Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Έζρα Πάουντ | |
---|---|
Όνομα στη μητρική γλώσσα | Ezra Weston Loomis Pound (Αγγλικά) |
Γέννηση | 30 Οκτωβρίου 1885 Hailey |
Θάνατος | 1 Νοεμβρίου 1972 Βενετία |
Αιτία θανάτου | γαστρεντερική νόσος |
Συνθήκες θανάτου | φυσικά αίτια |
Τόπος ταφής | κοιμητήριο του Σαν Μικέλε |
Κατοικία | Homer Pound House (1885–1887) |
Χώρα πολιτογράφησης | Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής |
Σπουδές | Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια και κολέγιο Χάμιλτον |
Ιδιότητα | ποιητής, κριτικός λογοτεχνίας, συνθέτης, μεταφραστής, αυτοβιογράφος, συγγραφέας, οικονομολόγος, δημοσιογράφος, ραδιοφωνικός παρουσιαστής και ιστορικός της λογοτεχνίας |
Σύζυγος | Dorothy Shakespear (από 1914) |
Τέκνα | Mary de Rachewiltz και Omar Pound |
Γονείς | Homer Loomis Pound και Isabel Weston |
Συγγενείς | Thaddeus C. Pound (παππούς από την πλευρά του πατέρα) |
Βραβεύσεις | βραβείο Μπόλινγκεν (1948) και Academy of American Poets Fellowship (1963) |
Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Έζρα Ουέστον Λούμις Πάουντ (Αγγλικά: Ezra Weston Loomis Pound, 30 Οκτωβρίου 1885 – 1 Νοεμβρίου 1972) ήταν Αμερικανός ποιητής και δοκιμιογράφος. Μαζί με τον Τ. Σ. Έλιοτ, θεωρείται ένας από τους πιο σημαντικούς ποιητές του αγγλοαμερικανικού λογοτεχνικού ρεύματος του Μοντερνισμού. Η συνεισφορά του στην ποίηση ξεκίνησε με την ανάπτυξη του Εικονισμού, ενός ρεύματος που προέρχεται από την κλασική ποίηση της Κίνας και της Ιαπωνίας, την ακρίβεια και την οικονομία της γλώσσας. Τα έργα του περιλαμβάνουν το Ripostes (1912), το Hugh Selwyn Mauberley (1920) και το ανολοκλήρωτο επικό έργο, The Cantos (1917–1969).
Στις αρχές του 20ού αιώνα ο Πάουντ εργάστηκε στο Λονδίνο ως ξένος ανταποκριτής σε αμερικανικές εφημερίδες και βοήθησε στην ανακάλυψη και διαμόρφωση του έργου σύγχρονων συγγραφέων, όπως ο Τ. Σ. Έλιοτ, ο Τζέημς Τζόυς, ο Ρόμπερτ Φροστ και ο Έρνεστ Χέμινγουεϋ. Οργισμένος από τις σφαγές που προκλήθηκαν κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Πάουντ έχασε την πίστη του στην Μεγάλη Βρετανία και κατηγόρησε τον πόλεμο για την τοκογλυφία και τον διεθνή καπιταλισμό. Μετακόμισε την Ιταλία το 1924 και καθ'όλη την διάρκεια της δεκαετίας του 1930 και του 1940 τάχθηκε υπέρ του Μουσσολίνι, εξέφρασε την υποστήριξή του στον Χίτλερ και έγραψε δημοσιεύσεις σε εφημερίδες του Βρετανού φασίστα Όσγουωλντ Μόουζλυ. Κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, πληρώθηκε από την ιταλική κυβέρνηση για να ασκήσει μέσω ραδιοφώνου αρνητική κριτική στις ΗΠΑ, τον Φράνκλιν Ρούσβελτ και τους Εβραίους με αποτέλεσμα να συλληφθεί από τις αμερικανικές δυνάμεις στην Ιταλία το 1945, με την κατηγορία της προδοσίας. Πέρασε αρκετούς μήνες υπό κράτηση σε ένα αμερικανικό στρατόπεδο στην Πίζα και τρεις εβδομάδες σε ένα ατσάλινο κλουβί, που του προκάλεσε μια διανοητική κατάρρευση. Εξαιτίας αυτού, και προκειμένου να γλιτώσει την κατηγορία της εσχάτης προδοσίας, νοσηλεύτηκε στο ψυχιατρικό νοσοκομείο St. Elizabeth στην Ουάσινγκτον για πάνω από 12 χρόνια.
