej, w tym i na igrzyskach olimpijskich, w których prym wiedli lekkoatleci (medal Teresy Ciepły) i hokeiści (aż 7. reprezentantów).
Rozrastała się baza klubowa. W latach 1968–1971 przeprowadzono gruntowną modernizację stadionu. Wybudowano m.in. trybunę, pod którą umieszczono halę sportową mogącą pomieścić ok. 1 tys. widzów. Z obiektu tego korzystały prawie wszystkie halowe sekcje klubu, w tym koszykarskie (kobieca i męska), siatkarska i lekkoatletyczna. Ponadto, zainstalowano sztuczne oświetlenie, wówczas jedno z nielicznych w kraju.
W 1983 obchodzono jubileusz 75-lecia istnienia klubu.
Przełom XX i XXI wieku
Okres przemian ustrojowych pod koniec ubiegłego stulecia sprawił, że klub zaczął popadać w coraz większe kłopoty finansowo-organizacyjne. W 1991 zakończyła swą działalność sekcja hokejowa. W dwa lata później siatkarki po spadku z ekstraklasy zostały wycofane z rozgrywek. Mimo początkowych sukcesów (dwa tytuły w 1995 i 1997), 9-krotne mistrzynie kraju, koszykarki, opuściły ekstraklasę na skutek braku odpowiednich funduszy, a piłkarze – także z podobnych powodów – w 2013 rozpoczęli zmagania ligowe od IV ligi (najniżej w historii).
Rok 2014 okazał się rokiem sukcesów poszczególnych sekcji ŁKS. Awans uzyskali piłkarze, koszykarze oraz siatkarki, które awansowały na zaplecze ekstraklasy.
W latach 2017-2019 piłkarze zanotowali trzy kolejne awanse aż do ekstraklasy. Jeszcze większe sukcesy w tym samym czasie zanotowały siatkarki, które po powrocie do ekstraklasy po 23 latach w 2016, w dwa lata później wywalczyły wicemistrzostwo kraju, a w 2019 po raz drugi w historii Klubu sięgnęły po tytuł mistrzyń Polski.
Klubowy herb
Symbolem nieodzownie związanym z Łódzkim Klubem Sportowym jest tzw. Przeplatanka, która pojawiła się w samych początkach istnienia klubu. Drugim, równie znanym herbem klubu jest biało-czerwono-biała chorągiewka z wypisanymi na niej literami ŁKS. Oba powyższe znaki były przez pewien czas zajęte przez komornika. W zamian za nie niektóre z sekcji łódzkiego klubu używały loga zastępczego (biało-czerwono-biała tarcza z napisem ŁKS i datą powstania – 1908). W 2012 akcjonariuszom klubu udało się odzyskać utracone symbole.
Począwszy od lat 80 XX wieku stała siedziba ŁKS znajdowała się przy al. Unii Lubelskiej 2. Pod koniec 2013 władze klubu i poszczególnych sekcji, w związku z budową nowego stadionu, musiały się z niej wyprowadzić.
Obiekty sportowe
Pierwszym obiektem sportowym ŁKS był plac przy ul. Dzielnej 47 (dziś Narutowicza), następnie przy ul. Srebrzyńskiej 37/39 (1912–1922), a później już teren Parku Sportowego przy al. Unii Lubelskiej 2.
W roku 1923 Stefan Kostrzewski zdobył dla Łódzkiego Klubu Sportowego pierwsze mistrzostwo Polski w historii. Tytuł ten wywalczył w lekkoatletyce, w biegu na 5000 m.
Ostatnim, jak dotąd, mistrzem Polski w biało-czerwono-białych barwach była Dominika Misterska-Zasowska, sztangistka, która po złoto w kategorii do 63 kg sięgnęła w 2001.
Indywidualnych mistrzów Polski w historii klubu było kilkudziesięciu. Najwięcej tytułów wywalczyli lekkoatleci. Do rekordzistów należą Artur Partyka (skok wzwyż) i Maria Kwaśniewska (rzut oszczepem, trójbój, pięciobój, skok w dal), którzy zdobywali odpowiednio 14 i 11 złotych medali MP. Oprócz ww. dwójki multimedalistami byli także zapaśnik Tomasz Busse (7 tytułów) oraz kolarz Jerzy Bek (6 tytułów).
