Agatha Christie | |
---|---|
Leshanow | Mary Westmacott |
Genys |
Agatha Mary Clarissa Miller 15 Gwynngala 1890 Torquay, Ashfield |
Mernans |
12 Genver 1976, 1976 Winterbrook, Wallingford |
Kenedhlogeth | Ruvaneth Unys, Ruvaneth Unys a Vreten Veur hag Iwerdhon |
Alma mater | |
Galwesigeth | klavjier, skrifer, romansydh, skrinskrifer, dramaturge, skrifer yeth plen, honanvewskrifer, prydydh, skrifer gwariow, crime fiction writer, hendhyskonydh |
Aswonnys rag | The Murder of Roger Ackroyd, The Sittaford Mystery, Peril at End House, Lord Edgware Dies, Murder on the Orient Express, The A.B.C. Murders, Cards on the Table, Death on the Nile, Sad Cypress, Five Little Pigs, Towards Zero, A Murder Is Announced, A Daughter's a Daughter, Endless Night, Curtain, Sleeping Murder, And Then There Were None |
Gis | romans drogober, romans aventur, honanvewskrif, fugieth hwithrer |
Movyans | Knox's Commandments |
Tas | Frederick Alvah Miller |
Mamm | Clarisa Margaret Boehmer |
Pries | Max Mallowan, Archie Christie |
Fleghes | Rosalind Christie |
Pewasow | Dame Commander of the Order of the British Empire, The Grand Master, Fellow of the Royal Society of Literature, Anthony Award, Commander of the Order of the British Empire |
Gwiasva | https://agathachristie.com |
Eseleth | Royal Society of Literature |
Sinans | |
Dame Agatha Mary Clarissa Christie DBE (15 Gwynngala 1890 – 12 Genver 1976) o awtoures sowsnek a fugieth dhrogober. Pur veur yw hanow hy lyvrow a-derdro'n bys, ha hi re werthas moy ages 4 bilvil lyver yn ollvysel. Hy lyvrow re beu treylyes dhe voy a yethow ages lyvrow awtour aral vytholl, 103 a yethow herwydh an reknans diwettha. Hy hwedhlow dell yw usys yw yn kever moldransow ha diskudha piw a's gwrug. Hi a wrug devnydh a niver a hwithroryon yn hy lyvrow dhe dhiskudha an voldroryon, an moyha aswonys anedha yw Hercule Poirot ha Miss Marple. Benen goth yw Miss Marple, ow triga yn gwik sowsnek kosel, St Mary Mead. Hi a wra devnydh a hevelepterow dhe hwarvedhyansow y'n termyn usi passyes yn St Mary Mead dhe gonvedhes piw a wrug an moldrans. Hwithrer privedh yw Hercule Poirot, den a Bow Belg neb a vyw yn Loundres. Ev a wra devnydh a'n "kellow byghan loos" dhe gachya an moldrer. Pub hwedhel gans Christie re beu gwrys avel towlennow pellwolok ha fylmow.
Ynwedh Christie a skrifas gwariow. Onan anedha, The Mousetrap, a dhallathas y'n 'West End' yn 1952. Ev yw an gwari re beu performys an hirra y'n bys.
Genys veu Christie yn Torquay yn Dewnens. Ny eth dhe skol, mes kavos gwersyow gans hy mamm pan veu yowynk drefen hy mamm dhe brederi na godh dhe fleghes dyski redya bys pan vons eth bloodh. Christie a dhyskas hy honan pan veu peswar bloodh. Hi a redyas lies lyver, ytho hi a dhyskas fatel bos skrifer da. Hi dheuth ha bos pianydh ka kantores dha ynwedh. Yn Kynsa Bresel an Bys, hi a oberas yn klavji ha ferylva. Hi a dhemedhis diwweyth, Archibald Christie, hag ena an hendhyskonydh Max Mallowan. Hi a wodhevas iselder wosa an dorrva dhemedhyans kynsa, ha pan wovynnas hy gour kynsa rag didhemedhyans hi eth a wel nebes dedhyow. An paperyow nowydh a gemeras meur a vern y'n hwarvedhyans. Diskudhys veu wosa 10 dydh yn ostel yn Harrogate. Hi a wrug devnydh a'y frofyansow war viajys dhe dylleryow kepar hag Irak hag Ejyp yn hy lyvrow.
Yn 1971, enorys veu gans an Vyghternes gans an titel Dame Commander of the Order of the British Empire po DBE. Christie a verwis 12 Genver 1976 yn 85 bloodh dhyworth achesonyow naturel yn hy chi yn Konteth Rysoghen. Ynkleudhys yw hi yn korflan St Mary's, Cholsey.
Renkys yw gans an Guinness Book of World Records avel an romansydh re wrug gwertha an niver moyha bythkweth, a-dro dhe 4 bilvil dasskrif. Hy romans re wrug gwertha an moyha yw And Then There Were None, a-dro dhe 100 milvil dasskrif. Christie a dyllas hwegh romans yn-dann an hanow Mary Westmacott ynwedh. Ny wra an rol a-is komprehendya an palster a hwedhlow berr dyllys yn lies kuntel.
Treylyes veu An Rin Kernewek (The Cornish Mystery), onan a'n hwedhlow berr y'n kuntel Poirot's Early Cases, dhe Gernewek gans Roger Henley, ha dyllys yn An Gannas yn 2021.