Ενώ βρισκόταν υπό κράτηση στην Ιταλία, ο Πάουντ ξεκίνησε να γράψει αποσπάσματα του έργου The Cantos. Αυτά δημοσιεύτηκαν με τον τίτλο The Pisan Cantos (1948) και βραβεύτηκε με το Βραβείο Μπόλλινγκεν (Bollingen Prize for Poetry) το 1949. Χάρη σε μια εκστρατεία κυρίως από συγγραφείς, με πρωτοστάτες τους Έλιοτ και Χέμινγουεϋ, ο Πάουντ έφυγε από το St. Elizabeth το 1958 και επέστρεψε στην Ιταλία, όπου έζησε μέχρι τον θάνατό του. Οι πολιτικές απόψεις του επιβεβαιώνουν ότι το έργο του παραμένει τόσο αμφιλεγόμενο όσο και κατά την περίοδο συγγραφής του. Το 1933, το περιοδικό Time τον αποκάλεσε "μια γάτα που περπατά ολομόναχη, με σθένος, χωρίς σπίτι και μη ασφαλής για τα παιδιά." Ο Χέμινγουεϋ έγραψε: "Τα καλύτερα γραπτά του Πάουντ θα διαρκέσουν όσο υφίσταται η παραμικρή λογοτεχνία."
Ο Έζρα Πάουντ γεννήθηκε στις 30 Οκτωβρίου 1885 στο Χέιλυ της Περιοχής του Άινταχο των Η.Π.Α. Ήταν το μοναδικό παιδί του Χόμερ Λούμις Πάουντ (1858-1942) από το Ουισκόνσιν και της Ίζαμπελ Ουέστον (1860-1948) από τη Νέα Υόρκη. Ο πατέρας του εργαζόταν στο Χέιλυ από το 1883 ως ομοσπονδιακός υπάλληλος.
Υπήρξε παιδί παλιάς αποικιακής οικογένειας. Οι πρόγονοί του είχαν μεταναστεύσει από την Αγγλία του 17ου αιώνα. Από την πλευρά της μητέρας του, ο Πάουντ καταγόταν από τον Ουίλλιαμ Ουώντσγουορθ (1594–1675), έναν Πουριτανό που μετανάστευσε στην Βοστώνη το 1632. Οι Ουώντσγουορθ παντρεύτηκαν στην Νέα Υόρκη. Ο Χάρντινγκ Ουέστον και η Μαίρυ Πάρκερ ήταν οι γονείς της Ίζαμπελ Ουέστον, μητέρας του Πάουντ. Ο Χάρντινγκ πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του χωρίς δουλειά ενώ ο αδερφός του, Έζρα Ουέστον, και η γυναίκα του Φράνσες φρόντιζαν για τις ανάγκες της Μαίρυ και της Ίζαμπελ.
Από την πλευρά του πατέρα του, ο μετανάστης πρόγονος του Πάουντ ήταν ο Τζον Πάουντ, ο οποίος έφτασε από την Αγγλία στις ΗΠΑ το 1650. Ο παππούς του Πάουντ, Θάντιους Κόουλμαν Πάουντ (1832-1914), ήταν ρεπουμπλικανός από το βορειοδυτικό Ουισκόνσιν που είχε δημιουργήσει και χάσει μια περιουσία σε μια επιχείρηση ξυλείας. Ο γιος του Θάντιους, Χόμερ, πατέρας του Πάουντ, εργάστηκε σε αυτή την επιχείρηση ξυλείας μέχρι που προσλήφθηκε ως ομοσπονδιακός υπάλληλος. Ο Χόμερ και η Ίζαμπελ παντρεύτηκαν το επόμενο έτος και πήγαν να ζήσουν στο Χέιλυ. Η Ίζαμπελ ήταν δυστυχισμένη στο Χέιλυ και έφυγε μαζί με τον γιο της για την Νέα Υόρκη το 1887, όταν ο ίδιος ήταν 18 μηνών. Ο Χόμερ τους ακολούθησε και το 1889 βρήκε δουλειά στο Νομισματοκοπείο της Φιλαδέλφειας. Η οικογένεια μετακόμισε στην Πενσυλβάνια.
Σε ηλικία δεκαπέντε ετών ο Έζρα Πάουντ γράφτηκε στην Στρατιωτική Ακαδημία του Τσέτελχαμ για να την εγκαταλείψει γρήγορα.
