อเล็คซันเดอร์ ฟ็อน ฮุมบ็อลท์ Alexander von Humboldt | |
---|---|
ฮุมบ็อลท์ใน ค.ศ. 1843 | |
เกิด | 14 กันยายน ค.ศ. 1769 เบอร์ลิน, ราชอาณาจักรปรัสเซีย |
เสียชีวิต | 6 พฤษภาคม ค.ศ. 1859 เบอร์ลิน, ราชอาณาจักรปรัสเซีย สมาพันธรัฐเยอรมัน | (89 ปี)
สุสาน | ปราสาทเทเกิล |
สัญชาติ | เยอรมัน |
มีชื่อเสียงจาก | ชีวภูมิศาสตร์, Kosmos (ค.ศ. 1845–1862), Humboldt Current, Humboldtian science, Berlin Romanticism |
รางวัล | Copley Medal (ค.ศ. 1852) |
อาชีพทางวิทยาศาสตร์ | |
สาขา | ภูมิศาสตร์ |
ได้รับอิทธิพลจาก | ชาลส์ ดาร์วิน, อัลเฟรด วอลเลซ, เฮนรี ทอโร, วอลต์ วิทแมน, ราล์ฟ เอเมอร์สัน, จอห์น มิวร์, วอชิงตัน เออร์วิง |
ลายมือชื่อ | |
ฟรีดริช วิลเฮ็ล์ม ไฮน์ริช อเล็คซันเดอร์ ฟ็อน ฮุมบ็อลท์ (เยอรมัน: Friedrich Wilhelm Heinrich Alexander von Humboldt) เป็นชาวปรัสเซียเชื้อชาติเยอรมันผู้เป็นทั้งนักภูมิศาสตร์, นักธรรมชาติวิทยา, นักสำรวจ และผู้เสนอปรัชญาในยุคโรแมนติกที่ทรงอิทธิพล เขาเป็นบุคคลสำคัญผู้วางรากฐานวิชาชีวภูมิศาสตร์ และยังผลักดันการวัดทางกายภาพภูมิประเทศอย่างเป็นระบบในระยะยาวซึ่งเป็นกลายรากฐานของการเฝ้าสังเกตสภาพอากาศและสนามแม่เหล็กภูมิศาสตร์สมัยใหม่
ระหว่าง ค.ศ. 1799–1804 เขาเดินทางไปทั่วทั้งภูมิภาคลาตินอเมริกาเพื่อทำการสำรวจและจัดทำงานบรรยายภูมิภาคนี้อย่างละเอียดด้วยวิธีการและมุมมองสมัยใหม่ งานบรรยายของเขาตลอดช่วงการเดินทางนี้ได้ถูกเผยแพร่ต่อสาธารณะและได้รับการตีพิมพ์หลายครั้งตลอด 21 ปี ฮุมบ็อลท์ถือเป็นหนึ่งในกลุ่มคนแรก ๆ ที่เสนอทฤษฎีว่าผืนแผ่นดินรอบ ๆ มหาสมุทรแอตแลนติกเคยเชื่อมต่อกันในยุคดึกดำบรรพ์ เขายังเป็นบุคคลแรกที่อธิบายปรากฏการณ์และสาเหตุของสภาพอากาศที่จะเปลี่ยนแปลงจากน้ำมือมนุษย์ โดยจัดทำข้ออธิบายไว้สองครั้งใน ค.ศ. 1800 และ ค.ศ. 1831 โดยอาศัยข้อมูลที่เขารวบรวมไว้จากการเฝ้าสังเกตตลอดการเดินทาง
อเล็คซันเดอร์ ฟ็อน ฮุมบ็อลท์ เกิดในกรุงเบอร์ลิน ราชอาณาจักรปรัสเซีย ในครอบครัวคริสต์นิกายลูเทอแรน เขาเป็นบุตรของอเล็คซันเดอร์ เกออร์ค ฟ็อน ฮุมบ็อลท์ (Alexander Georg) ตระกูลฮุมบ็อลท์ถือเป็นตระกูลชั้นนำของพอเมอเรเนียที่มีความใกล้ชิดกับดยุกแห่งเบราน์ชไวค์ บิดาของเขาร่ำรวยอย่างมากจากการที่ได้รับสัญญาสัมปทานการออกสลากกินแบ่งของรัฐและสัญญาอนุญาตให้จำหน่ายยาสูบ บิดาของเขาสมรสสองครั้ง ครั้งแรกกับลูกสาวของนายพลชาวปรัสเซีย และครั้งที่สองใน ค.ศ. 1766 กับมารี-เอลีซาแบ็ต กอลง (Marie-Elisabeth Colomb) ภริยาหม้ายของบารอนฮ็อลเวอเดอ (Hollwede) ซึ่งเธอมีบุตรชายที่เกิดกับบารอนโฮลล์เวเดอติดมาด้วย
การถึงแก่กรรมของบิดาใน ค.ศ. 1779 ได้ทิ้งสองพี่น้องฮุมบ็อลท์ให้อยู่ในความดูแลของมารดา กอลงเป็นสตรีที่ได้รับการอบรมมาดีและมีความเฉลียวฉลาด เธอตั้งความหวังในอนาคตของเด็กทั้งสองไว้สูงมาก เธอได้จ้างครูสอนพิเศษระดับนักคิดในยุคเรืองปัญญาอย่างนายแพทย์มาร์คุส แฮทซ์ (Marcus Herz) และนักพฤกษศาสตร์คาร์ล ลูทวิช วิลเดอโน (Karl Ludwig Willdenow) มาเป็นครูของสองพี่น้อง เธออยากจะให้ลูกทั้งสองโตขึ้นเพื่อรับราชการในปรัสเซีย
{{cite book}}
: CS1 maint: extra punctuation (ลิงก์)