Limulidae | |
---|---|
Tachypleus tridentatus
| |
ردهبندی علمی | |
فرمانرو: | جانوران |
شاخه: | بندپایان |
زیرشاخه: | گیرهداران |
رده: | Merostomata |
راسته: | تیغدمان |
زیرراسته: | Xiphosurida |
تیره: | Limulidae لیچ، ۱۸۱۹ |
سرده | |
خرچنگ نعلاسبی (به انگلیسی: Horseshoe crab) مشهور به «فسیل زنده» گونهای جانور دریازی است که قدمت آن به ۳۰۰ میلیون سال قبل (۱۰۰ میلیون سال پیش از دایناسورها) بازمیگردد.[۱] خرچنگهای نعلاسبی نقش بسزایی در بومشناسی خلیجها و همچنین در داروسازی ایفا میکنند. ترکیبی از خون این جانور به عنوان دارو مورد استفاده قرار میگیرد.[۲] بدن این جانور شامل سه بخش جلویی (سرسینهگاه) که شبیه نعل اسب میباشد، بخش شکمی که بایک لولا به بخش جلویی متصل است و بخش دم میشود/[۳] خرچنگ نعلی را از بهار میتوان در اقیانوس اطلس دید و اوج تخمریزی آن در ماههای مه و ژوئن، در زمان مد کامل و هنگام قرص ماه و هلال نو است.[۴]
خرچنگ نعلاسبی جزو جانوران در حال انقراض است.[۵] در خون آبیرنگ این خرچنگ یک مادهٔ شیمیایی وجود دارد که حتی در اندازه بسیار کم هم میتواند باکتریها را شناسایی کند و با ایجاد لخته دور باکتریها آنها را گیر بیندازد. به همین دلیل از دههٔ هفتاد میلادی از خون این خرچنگ، در تولید مواد استریلکنندهٔ لوازم پزشکی و داروهای وریدی استفاده میشود.[۴]
برای استخراج خون این خرچنگها، پوستهٔ نزدیک به قلبشان را سوراخ میکنند و پس از خارج کردن حدود ۳۰ درصد از خونشان آنها را در طبیعت رها میکنند. این کار باعث میشود ۱۰ تا ۳۰ درصد این خرچنگها از بین بروند و زاد و ولد مادههایی که زنده میمانند سخت میشود.[۴]