Το 1900-05 σπούδασε συγκριτική λογοτεχνία και ξένες γλώσσες στο πανεπιστήμιο της Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια και στο Χάμιλτον Κόλετζ της πολιτείας της Νέας Υόρκης. Αυτό το διάστημα συνδέθηκε φιλικά με τον Ουίλλιαμ Κάρλος Ουίλλιαμς και την Χ.Ντ. (Χίλντα Ντούλιτλ).
Κατόπιν, διδάσκει στο Κολλέγιο Ουάμπας του Κρώφορντσβιλ της Ιντιάνα για λιγότερο από ένα χρόνο, από το οποίο και φεύγει εξαιτίας ενός μικρού σκανδάλου. Το 1908 ταξιδεύει στην Ευρώπη και αρχικά μένει στη Βενετία. Από το 1909 μέχρι το 1920 ζει με διακοπές στο Λονδίνο, όπου και συγχρωτίζεται με τους σημαντικότερους ανθρώπους των αγγλικών γραμμάτων της εποχής, μεταξύ των οποίων οι Τζέημς Τζόυς, Φόρντ Μάντοξ Φόρντ και Ουίνταμ Λιούις.
Από τη συνάντησή του με τον γλύπτη Ανρί Γκωντιέ-Μπριεσκά γεννήθηκε ο βορτισισμός (από τον αγγλικό όρο vortex).
Τα πρώτα ποιήματα του Πάουντ ήταν εμπνευσμένα απ' τους Προραφαηλίτες και άλλους ποιητές του 19ου αιώνα και τη μεσαιωνική λογοτεχνία, όπως και από τις αποκρυφιστικές/μυστικιστικές φιλοσοφίες. Όταν μετακόμισε στο Λονδίνο, υπό την επιρροή του Φ. Μ. Φόρντ και του Τ. Ε. Χιούμ, άρχισε να απορρίπτει τα υπερβολικά αρχαϊκά στοιχεία της ποιητικής του γλώσσας σε μια προσπάθεια να μεταλλάξει τον ποιητικό του εαυτό. Πίστευε πως ο Ουίλλιαμ Μπάτλερ Γέητς ήταν ο μεγαλύτερος εν ζωή ποιητής, και έκανε παρέα μαζί του όταν έμενε στην Αγγλία. Μαζί, βοήθησε ο ένας τον άλλο να εκμοντερνίσει την ποίησή του. Κατά τη διάρκεια του πολέμου έζησαν μαζί στο Στόουν Κότατζ στο Σάσσεξ, μελετώντας ιαπωνικά, κυρίως θεατρικά έργα Νο. Έδωσαν ιδιαίτερη προσοχή στην εργασία του Έρνεστ Φενολλόζα, ενός Αμερικανού καθηγητή στην Ιαπωνία, του οποίου την εργασία για τους κινέζικους χαρακτήρες ο Πάουντ ανέπτυξε σ' αυτό που ονόμασε Ιδεογραμμική μέθοδο. Το 1914, παντρεύεται την Ντόροθυ Σαίξπηρ, καλλιτέχνη και κόρη της Ολίβια Σαίξπηρ, μυθιστοριογράφο και ερωμένη του Ουίλλιαμ Μπάτλερ Γέητς.
Στα χρόνια πριν από τον Α΄ παγκόσμιο πόλεμο, ο Πάουντ ήταν κατά ένα μεγάλο μέρος αρμόδιος για τον Εικονισμό (ιμαζισμό) και τον βορτισισμό. Αυτά τα δύο κινήματα, που βοήθησαν να έρθουν στο προσκήνιο τα έργα ποιητών και καλλιτεχνών όπως Τζέημς Τζόυς, Ουίνταμ Λιούις, Ουίλλιαμ Κάρλος Ουίλλιαμς, Χ.Ντ. (Χίλντα Ντούλιτλ), Ρίτσαρντ Άλντινγκτον, Μάριαν Μουρ, Ραμπιντρανάθ Ταγκόρ, Ρόμπερτ Φρόστ, Ρεμπέκα Ουέστ και Ανρί Γκωντιέ-Μπριεσκά, μπορούν να θεωρηθούν σαν τα κύρια γεγονότα που οδήγησαν στη γέννηση του αγγλικού μοντερνισμού. Ο Πάουντ διόρθωσε επίσης την Έρημη Χώρα του φίλου του Τ. Σ. Έλιοτ, το ποίημα που ώθησε την καινούργια ποιητική ευαισθησία στην προσοχή του κοινού.