Ełkaesiaków w historii letnich i zimowych igrzysk olimpijskich startowało 23. Pięciu spośród nich przywoziło z tych imprez medale olimpijskie. Jako pierwsza dokonała tego Maria Kwaśniewska, lekkoatletka, która w 1936 zdobyła brązowy medal w rzucie oszczepem. Najbardziej utytułowanym jest inny lekkoatleta, skoczek wzwyż, Artur Partyka, który przywiózł dwa medale (1992 i 1996). Najliczniejszą zaś grupą spośród łódzkich olimpijczyków stanowią hokeiści, którzy w liczbie 7. reprezentowali ŁKS na igrzyskach. Jeden z nich, Jerzy Potz startował 4-krotnie.
Lista olimpijczyków
Jerzy Potz – hokeista; 4 starty (1972, 1976, 1980, 1988)
Artur Partyka – lekkoatleta; 3 starty (1988, 1992, 1996)
Na stanowisku prezesa Łódzkiego Klubu Sportowego zasiadało do tej pory (stan na 2014 rok) 28 osób. Najwięcej razy funkcję tę obejmowali Heliodor Konopka oraz Zygmunt Kaźmierczak (po 3). Najdłużej piastował ją pierwszy z ww. dwójki.
Na liście Honorowych Członków ŁKS znajduje się 51 nazwisk. Jej pierwszymi przedstawicielami (1912) zostali: Maurycy Hertz oraz dwaj AnglicyJames Gallaway i Thomas Horrocks, którym klub zawdzięczał m.in. otwarcie pierwszego, historycznego boiska przy ul. Srebrzyńskiej 37/39.
Ostatnim, wybranym do tego grona, był Jan Sobieski (2004), legendarny szewc i wieloletni kierownik grup młodzieżowych w klubie.
1950 – powstaje sekcja gimnastyczna ŁKS Włókniarz.
1954 – Józef Szuba zostaje trenerem sekcji.
1956 – Ewa Fuks triumfuje w mistrzostwach Polski juniorów w klasie II.
1958 – Stanisława Burak zdobywa tytuł mistrzyni Polski juniorek w klasie III i wicemistrzyni Polski seniorek.
1964 – Maria Zdziennicka zostaje wicemistrzynią Polski seniorek w klasie I, Grażyna Darnikowska zajmuje trzecie miejsce wśród seniorek i pierwsze wśród juniorek w klasie III.
1974 – w klubie ćwiczy głównie młodzież, stanowiąca później zaplecze dla Tęczy.
1948 – Henryk Czyż zdobywa mistrzostwo Polski w przełajach. Jerzy Bek w sprincie i na 50 km.
1949 – złoty i brązowy medal drużynowych mistrzostw Polski zdobywają torowcy w wyścigu drużynowym na 4 km na dochodzenie. Jerzy Bek na 4 km na dochodzenie zdobywa indywidualne mistrzostwo Polski. Tadeusz Gabrych na 50 km zdobywa mistrzostwo Polski.
1950 – Jerzy Bek zdobywa mistrzostwo Polski w sprincie.
1951 – drużynowe mistrzostwo Polski na 4 km. Jerzy Bek zdobywa mistrzostwo Polski w wyścigu na 4 km na dochodzenie.
1952 – drużynowe mistrzostwo Polski w wyścigu na 100 km szosa, drużynowe mistrzostwo Polski w wyścigu na 4 km. Jerzy Bek zdobywa mistrzostwo Polski w sprincie i w wyścigu na 50 km, Stefan Borucz zdobywa mistrzostwo Polski w wyścigu na 4 km na dochodzenie.
1953 – po raz pierwszy Wyścig Pokoju kończy się finiszem na stadionie ŁKS.
1955 – Julian Skąpski zdobywa mistrzostwo Polski w wyścigu na 50 km.
1956 – Jerzy Bek zdobywa mistrzostwo Polski w wyścigu na 4 km na dochodzenie.
1960 – dział jazdy szybkiej kończy działalność.