Εντούτοις, ο πόλεμος κατέστρεψε την πίστη του Πάουντ στο σύγχρονο δυτικό πολιτισμό και σύντομα εγκατέλειψε το Λονδίνο, αλλά όχι προτού δημοσιεύσει το Homage to Sextus Propertius (1919) και το Hugh Selwyn Mauberley (1920). Αν αυτά τα ποιήματα δίνουν σχήμα σ' ένα αποχαιρετισμό στα χρόνια του Πάουντ στο Λονδίνο, τα Κάντος, που αρχίζουν το 1915, δείχνουν το δρόμο μπροστά.
Το 1920, ο Πάουντ μετακόμισε στο Παρίσι όπου κινήθηκε μεταξύ ενός κύκλου καλλιτεχνών, μουσικών και συγγραφέων που ξεσήκωσαν ολόκληρο τον κόσμο της μοντέρνας τέχνης. Ήταν φίλος με ανθρώπους όπως ο Μαρσέλ Ντυσάν, ο Τριστάν Τζαρά, ο Φερνάν Λεζέ και άλλους ντανταϊστές και σουρεαλιστές. Συνέχισε να δουλεύει τα Κάντος, γράφοντας τον όγκο της Ακολουθίας Μαλατέστα η οποία εισήγαγε μια από τις σημαντικότερες περσόνες του ποιήματος. Επίσης, το ποίημα έδειχνε όλο και περισσότερο τις ανησυχίες του με την πολιτική και τα οικονομικά. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, έγραψε επίσης κριτικά κείμενα, μεταφράσεις και συνέθεσε δύο πλήρεις όπερες (με τη βοήθεια του Ζορζ Αντάιγ) και διάφορα κομμάτια για σόλο βιολί. Το 1922 συναντήθηκε και συνδέθηκε με την Όλγκα Ράντζ, μια βιολίστρια. Μαζί με την Ντόροθυ Σαίξπηρ, διαμόρφωσαν ένα ταραγμένο ερωτικό τρίγωνο που επρόκειτο να διαρκέσει μέχρι το τέλος της ζωής του ποιητή.
Στις 10 Οκτωβρίου 1924, ο Πάουντ αφήνει για πάντα το Παρίσι και μετακομίζει στο Ραπάλλο της Ιταλίας. Εκεί, αυτός και η Ντόροθι, μένουν για λίγο, μετά ταξιδεύουν στη Σικελία και τον Ιανουάριο του 1925 επιστρέφουν για να εγκατασταθούν στο Ραπάλλο. Στην Ιταλία συνέχισε να είναι ένας δημιουργικός καταλύτης. Ο νεαρός γλύπτης Χάινζ Χέντζις τον είδε να φτάνει αδέκαρος. Του δόθηκε κατάλυμα και μάρμαρο να σκαλίσει, και γρήγορα έμαθε να δουλεύει την πέτρα. Τον ίδιο καιρό, ο ποιητής Τζέιμς Λώφλιν ξεκίνησε τον εκδοτικό οίκο Νέοι Ορίζοντες που θα γινόταν όχημα για πολλούς νέους συγγραφείς.
Εκείνο τον καιρό, ο Πάουντ οργάνωσε επίσης μια ετήσια σειρά συναυλιών όπου εκτελούνταν ένα ευρύ φάσμα της κλασσικής και σύγχρονης μουσικής. Ειδικότερα αυτή η μουσική δραστηριότητα συνέβαλε στην αναβίωση στον 20ό αιώνα του ενδιαφέροντος για τον Αντόνιο Βιβάλντι, ο οποίος ήταν ξεχασμένος από τον καιρό του θανάτου του.
Στην Ιταλία ο Πάουντ έγινε ενθουσιώδης υποστηρικτής του Μουσσολίνι και αντισημιτικά συναισθήματα αρχίζουν να εμφανίζονται στα γραπτά του. Έκανε το πρώτο ταξίδι στις ΗΠΑ μετά από πολλά χρόνια το 1939, την παραμονή του δεύτερου παγκόσμιου πολέμου, και σκέφτηκε να μείνει εκεί μόνιμα, αλλά στο τέλος επέλεξε να επιστρέψει στην Ιταλία.
Ο Πάουντ παρέμεινε στην Ιταλία μετά το ξέσπασμα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Έγινε κορυφαίος προπαγανδιστής του Αξονα. Συνέχισε επίσης να συμμετέχει σε φιλολογικές εκδόσεις, και έγραψε πολλά άρθρα στις εφημερίδες. Αποδοκίμασε την αμερικανική συμμετοχή στον πόλεμο και προσπάθησε να χρησιμοποιήσει τις πολιτικές επαφές του στην Ουάσιγκτον για να την αποτρέψει. Μίλησε στο ιταλικό ραδιόφωνο και έδωσε μια σειρά συζητήσεων πάνω σε πολιτιστικά θέματα. Αναπόφευκτα, άγγιξε και πολιτικά θέματα, η αντίθεσή του στον πόλεμο και ο αντισημιτισμός του ήταν προφανή. Δεν είναι σαφές αν κάποιος στις Ηνωμένες Πολιτείες άκουσε τις ραδιοφωνικές εκπομπές του, δεδομένου ότι οι συσκευές αποστολής ραδιοφωνικού σήματος του ιταλικού ραδιοφώνου ήταν αδύνατες και αναξιόπιστες. Είναι σαφές, εντούτοις, ότι τα άρθρα του στις ιταλικές εφημερίδες (καθώς επίσης και διάφορα βιβλία και μπροσούρες) είχαν κάποια επιρροή στην Ιταλία.
Τον Ιούλιο του 1943 οι Συμμαχικές δυνάμεις εισέβαλαν στο νότιο μισό της Ιταλίας. Ο Βίκτωρ Εμμανουήλ Γ΄ της Ιταλίας απομάκρυνε, ύστερα από συνεδρίαση του Μεγάλου Φασιστικού Συμβουλίου τον Μουσσολίνι από πρωθυπουργό του βασιλείου της Ιταλίας. Ο Μουσσολίνι δραπέτευσε στο Βορρά, όπου αυτοανακηρύχθηκε πρόεδρος της νέας Δημοκρατίας του Σαλό. Ο Πάουντ διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στις πολιτιστικές και προπαγανδιστικές δραστηριότητες στη νέα αυτή δημοκρατία, η οποία διήρκεσε μέχρι την άνοιξη του 1945.
Στις 2 Μαΐου 1945, συνελήφθη από τους Ιταλούς παρτιζάνους, και οδηγήθηκε (σύμφωνα με το Χιου Κέννερ) στη βάση τους στο Τσιάβαρι, όπου σύντομα απελευθερώθηκε μην παρουσιάζοντας κάποιο ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Την επόμενη ημέρα, παραδόθηκε οικειοθελώς στις αμερικανικές δυνάμεις. Φυλακίστηκε σε στρατόπεδο συγκεντρώσεως του αμερικανικού στρατού έξω από την Πίζα, κλεισμένος για 25 μέρες σε ένα ανοικτό κλουβί πριν του δοθεί μια σκηνή. Εδώ υφίσταται νευρικό κλονισμό. Κατά τη διάρκεια της φυλακισής του συνέταξε τα Κάντος της Πίζας (The Pisan Cantos). Αυτό το τμήμα της ποίησης υπό εξέλιξη (work in progress) χαρακτηρίζει μια μετατόπιση στην ποίηση του Πάουντ· μια περισυλλογή στην καταστροφή τη δική του και της Ευρώπης, και στη θέση του στο φυσικό κόσμο. Τα Κάντος της Πίζας κέρδισαν το πρώτο βραβείο Bollingen από τη Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου το 1948.
Στην πατρίδα του θα δικαστεί, αλλά με το ελαφρυντικό της ψυχικής διαταραχής του δεν θα του καταλογισθεί καμία ποινική ευθύνη. Όμως θα παραμείνει έγκλειστος έως το 1958 στο ψυχιατρείο των ποινικών κρατουμένων στο Νοσοκομείο Σαιντ Ελίζαμπεθ της Ουάσινγκτον. Εκεί θα συνεχίσει να γράφει τα Κάντος του, ενώ μετέφρασε αρχαία κινέζικη ποίηση και την τραγωδία του Σοφοκλή Τραχίνιαι.
Το 1958 αποφυλακίστηκε με το αιτιολογικό της φρενοβλάβειας και επέστρεψε στην Ιταλία. Πέθανε στην Βενετία την 1η Νοεμβρίου 1972.