1976 – kończy działalność dział turystyki a wraz z nim cała sekcja kolarska.
Skoki spadochronowe uprawiano na powstałej w 1937 roku wieży spadochronowej, liczącej 20 metrów. Działała również w okresie po drugiej wojnie światowej.
Kibice
Wczoraj i dziś
ŁKS w momencie powstania (1908) stał się pierwszym w Łodzi klubem polskim, w którym uprawiano piłkę nożną, dzięki czemu cieszył się bardzo dużym zainteresowaniem wśród łodzian, w tym przede wszystkim garnącej się do uprawiania sportu młodzieży. Szerokie i stale rozrastające się grono sympatyków klubu potwierdziło swą znaczącą rolę w kraju w 1932, kiedy to ŁKS wygrał plebiscyt „Przeglądu Sportowego” dla największej liczby kibiców na meczach swojej drużyny w piłkarskiej I lidze (dziś ekstraklasa), za co dostał zegar świetlny firmy Omega.
Piłkarze ŁKS przez wiele lat byli wspierani w znaczącej liczbie przez swych sympatyków zarówno na meczach rozgrywanych u siebie, jak i na wyjeździe. Na decydujący o tytule mistrza Polski pojedynek w 1958 z Górnikiem Zabrze pojechało prawie 10 tysięcy łodzian! W latach 70 XX wieku na mecze ŁKS chodziła rekordowa liczba osób – mecze na odnowionym stadionie, w blasku najnowocześniejszych wówczas jupiterów, oglądało ponad 40 tysięcy ludzi.
W przeszłości kibice licznie odwiedzali także obiekty, w których grali przedstawiciele halowych dyscyplin klubu. Na meczach hokeistów ŁKS w Pałacu Sportowym trybuny mogące pomieścić ok. 9 tys. kibiców z reguły zapełniały się do ostatniego miejsca W 2011 na meczu koszykarzy ŁKS próbowano pobić rekord frekwencji na ligowym meczu halowym w Polsce. Do jego ustanowienia zabrakło niecałe 900 osób (na trybunach zgromadzono 9128 kibiców).
Także dziś, mimo gry w niższych klasach rozgrywkowych kibice wspierają swój klub. Na początku 2014, na przedsezonowej prezentacji piłkarzy w Atlas Arenie – występujących wówczas w IV lidze – przybyło 3 tys. sympatyków. Od 2006 działa tzw. Klub 100, którego celem jest wspieranie finansowo-organizacyjne łódzkiego klubu.
Plebiscyt oraz znani sympatycy klubu
W latach 70 i 80 XX wieku organizowany był „Plebiscyt Klubu Kibica ŁKS”, na najpopularniejszego i najlepszego sportowca klubu, który został przeprowadzony 7-krotnie. Dwukrotnie wygrał go Jan Tomaszewski, wieloletni golkiper drużyny piłkarskiej. Oprócz niego triumfowali także: Stanisław Terlecki, Marek Dziuba (piłkarze), Walery Kosyl, Leszek Kokoszka (hokeiści) oraz Wojciech Fiedorczuk (koszykarz). Organizacja plebiscytu została przerwana w 1981, po wprowadzeniu stanu wojennego w Polsce.
W 2008 Poczta Polska wydała okolicznościowe (na 100. rocznicę powstania Łódzkiego Klubu Sportowego) kartę i znaczek pocztowy oraz stempel. Na kopercie znajduje się archiwalne zdjęcie byłego piłkarza klubu, Henryka Szymborskiego, który cieszy się ze zdobytego gola; z kolei na znaczku przedstawione są główne dyscypliny sportowe, które miały lub wciąż mają swoje sekcje w klubie: piłka nożna, hokej na lodzie, koszykówka, tenis i siatkówka.
W Łodzi znajdują się także 4 ulice, których patronami są byli sportowcy ŁKS (olimpijczycy). Uhonorowanymi są: Wawrzyniec Cyl, Antoni Gałecki, Jerzy Potz oraz Władysław Król. Ponadto, podobizna ostatniego z nich znajduje się na fresku „Łódź w pigułce”, na którym pojawiły się 31 najbardziej znane i zasłużone dla miasta osoby.